Petrol-İş Sendikası’nın ilk grevi, aynı zamanda bir kadın grevi olan Berec öyküleri kitaplaştı. 1964 yılında Berec Transistörlü Radyo ve Pil Fabrikası’ndaki bir buçuk ay süren greve imza atılmıştı.
Berec grevi, 1961 Anayasası?nda tanınan, 1963 Temmuz?unda 274 ve 275 sayılı yasalarla düzenlenen toplu sözleşme ve grev haklarına sahip yeni döneminin ilk kritik grevleri arasında yer alır.
Berec grevi, grev hakkının grevle kazanıldığı Kavel Grevi?yle açılan işçi eylemleri perdesinin devamı niteliğindedir.

İŞÇİ KADINLARIN GREVİ
Grevin aynı zamanda Petrol-İş Sendikası?nın gerçekleştirdiği ilk grevdir. Bir diğer özelliği ise kadın grevi olmasıdır. Grevci kadın işçilerin büyük bölümü, İstanbul?un, o zamanki adıyla Taşlıtarla (bugünkü Gaziosmanpaşa ilçesi) semtindeki gecekondularda yaşayan, çoğu göçmen genç kadınlardan oluşmaktaydı.
Kitapta zor yaşam şartları içinde evlerinin geçimini üstlenmiş genç kadınların kararlı ve dirençli tutumlarıyla greve kattıkları özel anlam vurgulanıyor.
Berec Transistörlü Radyo ve Pil Fabrikası’ndaki grev bir buçuk ay sürdü. Kadın işçilerle polis arasında sert çatışmalar yaşandı. Berec grevi işçilerin zaferi ile sonuçlandı ve patron ücret artırımına gitmek zorunda kaldı.
Kitap Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı?nda çıktı. Vakıf daha önce Paşabahçe ve Kavel grevlerini kitaplaştırmıştı.

DÖNEMİN BELGELERİYLE
Kitabın yazarı Petrol-İş?te uzman ve yönetici olarak çalışan, yıllarca sendikal yayınlar hazırlayen Özkal Yici?nin imzasını taşıyor. Kitapta, İşçi Postası gazetesi başta olmak üzere o günlerde greve yer veren basının taranmasıyla elde edilen kupür, haber ve yorum yazıları da yer alıyor.
Kaynak: Etkin Haber Ajansı / 08 Aralık 2010

Berec grevi – Özkal Yici
(14 Aralık 2010 tarihli sendika.org)

Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı?nın daha önce yayınladığı Paşabahçe ve Kavel grevlerini konu alan monografilerinden sonra, Berec?in öyküsünün de kitaplaştırılması emek tarihimizin bu döneminin ayrıntılı tablosunun oluşturulmasında önemli bir boşluğu da tamamlamaya hizmet ediyor.

KIRKBİR UZUN GÜN BEREC GREVİ
Berec grevi emek tarihimizde özgün bir yere sahiptir. 1961 Anayasası?nda tanınan, 1963 Temmuz?unda 274 ve 275 sayılı yasalarla düzenlenen toplu sözleşme ve grev haklarına sahip yeni sendikacılık döneminin ilk kritik grevleri arasındadır. Daha ilgili yasalar çıkmadan yaşanan Kavel Grevi?yle açılan perde, başka örneklerin yanısıra Berec?le sürmüş; 1966 Paşabahçe greviyle daha da ileri noktalara erişilmiş, Haziran 1970?teki 15-16 Haziran Direnişi 60?ların bu birikiminin toplam bir sonucu olarak yaşanmıştır. Bu anlamıyla Berec Grevi, emek tarihimizin öğretici grevler, direnişler zincirinin önemli halkalarından birisidir.

Petrol-İş içinse bu grevin daha sembolik bir anlamı vardır. Berec, Petrol-İş Sendikası?nın gerçekleştirdiği ilk grevdir. Grev öncesi ve sırasında sendikanın gösterdiği taktik zenginlikler, yaratıcı eylem biçimleri, moral değerleri ve dayanışmayı yükseltici özgün söylem ve girişimler; profesyonelce yürütülen araştırmacı uzmanlık, iletişim, kamuoyu yaratma ve koordinasyon faaliyetleri emek tarihçilerimiz tarafından özel olarak incelenmeyi hak edecek türdendir.

Kuşkusuz Berec grevinin en önemli niteliklerinden birisi, büyük ölçüde bir kadın grevi olmasıdır. Grevci işçilerin büyük bölümü, İstanbul?un, o zamanki adıyla Taşlıtarla (bugünkü Gaziosmanpaşa ilçesi) semtindeki gecekondularda yaşayan, çoğu göçmen genç kadınlardan oluşmaktadır. Kitapta yer alan ifadelerde çarpıcı biçimde görüleceği gibi son derece zor yaşam şartları içinde evlerinin geçimini üstlenmiş bu genç kadınların naif duruşları ama bir o kadar da kararlı, dirençli tutumlarıyla greve kattıkları özel anlam vurgulanmalıdır. Kadınların işçi hareketimizdeki yerinin değerlendirilmesinde Berec örneği başlıbaşına inceleme konusu olacak niteliktedir.

Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı?nın daha önce yayınladığı Paşabahçe ve Kavel grevlerini konu alan monografilerinden sonra, Berec?in öyküsünün de kitaplaştırılması emek tarihimizin bu döneminin ayrıntılı tablosunun oluşturulmasında önemli bir boşluğu da tamamlamaya hizmet edecektir.

Berec Grevi’nin yalnızca kendi tarihinin değil, genel olarak işçi hareketi tarihimizin merak uyandırıcı bir eylemi olduğunu düşünen Petrol-İş Sendikası bu çalışmanın geniş okur kitlesine erişmesini sağlamak için kitabın Tüstav-Sosyal Tarih Yayınları arasında okura sunulmasını uygun buldu. Bu anlamda kitap, bir emek örgütüyle emek tarihçiliğimizin temel kurumlarından birisi arasındaki verimli ve umut verici bir işbirliğinin örneği olarak da değer kazanmaktadır. Kitaptan edinmek için aşağıdaki iletişim kanallarından Tüstav’a ulaşılabilir.

Tüstav İletişim Bilgileri:
Taksim, Kocatepe Mah. Feridiye Cad. No:20 – İstanbul
Tel: (+90) 212 237 98 92 – 93;
Faks: (+90) 212 237 98 99
GSM: 0532 237 20 41
E-Posta: bilgi@tustav.org

Kitabın Künyesi
Berec Grevi / Kırkbir Uzun Gün
Özkal Yici
Tüstav Yayınları
Aralık 2010

Previous Story

Ezgi Gençtürk

Next Story

Filistin’in Çocukları / Hayfa’ya Dönüş ve Diğer Hikayeler – Gassan Kanafani

Latest from Emek Tarihi / Teori

Türkiye’de ilk 1 Mayıs şiiri…

Türkiye’de işçi sınıfının birlik, dayanışma ve mücadele günü olan 1 Mayıs’la ilgili ilk şiir emekçi kadın şair Yaşar Nezihe Bükülmez tarafından 1923 yılında Aydınlık
Go toTop

OKUMA ÖNERİLERİMİZ