“Gen Bencildir” ilk yayımlandığı 1976 yılında biyologlar ve halk arasında büyük bir heyecan dalgasına yol açmıştı. Genin gözünden hayata bakışı parlak bir şekilde ve sade bir yazımla sunuşu, doğal seçilimin doğasıyla ilgili düşünce dizileri ile birleşerek evrimi anlayışımızla ilgili geniş kapsamlı imalarda bulunmuştu. Zaman, kitaptaki fikirlerin önemini onayladı. Kuvvetli entelektüelliğe sahip olmasına rağmen teknik bir dille yazılmamış olan “Gen Bencildir” birçoklarınca bilim yazıtının başyapıtı olarak görülür ve kitaptaki öngörüler günümüzde bile ilk yayımlandığı gündeki kadar güncelliğini korur.
(Tanıtım Bülteninden)
Gen Bencildir (The Selfish Gene) biyolog Richard Dawkins tarafından evrim hakkında yazılmış olan, ilk defa 1976’da yayınlanan kitaptır. Dawkins kitapta, özverili ve bencil davranış kuramları, çıkarcılığın genetik tanımı, saldırgan davranışların evrimi, kanbağı kuramı, eşey farklarının doğal seçilimi gibi konuları ele alır. Türkiye’de Tübitak Yayınları tarafından yayınlanan kitap, George C. Williams’ın ilk kitabı olan Adaptation and Natural Selection’da yer alan temel teori üzerinde geliştirilmiştir.
Dawkins kitapta, gen merkezli evrim yorumunu açıklamanın bir yolu olarak bencil gen kavramını ortaya atmıştır. Buna göre evrimin etkileri en iyi şekilde genler üzerinde görülebilir ve organizmalar ya da canlı toplumları seviyesindeki seçilim hiçbir zaman genler seviyesindeki seçilime baskın gelemez. Bir organizmanın her zaman dahili sağlığını (inclusive fittness) yani sonraki bireylere geçirdiği gen kopyası sayısını maksimize etmesi beklenir. Böylece canlı toplulukları evrimsel anlamda dengeli bir strateji ile gelişir.
Kitapta ayrıca, insanın kültürel evriminin birimi olarak, biyolojik evrimdeki genlerin benzeri olan, mem kavramı ortaya atılmıştır. Buna göre, genlerdeki “bencil” replikasyon insan kültürünün gelişimine de model oluşturabilir. Kitabın yayınlanmasının ardından, çeşitli alanlarda çalışmaların yapıldığı memetik bilimi de gelişmiştir. http://tr.wikipedia.org/wiki/Gen_Bencildir_(kitap)
Kitabın Künyesi
Gen Bencildir
Orjinal isim: The Selfish Gene
Richard Dawkins
Kuzey Yayınları / Yayınevi Genel Dizisi
Çeviri : Tunç Tuncay Bilgin
İstanbul, 2014
352 s.