Edebiyat tarihinin kült kitaplarındandır Mario Puzo’nun “Baba” romanı. Tıpkı Coppola imzasını taşıyan sinema uyarlaması gibi. Ancak Jon Lewis?in filmin hikayesini anlatan kitabını okuduğumuzda görüyoruz ki Al Pacino ve Marlon Brando’nun filmde rol alması için çok büyük mücadele vermesi gerekmiş.

Mario Puzo’nun kendisi gibi İtalyan kökenli Amerikalı bir ailenin hikâyesi üzerinden dönemin Amerikasını, İtalyan mafyasını ama en önemlisi kapitalizm ve göçmenlik ilişkilerini ele aldığı romanı şüphesiz ki, edebiyat tarihinin kült bestseller?larındandır. Romanın, 1972?de bir başka İtalyan asıllı sanatçı, Francis Ford Coppola tarafından beyaz perde uyarlaması ise Carleone ailesini adeta ölümsüzleştirmiştir. Bunda Puzo ve Coppola?nın yetenekleri kadar şüphesiz ki filme can veren iki büyük aktörün Marlon Brando ve Al Pacino?nun da rolü büyüktür. Ancak Jon Lewis?in bu kült filmin kamera arkasının anlatıldığı ?Baba? kitabından öğreniyoruz ki, bu iki oyuncunun ?Baba?da rol almaları hiç de kolay olmamış. Mesela Al Pacino?nun Michael, Marlon Brando?nun Vito Corleone olması için Francis Ford Coppola?nın büyük bir mücadele vermesi gerekmiş. Sinema tarihine damga vuran bu iki oyuncunun ?Baba? filmi maceraları kitapta şöyle anlatılıyor:
?Coppola romanı okur okumaz, Michael rolü için Al Pacino?yu düşünmüş. Ancak o sıralar Pacino pek bilinmeyen bir oyuncudur.

Şöyle anlatır Coppola Al Pacino?yu bu role seçişini: ?Baba?yı okuduğumda, Al Pacino?yu Michael rolünde düşündüm. Hatırlıyorum: Çobanlar, Sicilya?da yürürken, onun yüzünü görüyordum; böyle bir şey olduğunda, aklınızdan çıkarmanız çok güçtür. Bu yüzden, ben en baştan ?Al Pacino? demiştim; elbette bu, [Paramount Stüdyoları tarafından] uygun görülmedi.? 1971?de Pacino çok az tanınan New Yorklu bir oyuncuydu; o âna dek yalnızca Jerry Schatzberg?in ?The Panic in Needle Park?ında (1971; Esrar Bitti) başrol oynamıştı. (Bu, Cannes Film Festivali?nde gösterildiğinde eleştirmenlerin övgüsünü kazanan ama ABD?de çok az gişe geliri elde eden cesur, gerçekçi bir filmdi.) Evans (Paramount?un yapım yönetmeni) Pacino?nun çok kısa boylu (basın sözcüsü, biraz iyimser bir tutumla boyunun 1.72 m olduğunu belirtmişti) ve deneyimsiz olduğunu düşünüyor ve sanatçının üç ?Baba? deneme çekiminin berbat olduğunu söylüyordu (Gerçekten öyleydiler: Pacino bu çekimlerde Michael Corleone?den çok Woody Allen?i andırır). Yapımcıya gelince, o bu role ?Aşk Hikâyesi?nin İrlanda asıllı Amerikalı oyuncusu Ryan O?Neal?i seçmek istiyordu.

İNŞAATINI BİTİRMEK İSTİYOR MUSUN?
Stüdyo, Caan?ın Michael rolüne seçilmesi ihtimaline karşı, Sonny rolü için Robert de Niro?yla da deneme çekimi yaptı. Coppola, Evans?ı Pacino?nun menajeriyle bağlantıya geçmeye ikna etti. Pacino?nun menajeri, oyuncusunun aynı tarihlerde başka bir işinin olduğu gerekçesiyle öneriyi geri çevirdi: Pacino, MGM?nin Breslin?in komik romanından uyarladığı ?The Gang That Couldn?t Shoot Straight? (1971; Doğru Dürüst Ateş Edemeyen Çete) filminde rol almak üzere sözleşme imzalamıştı. O dönemde MGM?nin sahibi, söylentilere bakılırsa örgütlü suç dünyasıyla bağları olan ?şirket avcısı?, Las Vegas otel işletmecisi, yeni Hollywood yatırıcımcısı Kirk Kerkorian?dı.

