Ateş Yakmak – Jack London

“Çinago”, “Ateş Yakmak”, “Ablak Suratlı Adam”, “Meksikalı”, “Kaçak”, “Midas’ın Müritleri”

Gelmiş geçmiş en güçlü öykü yazarlarından biri olan Jack London, California Üniversitesinde yazarlık kurslarına devam ederken, yazdığı öykü denemelerini gerçek yaşamda rastlanmayacak derecede vahşi sahnelerle dolu diye eleştiren profesörüne, “Bütün bunları gördüm ve yaşadım,” diye cevap vermişti. Jack London’ın sanatı, toplumsal gerçekçilik tarzına örnektir.

Kitapta yer alan AteşYakmak, Jack London’ın gençliğinde altın aramak için gittiği kuzey kutbuna yakın bölgelerde yaşanan bir olayın öyküsüdür ve vahşi doğada tek başına ölümle yüz yüze kalan insanın, hayatta kalma mücadelesini anlatır. Yazarın en ünlü ve en güzel hikayelerinden biri olan Meksikalı, Profinio Diaz’ın askeri diktatörlüğüne karşı patlak veren Meksika devriminden bir sahneyi canlandırır. Kaçak ise yazarın çuval fabrikasında saatte on sent karşılığında çalıştığı zamana ait bir deneyimidir ve insafsızca sömürülen çocuk işçilerin çilesini anlatır. Kitapta, değişik konularda üç öykü daha yer alıyor.
(Yar Yayınları Tanıtım Bülteninden)

Kitabın Künyesi
Ateş Yakmak
Jack London
Yar Yayınları / Edebiyat Dizisi
Çeviri: Nadiye R. Çobanoğlu
İstanbul, Ocak 2012, 1. Basım
160 sayfa

Jack London’ın Ateş Yakmak adlı eseri çoğu eleştirmen ve edebiyatçı tarafından yazarın en iyi kısa öyküsü olarak kabul edilir. Öykü 25 Temmuz 1897?de eniştesi James Shepard?la beraber Klondike Altın Avı?na katılma sürecinde oluşur. Ancak Klondike dönemi London’ın sağlığına oldukça zarar vermiştir. Klondike’teki diğer birçok kişi gibi, gıda eksikliğinden o da iskorbüt hastalığına yakalandı. Dişetleri şişerek 4 ön dişini kaybetmesine neden oldu. Karnı ve bacak kasları dinmeyen bir acıyla karşı karşıya kaldığı gibi yüzündeki ağrılardan dolayı ıstırap çekiyordu. Neyse ki, Dawson City’nin azizi peder William Judge, o ve onun gibi çeşitli hastalıklarla boğuşan insanlar için barınacak yer, yemek ve ilaç sağladı. London’ın sağlığı düzeldi ve belki de bir cizvit papazı tarafından hayatı kurtarılmış oldu.
London, Klondike’in tüm güçlüklerine karşın hayatta kalmayı başardı ve bu çabalar onun en iyi öykülerinden sayılan “Ateş Yakmak” adlı öykü kitabını yazmasına esin kaynağı oldu.
*”Hikâyelerini romana, romanlarındaki parçaları hikâyelere dönüştürmeyi seven London yapıtlarında sık karşılandığı üzere Ateş Yakmak?ın da iki versiyonu vardır. Hikâye ilk olarak 1902?de Youth?s Companion dergisinde bir tür çocuk hikâyesi olarak yayımlansa da asıl dikkat çeken hali yazarın hikâyeyi elde geçirerek hazırladığı Century versiyonu olur. Hikâye uyarıları göz ardı ederek Alaska?ya gidip altın aramaya kalkan Tom Vincent?ı anlatır. İlk versiyonda Vincent ayağı suya girip donunca onu ısıtmak için bir ateş yakar ama ateş söndüğünde yeni bir tanesini yakmayı beceremeyince merkez kampa dönmeye karar verir. Ne yazık ki ulaştığında kampı boşalmış bulan kahramanımız yeniden bir ateş yakmayı dener, ellerini yakar ama sonunda ateşi yakmayı başarır…
İkinci versiyondaysa, adı verilmeyen kahraman yarı vahşi köpeğiyle altın aramaya gider. Olaylar benzer biçimde gelişirler ama bu sefer ateş yakamayan adamın aklına köpeğini öldürmek gibi çözümler de gelecek, ne var ki fiziksel olarak buna yapabilecek durumda olmadığı keşfedecektir. İnsanın doğayla mücadelesinin en güzel tasvirlerinden kabul edilen bu ikinci versiyonun sonunda kahraman kaderini yani ölümü kabullenir. Adamın öldüğünü anlayan köpek onu orada bırakır ve tek başına merkez kampa döner. Eleştirmenler alt metnini doğanın kurallarına karşı çıkan insanın cezalandırılması olarak değerlendirdikleri yapıtı ahlaki bir baş yapıt olarak gördüklerini yazar, London?ın tasvir yeteneğini överler.”
(*) Zeynep Heyzen Ateş, 06.06.2008, Radikal Gazetesi Kitap Eki

Kitabın Künyesi
Ateş Yakmak
Jack London
Adam Yayınları / Öykü – Çeviri Dizisi
Çeviri : Memet Fuat
İstanbul, 1992, 1. Basım
71 sayfa

Tanıtım Yazısı
Bir kitap yazabilmek için insanın önce anlatacak bir şeyleri olmalı. İşte Jack London’ın inanılmaz başarısını sağlayan nedenlerden biri buydu. Kısacık yaşamı boyunca bin türlü şey görmüş, her boyaya boyanmıştı. Denizcilik, rıhtımlarda hamallık, inci avcılığı etmiş, kuzeyde, en uzak yerlerde, ayı balığı avına çıkmıştı. Dünyanın yarısını, adım adım, bir serseri olarak gezmişti; sonradan, bu gezintilerini kitaplarında anlattı… Üç öyküsünü içeren “Ateş Yakmak” yazarın memleketimizde en sevilen kitaplarından biri olmuştur.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir