Yıldızlardan gezegenlere evrende görebildiğimiz her şey madde temellidir. Peki başlangıçtaki madde ve anti-maddenin eşit olduğu evrenden şimdiki madde baskın evren nasıl oluştu? Simetri kırılmasının ardında yatan mekanizma nedir? Bilimciler uzun yıllardır bu problem üzerinde uğraşmaktadır.
Parçacık ile anti-parçacık birleştiğinde birbirini yok eder ve ortama foton veya başka parçacık çiftleri yayılır. Büyük Patlama’dan kısa süre sonra “ilkel çorba” olarak adlandırılabilecek foton ve parçacık plazmasındaki parçacık anti-parçacık sayısı, 10 milyarda bir parçacık oranında madde lehineydi. Evren genişleyip soğudukça parçacık ve anti-parçacıklar birbirlerini yok etti ve bahsettiğimiz çok küçük orandaki madde fazlalığı yıldızlardan gezegenlere bildiğimiz maddeyi oluşturdu.
Kaliforniya Üniversitesi’nden fizikçiler, yayımladıkları bir makale ile madde baskın evrenin gizemine olası bir çözüm sundular. Astronomi ve Fizik Profesörü Alexander Kusenko ve çalışma arkadaşlarına göre, madde ve anti-madde asimetrisi Higgs bozonu ile ilişkili olabilir: Maddeye kütle kazandıran Higgs alanındaki gevşeme (relaxation) hareketi, etkileşimde olduğu parçacık ve anti-parçacıkların kütlelerinde geçici farklılıklar yaratıp, simetrinin asimetriye dönüşmesine sebep olmuş olabilir.
2012 yılında Higgs’in keşfi ile birlikte kütlesinin de belirli bir denge değerinde olması gerektiği ortaya koyuldu. “Higgs’in bu değeri -LHC’nin sonuçlarıyla da tutarlı olarak- evrenin başlangıç anlarında denge değerinden çok daha büyük olabilir” diyen Kusenko, Higgs alanının “Higgs gevşemesi” mekanizmasıyla denge değerine düşerek bugünkü haline gelmiş olabileceğini düşünüyor.
Hazırlayan: Hakan Sert
Yıldız Üniversitesi Fizik Blm Doktora Öğr.
Kaynaklar:
http://bilimvegelecek.com.tr/nasil-oldu-da-evrenimiz-madde-baskin-hale-geldi/
– http://newsroom.ucla.edu/releases/ucla-physicists-offer-a-solution-to-the-puzzle-of-the-origin-of-matter-in-the-universe
– http://www.quantumdiaries.org/2011/11/14/what-exactly-is-cp-violation/60secs_violation/