2010 yılını geride bırakırken Dünya?da ve Türkiye?de edebiyat dünyasında yaşanan gelişmeleri kronolojik olarak derleyerek siz okurlarımıza sunuyoruz.
Not: Edebiyat dünyasında eksik bıraktığımız gelişmeleri ise bize gönderebilirsiniz.
OCAK
– Amerikalı tarihçi, oyun yazarı ve öğretim üyesi Howard Zinn, 28 Ocak ?ta 87 yaşında yaşamını yitirdi.
– Amerikan edebiyatının klasiklerinden “Çavdar Tarlasındaki Çocuklar”ın yazarı J.D. Salinger yaşamını yitirdi.
ŞUBAT
– Aydın, akademisyen, yazar İlhan Arsel, 7 Şubat?ta yaşamını yitirdi.
MART
– Karikatürist Turhan Selçuk, 11 Mart?ta yaşamını yitirdi.
NİSAN
– Yazar, gazeteci, eleştirmen ve insan hakları savunucusu Evrim Alataş, uzun süredir mücadele ettiği kanser hastalığına yenilerek 12 Nisan ?da Diyarbakır’da bulunan evinde yaşama veda etti.
MAYIS
– Son yılların en büyük işçi direnişi olan Tekel direnişi üzerine yazılan ?Tekel Direnişinin Işığında Gelenekselden Yeniye İşçi Sınıfı Hareketi?, Mayıs ayında Nota Bene Yayınları?ndan çıktı. Kitap ?Tekel direnişinin üst anlamı?, ?Direnişin politik pusulası?, ?Günlük notlarından teorik tartışmalara?, ?Neye direniyorlar??, ?Egemen siyasetin gündemi olarak Tekel?, ?Röportajlar? ve ?Ülke-Gündem-Direniş? olmak üzere yedi ana başlıktan oluşuyor.
Tekel işçi eylemi 15 Aralık 2009 tarihinde Türk-İş’e bağlı Tekgıda-İş Sendikası’na kayıtlı Tekel işçileri tarafından Ankara’da başlatılan ve 4 Şubat 2010 tarihinde 1980 sonrasının en büyük toplu iş bırakma eylemiyle tüm Türkiye’ye yayılan işçi eylemidir. Eylem, ülke çapında gündemin ön sıralarında bulunmasının ve geniş bir kesim tarafından da desteklenmesinin yanı sıra uluslararası çapta destek de kazanmıştır.
HAZİRAN
– Portekizli sosyalist yazar Jose Saramago, 18 Haziran?da yaşamını yitirdi.
EKİM
– Şair Arif Damar, kalp yetmezliği sonucu 20 Ekim ?de yaşamını yitirdi.
– Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı (TÜSTAV), Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı, Urfa Milletvekili, Sosyolog Doç. Dr. Behice Boran?ın 100. doğum yıldönümü anısına, onun yazılarını, konuşmalarını, söyleşilerini ve savunmalarını, üç cilt olarak yayınladı.
– Yaşar Kemal?in ilk şiir kitabı ‘Bugünlerde Bahar İndi’ Yapı Kredi Yayınları tarafından yayınlandı.
– 1911 tarihinde doğan edebiyatımızın en önemli isimlerinden Rıfat Ilgaz doğumunun 100. yılına yaklaşırken anısına hazırlanan ?100 Yıllık Çınar: Rıfat Ilgaz? belgeselinin çekimlerine başlandı. Yönetmenliğini Önder Uygun?un yaptığı belgesel, yazarın doğum günü olarak kabul edilen 7 Mayıs?ta Cemal Reşit Rey Salonu?nda gösterilecek.
KASIM
– İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı tarafından Avrupa Yazarlar Parlamentosu?na onur konuğu olarak çağrılan yazar V. S. Naipaul?e Türkiye?ye gelmemesi için linç kampanyası başlatıldı. Sonuç olarak Naipaul, Türkiye?ye gelmekten vazgeçti.
– İkinci Yeni şiirinin en önemli isimlerinden şair Ece Ayhan?ın çocukluğunun geçtiği, Eceabat?a bağlı Yalova köyündeki evi, bakımsızlıktan ötürü tamamen yıkıldı? Dünyanın pek çok ülkesinde o ülkenin önde gelen sanatçılarının evleri koruma altına alınır ve müzeye çevirilirken, bizde her zamanki gibi tam tersi yapılıyor.
ARALIK
– İlk kez Kürt dili ve edebiyatının tarihini, belli başlı özelliklerini ve önemli eserlerini tanıtmayı hedefleyen Ortaöğretim düzeyinde Kürt Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı, Tarih Vakfı tarafından basıldı.
– Dünya halklarınca insanlığın ilerici simgesi Nâzım Hikmet?in 1921-40 yılları arasında yazdığı şiirlerini kendi el yazısı ile yeniden derlediği, toplam 239 sayfa ve 74 şiirden oluşan defteri, bazı şiirlerini yazdığı müsveddeler haraç mezat satılığa çıkarıldı.
– Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı?nın Türkiye’nin insan hakları açısından “imajının düzeltilmesi” için 1948 yılında öldürülen ünlü yazar ve şair Sabahattin Ali?nin Kürk Mantolu Madonna isimli romanının filme çekilmesine yönelik çalışmalara Ali?nin kızı Filiz Ali tepki gösterdi: ?Devlet önce babamın mezarını ve ölümüne dair bütün belgeleri açıklasın? dedi.
– Yaşar Kemal’in Karınca’nın Su İçtiği adlı yapıtı Fransızca’ya çevrildi.
Hazırlayan: www.insanokur.org Yayın Kurulu