Emperyal güç
İngiltere kraliçesi Victoria adını, zaferlerle dolu Viktorya çağına, dünya topraklarının büyük bölümünün ve denizlerinin tamamının sahibi bir imparatorluğun şaşaalı dönemine verdi. Britannica Ansiklopedisinin V harfinde verdiği bilgilere göre, kraliçe her zaman ahlaka ve geleneklerine sıkıca bağlı sade yaşamıyla yurttaşlarına rehberlik etti ve
Viktoryen toplumun temel özelliklerinden olan haysiyet, otorite, aileye saygı gibi kavramların yaygınlaşmasını büyük ölçüde ona borçluyuz. Portreleri onu hep çatık kaşlı gösterir, bu belki de karşılaştığı zorlukların ya da erdemli hayata katı bağlılığın sıkıcılığından kaynaklanmaktadır.
Britannica Ansiklopedisi şu ayrıntıya girmese de, Kraliçe Victoria aynı zamanda on dokuzuncu yüzyılın en büyük uyuşturucu taciriydi. Uzun yıllar süren hükümranlığı altında afyon, imparatorluk ticaretinin en değerli malına dönüştü. Hindistan’daki yoğun afyon tarımı ve üretimi Britanya’nın girişimi ve yönetimi altında geliştirildi. Bu afyonun büyük bölümü kaçak yolla Çin’e giriyordu. Uyuşturucu endüstrisi Çin’de büyüyen bir tüketim pazarı açmıştı. 1839 yılında, Çin İmparatoru nüfus üzerindeki yıkıcı etkileri nedeniyle afyonun dolaşımını ve kullanımını yasaklayıp bazı Britanya gemilerinin yüklerine el konulmasını emrettiğinde, bağımlı sayısı on iki milyona çıkmıştı. Hayatında uyuşturucu kelimesini asla ağzına almayan kraliçe, ticaret özgürlüğüne karşı bu affedilmez saldırıyı suç saydı ve savaş filosunu Çin kıyılarına gönderdi. 1838’da başlayan ve iki kez ara verilen afyon savaşının sürdüğü yirmi yıl boyunca savaş kelimesi de hiç ağza alınmadı.
Savaş gemilerinin ardından, afyon yüklü ticaret gemileri gidiyordu. Her askeri operasyonun sonunda ticari operasyon başlıyordu. İlk çatışmaların birinde, 1841’de Tin-Hai limanının alınışında, üç Britanyalı ve iki binden fazla Çinli öldü. Devam eden yıllarda da kayıpların dengesi aşağı yukarı aynı kalarak sürdü. İlk ateşkes ve 1856’da, iki lafından biri “İsa serbest ticarettir ve serbest ticaret de İsa’dır” olan sofu Hıristiyan Sir John Browning’in emri üzerine, Canton şehrinin bombalanmasıyla sona erdi. İkinci ateşkes 1860 yılında Kraliçe Victoria’nın sabrının taşmasıyla bozuldu. Artık bu Çinlilerin dik kafalılığına bir son vermenin zamanıydı. Top atışlarıyla Pekin düştü ve işgalci birlikler imparatorluğun yazlık sarayını basıp yaktılar. Bunun üzerine Çin afyonu kabul etti, uyuşturucu bağımlıları kat kat arttı ve Britanyalı tüccarlar muratlarına erdiler, gökten üç elma düştü, üçü de Britanyalı tüccarların başına.
Eduardo Galeano
TEPETAKLAK
Tersine Dünya Okulu
Çitlembik Yayınları