Şirketin başında ise, insanlarla pek geçinemeyen, galiz küfürleriyle bilinen James Aubrey bulunuyordu. Evans, Pacino?yu MGM ile imzaladığı sözleşmeden kurtarabilecek bir anlaşma yapmak için arkadaşı olan ünlü mafya avukatı Sidney Korshak?tan yardım istediğini söylüyor. Yirmi dakika süren görüşmeden sonra Aubrey, Evans?ı telefonla aramış: ?Seni ciğeri beş para etmez, adi herif. Bunu ödeteceğim sana… Cüce (Pacino) senindir?. Evans daha sonra Korshak?a, Pacino?yu serbest bırakma konusunda Kerkorian?ı bu kadar çabuk ikna edecek ne söylediğini sormuş. Şöyle karşılık vermiş Korshak, ?Otelinin inşaatını bitirmek istiyor musun, diye sordum?.

BRANDO?YA DENEME ÇEKİMİ!
Evans, Coppola ile Puzo?nun Vito Corleone rolü için ilk tercihleri olan Marlon Brando?nun seçilmesine de karşı çıkıyordu. Coppola, New Yorker?dan Michael Sragow?a şöyle anlatır: ?Unutmayın ki, (filmin ilk oluşum aşamasında] doğru yönetmenle mi çalıştıklarını çok ciddi olarak düşünürlerken ben Marlon Brando?yu önerdim… İdarecilerden biri hangisi olduğunu söylemeyeyim (büyük bir olasılıkla Stüdyo Başkanı Stanley Jaffe) bana şöyle dedi: ?Francis, Marlon Brando bu filmde asla oynamayacak. Senden de ricam, onu bir daha asla önerme?. Bunun üzerine bayılıp yere düştüm… ?Epilepsi nöbetim? elbette karşı tarafı susturma amacını güdüyordu, onlar da durumu anladılar. Sonunda, fikirlerini değiştirip, üç şartı yerine getirebilirsem, Brando?yu düşüneceklerini söylediler: 1) Filmdeki rolü karşılığında ?hiçbir şey? almayacaktı; 2) Ek gidere yol açacak herhangi bir saçmalığına karşı onları güvence altına alacak bir teminat sözleşmesi imzalayacaktı ve 3) Deneme çekimini kabul edecekti. Ben de şartları kabul ettim oysa Brando?yu tanımıyordum bile.

Brando çapındaki bir oyuncudan rol için deneme çekimi yapmasını istemek söz konusu olamazdı, o yüzden Coppola oyuncuyu aradığında ona yalan söyledi ve ?makyaj denemeleri? için uğramasını söyledi. Bu süreçte stüdyo patronlarını memnun edecek deneme çekimini andıran çekimler yapabilmeyi umuyordu.

Belki de deneyimli aktör durumun farkındaydı ya da belki de kameralar çalışmaya başladığında keyfi yerine gelmişti ama Brando?nun ?deneme çekimi? Hollywood efsaneleri arasında yer alır. Coppola, sahneyi İtalyan peynirleri, pahalı purolar, dönem giysileri ve dekorları ile donatmıştı. Aktör, hemen havaya girmişti.
Brando, film çekimleri başladığında henüz kırk yedi yaşındaydı ve son derece zindeydi. Vito Corleone?yi oynamak için saçlarını ayakkabı cilasıyla koyulaştırdı ve Brando?nun kendi betimlemesiyle ?bir buldog? imgesi yaratmak için yanaklarına kumaş parçaları yerleştirdi. Brando, provalar boyunca, yaşlanmakta olan gangster tiplemesini geliştirdi. Deneme çekimindeki dolma yanaklarını ve kapitone takım elbisesini değiştirmedi ve buna rahatsız edici bir sesi ekledi (işin içindekiler için bu ses, efsanevi New York gangsteri Frank Costello?nun birebir taklidi niteliğini taşıyordu).

Sonunda Evans, Brando?nun baba rolü için seçilmesini kabul ettiğinde, ona düşük bir teklifte bulundu: 50.000 dolar artı uzak bir gelecekteki primler (bu primler, ancak film 50 milyon çıtasını aşarsa söz konusu olacaktı). Herhalde Evans, aktörün bu teklifi geri çevirmesini bekliyordu. Ama Brando sözleşmeyi imzaladı.

EMRAH BARIŞ
14 Mayıs 2014, http://vatankitap.gazetevatan.com/

Previous Story

Orhan Kemal´in “Suçlu”su

Next Story

Tarihin bize bir oyunu mu bu?

Latest from Edebiyat Haberleri

Van Gogh’un kitap tutkusu

Geçtiğimiz haftalarda Paris’in izlenimci koleksiyonuyla ünlü Musée d’Orsay, Antonin Artaud’un Van Gogh: Toplumun İntihar Ettirdiği kitabından yola çıkarak yazar ile ressamı, Artaud ile Van
Go toTop

OKUMA ÖNERİLERİMİZ