Akıllı Ol, Kargaya Bulaşma!
Yapılan son araştırmalara göre, bir kargayı kızdırdığınız takdirde, yüzünüzü beş yıl boyunca unutmayabiliyor. Araştırma sonucundaki bulgular, kargaların ?tehlikeli insanlar? olarak gördükleri kişilerin yüzlerini, sıradan bir kuşun ömrü olarak belirtilebilecek bir süre boyunca hatırlayabildiğini gösteriyor. Bir karga tehdit altında hissettiğinde bu kişilere saldırabilir; akrabalarını, hatta bazen tanımadığı diğer kargaları da toplayıp bir çete oluşturabilir. Üstelik bu karga grubundaki her bir karga, saldırdığı kişinin yüzünü aklında tutup, tehlikeli olarak sıfatlandırıp,
bu kişiye buna uygun reaksiyon gösterebilir.

Proceedings of the Royal Society B. kapsamında yayınlanan son makaleye göre, bir karga tehlike hissettiği durumda buna neden olan insanı aklında tutup bu kişiye, başka kargaların da katılımıyla saldırabiliyor. Katılan her bir karga bu kişiyi tehlike olarak gördüğünden tek bir karganın başından geçen kötü bir deneyimin tüm diğer karga topluluklarında da aynı sonuca neden olduğu makale kapsamında anlatılıyor. Kargaların oldukça gelişmiş bir hafızası olduğundan, bir karga ile zıtlaşan bir insanı yıllarca sürebilecek bir misilleme bekliyor.
Makalenin eş yazarı John Marzluff?un açıklamalarına göre, rahatsız edilen kargalar ilk olarak şiddetli çığlıklarla etrafta bulunan diğer kargaları bölgeye çekerek onların da saldırmasını sağlıyor. Çalışmalarda, 2-15 kargadan oluşabilen bu çetelerin araştırma sırasında Marzluff ve ekibini bazen havadan bazen ise birkaç metre uzaktan 100 metre boyunca takip ettiği görülmüş.
Washington Üniversitesi Orman Kaynakları bölümünde profesör olan Marzluf ve arkadaşları Heather Cornell ve Shannon Pecoraro, kargaları kışkırtmak için farklı bir yöntem denemişler. Her biri özel maskeler takarak Seatle etrafındaki beş bölgede 7-15 kargayı yakalayıp, bağlayıp, geri salmışlar. Salınan kuşlar anında maske takanların peşine düşmüş, çığlıklarını duyan etraftaki diğer kargalar ise onlara katılmış ve kızgın bir çete oluşturmuş. Daha sonra araştırmacılar farklı maskeler takıp farklı bölgelere gitmişler. Bu bölgelerde, daha önceden yakalanmayan kargalar tarafından anında tehlikeli olarak belirlenip kovalanmışlar. Buradan çıkan sonuç, kargaların birebir tecrübeye ihtiyaç duymadan, sosyal yollarla öğrenebildiği. Kovalamacaya kilometrelerce öteden farklı kargalar da katılıp yeniden bir çete oluşturmuş.
Bir karganın hafızasında tehlikeli olarak belirlenen bir yüz, büyük ihtimalle bir daha asla unutulmuyor. Yapılan çalışmaları açıklayan Marzluff, kargalardaki hafızanın en az beş yıl sürdüğünü söylüyor. Kargaların çoğunluğu gençken ölüyor, ancak ölmeyenler doğada 15-40 yıla kadar yaşayabiliyor. Bu süreçte yaşadıkları önemli karşılaşmaları da muhtemelen hatırlıyorlar.
Önceki araştırmalardan, kargaların oldukça akıllı kuşlar olduğu biliniyor. Kargalar alet yapabiliyor ve kullanabiliyor, gelecekte olacak şeyleri öngörebiliyor, başka hayvanların bildiği şeyleri anlayabiliyor ve bu araştırmanın da sonucuna göre kendi tecrübelerinin yanı sıra başka kargaların da tecrübelerinden öğrenebiliyorlar. Bu özellikler yalnızca birkaç hayvan tarafından öğrenilebilen kavramlardır.
Marzluff, diğer sosyal, uzun ömürlü ve insanlara yakın yaşayan canlıların da benzer şekilde bilgi paylaşımında bulunabileceğinden şüpheleniyor. Bu olasılık dahilindeki canlılara çakallar, rakunlar, martılar, güvercinler ve fareler örnek olarak verilebilir. Tüm bu canlı türleri sosyal ve deneme yanılma ile öğrenme özelliklerini kullanabilme potansiyelinde.
Hayvanlar alemine bakıldığında, insanlar bir dil kullanabilme yeteneği sayesinde avantajlıdırlar, çünkü bu sayede kelimeler yardımıyla başkalarını bir tehlike konusunda uyarabiliriz. Ancak görüldüğü üzere sesler yoluyla anlaşma kargalar için yeterli olamamakta, zira anlaşılabilmek için görsel bilgiye de ihtiyaçları var.
Binghamton Üniversitesi Biyoloji Bilimleri Bölümü?nden Anne Clark bu buluşla ilgili Discovery News dahilinde yaptığı açıklamada, bu araştırmanın, bireylerin uzun süreli çalışmalarının uyarlanabilir sosyal öğrenme anlayışının çok iyi bir şekilde altını çizdiğini söylemekte. Clark?a göre, kargalarla çalışan kişiler kargaların birden fazla yollarla sosyal iletişimini mümkün kıldığına şaşırmayacaktır, ancak bunun için bu tür biçimsel deneylerle testlerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Cornell laboratuarında ornitoloji (kuş bilimi) bölümünden Kevin McGowan, Clark?ın açıklamalarına destek veriyor. Ancak McGowan?a göre bu deneylerin sonucu, hayvanların sadece birebir deneyimlerle öğrenebildiğini düşünen kişiler için oldukça şaşırtıcı olabilir. Sosyal canlıların sosyal olması için birçok iyi neden olduğunu düşünen McGowan, bu çalışmanın canlıların kendi türlerinden başkalarıyla iletişim kurabilmesinin avantajlarını çok iyi bir şekilde gösterdiğini belirtmekte.

Hazırlayan: Naz Kanıt

İstanbul Teknik Üniversitesi
(Bilim ve Gelecek Dergisi, sayı 90)

Kaynak: http://news.discovery.com/animals/angry-crows-memory-life-threatening-behavior-110628.html

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published.

Previous Story

Evrim Sürüyor – Derleyen: Zelal Özgür Durmuş ve Iraz Akış

Next Story

Her Dağın Gölgesi Deniz’e Düşer – Evrim Alataş

Latest from Makaleler

Van Gogh’un kitap tutkusu

Geçtiğimiz haftalarda Paris’in izlenimci koleksiyonuyla ünlü Musée d’Orsay, Antonin Artaud’un Van Gogh: Toplumun İntihar Ettirdiği kitabından yola çıkarak yazar ile ressamı, Artaud ile Van

George Orwell’a ilham veren kitap: Biz

George Orwell‘ın 1984’ünü neden sevdiyseniz, Yevgeni Zamyatin‘in Biz‘ini sevmeniz için en az 1984 kadar nedeniniz var. Üstelik Biz, 1984’ten çok daha önce, 1920 yılında
Go toTop

OKUMA ÖNERİLERİMİZ