Bosman Kararlarının Futbola Getirdikleri ? Osman Bulugil

Futbolun belki de dönüm noktası olarak kabul edebileceğimiz Bosman Kuralları, 1990 yılında Belçika 1. Ligi?nde FC Liege takımında forma giyen M. Bosman?ın Fransız takımı Dunkirke?ye transfer olmak istemesiyle başladı.
FC Liege Bosman için yüksek bir bonservis bedeli talep etti. Bosman, AB vatandaşlarının sahip olduğu iş aramak için serbest dolaşım hakkını engellediğini ileri sürerek Belçika Futbol Federasyonu ve FC Liege?e karşı mahkemeye başvurdu. Dava 5 yıl sürdü ve Avrupa Birliği Adalet Divanı?nın kararı M.Bosman?ın lehine oldu. Bu durum yeni bir düzenleme yapılması gerekliliğini ortaya çıkardı. Artık sözleşmesi biten oyuncuyu üzerinde kulübünün hakkı yoktu ve sözleşmesi biten oyuncu istediği kulübe gidebilecekti. Bu durum özellikle Avrupa kulüpleri için Bosman Kuralları ile netleşti. Aslında bu konudaki tartışmalar daha öncesinde İngiltere?ye dayanmaktadır. (G.Eastham Davası)
Bosman Kuralları Avrupa Birliği üyesi olan ülkelerin futbol kulüplerinin oyuncuları üzerinde etkin durumdaydı. 2001 yılında, o dönemde AB üyesi olmayan Macaristan oyuncusuyla ilgili transfer sorunu sonrası Avrupa Birliği Adalet Divanı ve FİFA yeni düzenlenin sınırlarını genişletti. AB Adalet Divanı, FİFA ve UEFA yoğun görüşmeler sonucunda sözleşmesi biten oyuncuların serbest kalacağı üzerinde anlaştılar. Fakat FİFA bu durumu bazı kurallara bağladı. Öncelikle 23 yaş altı oyuncular için yetiştirme tazminatı alabileceklerdi. Bunun yanında sözleşme süreleri 5 yılla kısıtlandı. Sözleşmeler 28 yaşına kadar 3 yıl, 28 yaş sonrası 2 yıl koruma altına alınması konusunda karar alındı.
Futbolcuların pazarda emeklerini satan özgür emekçiler olarak pozisyonları, Bosman Kuralları ile daha da netleşti. Bosman Kuralları öncesinde futbolcuların pazarda meta olarak dolaşımı sadece kulüpler arasındaki ilişkiyle gerçekleşiyordu.
Bosman Kuralları?yla birlikte emeklerini satan özgür emekçiler olarak futbolcuların emeklerini satabilecekleri kulüplere gidebilmeleri daha da esnekleşirken, bu durum aynı zamanda kapitalizmin futbol üzerindeki tahakkümünü yeniden üretiyor. Bosman Kuralları?nı sadece futbolcu maaşlarına yaptığı etkiyle açıklayamayız. Burada emeklerini satan özgür emekçiler olarak futbolcuların, maaştan önce emeklerini satabilecekleri en uygun kulübe gitmeye yöneldikleri görülecektir. Bu açıdan, sözleşmesi biten futbolcu için öncelikli hedef konumunda ileri kapitalistleşmiş ülkelerin kulüpleri gelmektedir. Örneğin, Galatasaray?da Arda Turan?ın sözleşmesi bittiğini ve serbest kaldığını düşünelim. Arda Turan?ın gideceği ülke Romanya olmayacaktır, ileri kapitalistleşmiş ülke kulüplerinden biri olan Manchester United?a gittiğinde artık emeğini en geniş koşullarıyla pazarlayabilecek ve bu durum aynı zamanda ileri kapitalist ülkelerin kulüplerinin futbolda tekelleşme sürecini üretecektir.

Yazan: Osman Bulugil

Previous Story

Underground ya da Çağımızın Bir Kahramanı ? Vladimir Makanin

Next Story

“Yayla Çiçeği Kokuşlu Erdem’ime” – M. Şehmus Güzel

Latest from Makaleler

Van Gogh’un kitap tutkusu

Geçtiğimiz haftalarda Paris’in izlenimci koleksiyonuyla ünlü Musée d’Orsay, Antonin Artaud’un Van Gogh: Toplumun İntihar Ettirdiği kitabından yola çıkarak yazar ile ressamı, Artaud ile Van

George Orwell’a ilham veren kitap: Biz

George Orwell‘ın 1984’ünü neden sevdiyseniz, Yevgeni Zamyatin‘in Biz‘ini sevmeniz için en az 1984 kadar nedeniniz var. Üstelik Biz, 1984’ten çok daha önce, 1920 yılında
Go toTop

OKUMA ÖNERİLERİMİZ