Beyoğlu pek çok çınar taşıdı bugüne kadar. Onların büyümeleri, kök salıp yerin altlarından şehre, ülkeye, dünyaya ulaşmaları için uğraştı. Kimler gelip kimler geçerken ne izler bıraktı Beyoğlu?na. O izler neler neler sunuyor, başka dünyalar açıyor şimdi biz bu çağda yaşayanlara.
Çikolata ile birlikte bir oyuna gittik. İlk kez konservatuar yıllarımda izlediğim, sonrasında da kaç kez izlediğimden emin olamadığım ?Ferhangi Şeyler? bu oyunun adı. Yaratıcısı Ferhan Şensoy?un izlemeye doyamayacağımız, 7 Mart 1987?den beri aralıksız oynanan tek kişilik, efsane gösterisi!
Oyun için, gündelik herhangi olayların ?Ferhanca? bir mizah penceresinden değerlendirilmesi deniyor. Bizim için herhangi kelimesi bile elbette büyük bir ders konusu oluyor. Çikolata ile birbirimize bakıp kalıyoruz. Gündelik olayların yorumlanması ve değerlendirilmesi, başkaları katıldıkları-katılmadıkları noktaları düşünedursun, biz bambaşka yerlerdeyiz. Çikolata ilk kez izliyor ustayı, gözleri pırıl pırıl. Ben daha önce kaybettiklerimle de izlemişim, ister istemez bazen bulutlar geçiyor gözlerimden. Çikolata?nın bu heyecanına karışacak küçücük bir hüzne bile izin veremem şimdi. Uzaklaştırıyorum bulutların tümünü, saklıyorum gelen herkesi içimde bir tek benim gördüğüm yere, bırakıyorum kendimi ?Ferhangi Şeyler? denilen çınarın sesinin güzelliğine, gölgesine ve elbette Çikolata?yı olduğu kadar beni de sarıp sarmalayan ılık rüzgâra karışan nefesine.
?Yıllarca oynandı?, ?Burada oynanmış? diyecek bizden sonraki nesiller. ?Hem de hiç durmadan? diyecekler. Övgüyle ve izleyemedikleri için hafif kırık dökük sesleriyle Ortaoyuncular?dan, Ses Tiyatrosu?ndan, Ferhan Şensoy?un dilinden bahsedecekler. Bizim geçmişteki çınarlarımızdan söz ederken yaşadığımız her geçişli duyguyu üzerlerine giyecekler.
Belki Kazancı Yokuşu ile beni tanıştıran amcam gibi birileri değecek onlara da hayatlarının bir yerinde ve böylelikle kitaplarıyla tanışacaklar. Ya da başka bir vesileyle. Oteller Kitabı, Falınızda Rönesans Var, Hacı Komünist, Başkaldıran Kurşunkalem, Elveda SSK, Eşeğin Fikri, Kalemimin Sapını Gülle Donattım, Karagöz ile Boşverinbeni, Rum Mehmet, Seçme Sapan Şeyler, Ferhantoloji, Afitap?ın Kocası İstanbul ve daha niceleriyle. Hayranlıkla inceleyecekler Şensoy?un yaratımlarını. Çınarın köklerini gösterecekler birbirlerine. O zaman dünya üzerinde olmayacağız bizler. Bizi azıcık kıskanacaklar, ?Keşke biz de o zaman yaşasaymışız? ya da ?Ferhan Şensoy şimdi yaşasaydı? diye dertlenecekler belki de. Sadece aynı döneme denk geldik diye böyle kıskanılacağımızı bilmek bile ne tuhaf. Çikolata?yla ?Ferhangi Şeyler?i konuşurken içimizden dökülüveren bu kıskanılma meselesi çarpıyor âdeta beni, kıskanılmanın böyle güzel bir ayrıcalık olduğunu bilemezdim bugüne kadar. Sırf biriyle aynı sokaklardan geçebildin diye edindiğin şans ya da haksız kazanç da denebilir buna. Belki de bir ustayla aynı dönemde yaşadığın için kıskanılmak gibi güzel bir mutluluk yoktur, kim bilir…
Biz Çikolata ile bir oyun izledik bugünlerde. Geçmiş ve gelecek dâhil her taraf ince ince pamuklar gibi atıldı etrafımızda. Köşemiz için çok canımız sıkıldı sonrasında. ?Var mı çocuk alanında böyle bir üretimimiz, oyunumuz, filmimiz, çınarımız, yaratıcımız? diye diye sabahı ettik, dertlendik. Ümit ettik sonra. Bizden sonrakilerden çıkacak ve köklerini dünyaya uzatacakların, bu kez o dönemdekileri kıskanılmanın tuhaflığıyla yüz yüze bırakmasını ümit ettik. O gruplardan, yaratıcılardan çıkacak kitapların ne kadar iştah kabartıcı olabileceğini düşünüp yaratılacak değişik değişik pastaları hayal ettik. Hiç değilse başlangıcını görebilecek kadar yaşayabilmeyi dilemedik diyecek değiliz. Sandıktan çıkan kumaşların güzelliğiyle büyülendiğimizde babaannemin, ?Yeri sağlam işte!? dediği geldi aklımıza. Bize yeri sağlam kökleri görme ayrıcalığını ve bir çınarla yaşamanın güzelliğini yaşatan Ferhan Şensoy?a sonsuz teşekkürlerimizle.
Görkem Yeltan
(15.12.2013, http://kitap.radikal.com.tr/)