Sevgili Voltaire – Margit Walso

Kalbi de en az zihni kadar büyük olan bir kadının büyüleyici hikâyesi. Paris, 1733. Büyük bir matematikçi olan Émilie du Châtelet her şeyi aynı anda istemektedir: aşkı, heyecanı ve büyük bir biliminsanı olarak tanınmayı… Operaya gittiği bir gece Voltaire’le yıllar sonra tekrar karşılaşan Émilie, evli bir kadın olmasına rağmen eşinin göz yumması sayesinde büyük aşkıyla beraber Cirey’ye taşınır. Büyük Fransız filozofunun “öbür yarısı”dır artık. İkili yan yana çalışarak önemli eserler verir. Ancak Émilie bir süre sonra daha genç bir şaire âşık olacaktır… 18. yüzyıl Avrupa tarihinin, özellikle de Aydınlanma Çağı’nın önemli bilim ve düşünce insanlarının boy gösterdiği sakin bir tarih kesiti, yumuşak bir oda müziği…

(Tanıtım Bülteninden)

Émilie du Châtelet (tam adı: Gabrielle Émilie Le Tonnelier de Breteuil, marquise du Châtelet), (d. 17 Aralık 1706 – ö. 10 Ekim 1749), Fransız matematikçi, fizikçi ve yazar.

Babası, XIV. Louis’nin baş danışmanı ve özel elçisi olan Émilie Chatelet, küçük yaştan itibaren, eskrim, binicilik, jimnastik gibi derslerin yanında sıkı bir eğitim almaya başladı. 12 yaşına geldiğinde, Latince, İtalyanca, Yunanca ve Almanca’yı akıcı bir dille konuşabiliyor ve çevirmenlik yapabiliyordu. Felsefe, matematik, edebiyat ve bilimsel konularda eğitim almasına karşın, danstan hoşlanıyor, arp çalıyor, opera şarkıları söylüyordu. 20 Haziran 1725’te yaşadığı ortamdaki aile baskısından ve sıkı disiplinli eğitim çalışmalarından kaçarak 19 yaşındayken evlendi.

Eşi aracılığıyla Fransız yazar ve filozof Voltaire ile tanışan Chatelet, ünlü yazarla birlikte kiliseyle devletin ayrılması ve devletin gücünün sınırlanması ihtiyacı gibi konularda çalışmalar yaptı. 20 yaşına geldiğinde eğitimini sürdürmek amacıyla, Fransız Bilimler Akademisi’ne başvurdu ancak cinsiyeti nedeniyle reddedildi. Bu akademi, ilerleyen yıllarda Chatelet’in Tabiat Üzerine Tezler adlı kitabını yayınlamayı üstlenmiştir.

Chatelet’in en önemli eserlerinden biri, Isaac Newton’ın Principia (Prensipler) kitabının Fransızca’ya çevirisidir. Fransa’nın, Newton’ı tanımasında, Chatelet’nin bu çevirisi büyük önem taşır.

Newton’a göre; hareket eden cismin enerjisinin kütlesi ile doğrudan orantılı olmadığı düşüncesinin tersini savunan Emilie du Chatelet, kütle ve hızının karesi ile orantılı olduğunu (e=mv²) kanıtladı.Einstein’in teorisini destekleyen bu düşünce bilim dünyasında ilgi gördü. 42 yaşındayken emboli nedeniyle yaşamını yitiren Emilie du Chatelet, ölümünün ardından Voltaire’in sevgilisi olarak anıldı.

“ “Beni kendi meziyetlerimle ya da meziyetlerimin olmaması ile değerlendirin, fakat, beni şu büyük generalin, bu büyük bilginin, Fransa’da bir parlayan bir yıldız veya meşhur bir yazara eklenti olarak görmeyin. Ben kendi doğrumla tüm söyledikleri ve yaptıkları ile sadece kendisine sorumlu olan bütün bir kişiyim. Henüz karşılaşmamış olmama rağmen benden bilgisi daha fazla olan metafizikçi veya filozoflar olabilir. Ancak, onlar da beşeri zaafiyetleri olan insanlardır. Dolayısıyla, tüm faziletlerimin toplamını aldığımda, itiraf etmeliyim ki, kimseden aşağı kalmamaktayım.” ”

Kaynak: Britannica Ansiklopedisi

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir