?Diyarbakır; harcı, acı ve hüzünle karılmış ama umudu her zaman diri tutmuş, ebedi kent… Diyarbakır; bedeninde derin yaralar açılmış yaralı kent… Diyarbakır; ahir zamanlardan bu yana, zamanın ve insanın sayılamayacak kadar çok musibet ve felaketine karşı durabilmiş, dayanabilmiş bir kent. Bir erdemli yürek. Diyarbakır; acısı, hüznü ve umudu henüz yeterince seslendirilmemiş kent??
Romancı Mehmed Uzun, böyle anlatıyor Diyarbakır?ın sessizliğini ve onun ardındaki yaşam zenginliğini. Kitapta Şeyhmus Diken, sırrını surlarına fısıldayan şehrin bu sessizliğini aralamak için bir adım atıyor. Yine Mehmed Uzun?un deyişiyle: ?Şeyhmus Diken, Diyarbakır?ın sesidir. Yumuşakça, dostça akan bir ses. Anlamlı, ferahlatıcı bir ses.?
Ona geçit veren nehriyle, dağıyla, surlarıyla, yitik mahalleleriyle, göçmüş hemşehrileriyle, sinemalarıyla? Âdetleriyle, aşklarıyla, yarenlik kültürüyle? Ve onca yoksunluğa, zorluğa, zora rağmen bir neşe bulabilmesinde büyük katkısı olan, kendine özgü nüktedanlığıyla? Diyarbakır?ı bir stratejik yer, bir simge, soyut bir kimlik mekanı olarak değil bir şehir olarak, bir hayat olarak anlatıyor Şeyhmus Diken. O nüktedanlıkla? ve yumuşakça, dostça akan, ferahlatıcı bir sesle?
Sırrını Surlarına Fısıldayan Şehir: Diyarbakır (İletişim) kitabında Diken, evvela bir balık şeklinde örülmüş olan surların, Cumhuriyet?in ilk döneminde atanan iki valinin (Nizamettin ve Faiz Ergun beyler) 1920?lerdeki yıkım projesini anlatırken, mülkî amirinin uyduruk gerekçesini de aktarıyor. ?Şehirde boğucu sıcaklar ileri düzeyde, surların engelleyiciliği nedeniyle hava akımları da suriçine giremiyor?! Sonuç: Surlar belli bölgelerinden dinamitlenerek yıkılmaya başlanıyor.
Şeyhmus Diken’in Sırrını Surlarına Fısıldayan Şehir: Diyarbakır isimli kitabı TEDA projesi kapsamında Editions Turquoise yayınevi tarafından, François Skvor çevirisiyle 2011 yılında Fransızca’ya çevirildi.
Kitabın Künyesi
Sırrını Surlarına Fısıldayan Şehir: DİYARBAKIR
Şeyhmus Diken
Önsöz : Mehmed Uzun
Kapak Tasarımı : Ümit Kıvanç
Editör : Tanıl Bora
İletişim Yayınevi / Memleket Kitapları Dizisi
6.Baskı Haziran 2007, İstanbul
(1.Baskı Mart 2002, İstanbul)
285 sayfa