Şiir üzerine küçük not..(*) – Faiz Cebiroğlu

Şiir nedir? Tüm şairlerin, tüm şiir yazanların üzerinde odaklaştığı bu soruya, ?geneli bağlar? bir biçimde cevap verilmemesi, anlayışla karşılanmalıdır. Tüm verilen tanımlara saygımız olmakla birlikte, şiiri, şiir yapan; şiiri düz yazıdan ayıran elementler vardır., diyorum. Bu elementlerden kalkarak, şiir üzerine, ben de, küçük bir not yazmak istiyorum. Kolay mı, değil. Ama denemekte yarar vardır.

Şiir, sözcük olarak Arapçadır; his, sezgi ve ilham oluyor. Bu anlamda şiir, bir duyguyu, bir olayı, sahip olduğumuz ve savunduğumuz bir tutumu, bir değeri, estetiksel bir şekilde, kelime sanatı ile ifade etmek oluyor.

Örnek mi, vardır:

UMUT FIRINI

Antakya?da sıcak var
Yoksulları yakıyor
Su oldum
Söndürücü su
Aktım

Sıcağı unutmuşum
Nehir olmuşum
Asi nehri
Asilerin nehri..

Antakya?da sıcak var
Fırın gibi yakıyor
Piştim
Ekmek oldum
Halk ekmeği

Sıcağı unutmuşum
Kendim fırın olmuşum
Halk fıını
Umut fırını. ( F.Cebiroğlu / Antakya )

Şiir mi, bir kelime sanatıdır.

Kelime sanatı mı, metafordur!

Kelime sanatı olan şiir, belirli elementlere dayanıyor. Bu elementlerin en basiti şudur: Tam tekerlemeler, yarı-tekerlemeler, ses yinelenmesi, ritim ve metafordur. Metefor, simgesel, resimli dil anlatımıdır.

Şiir, edebiyat branşında, bana göre, lirik bölümüne geçiyor. Lirik mi, ?lyra?, ?lyre? den adını alan telli bir sazdır. Yunan edebiyatında, ozanlar şiirlerini bu telli saz aracılığı ile seslendirirlerdi. Bu anlamda ve bağlamda lirik, ozanın duygularını en içten dile getirmek ve seslendirmek oluyor.

Anadolu?du da şiir budur: Liriktir!..

Değişik şiir türleri vardır. Geleneksel şiir türleri vardır. Serbest şiir türleri vardır. Ama şiir hangi türde yazılırsa yazılsın, önemli olan şiirin, şiir olması, yani, kelime sanatı olmasıdır.

Görülüyor, şiirin temel özellikleri vardır. Bu temel özelliklerden en önemlisi, şiirin, günlük olarak kullandığımız sözlü ve yazılı dilden ayrılmasıdır. Bu bağlamda temel özellikler, simgesel anlatım ile dil tekniği oluyor. Bu mu, şudur: Kelime ve kavramları birleştirmek ve resim dili ile iletmek, şiir yazmak oluyor.

Şiir, kelime sanatıdır.

Kelime sanatı olan şiir, bir duyguyu, bir tutumu estetiksel bir şekilde tasvir etmek oluyor.

Şiir, simgesel anlatımın öz-bilinci oluyor; ritim oluyor, kafiye oluyor, müzik oluyor.

Şiir, kelime sanatı oluyor!

———-

(*) Tüm yazar dostlara ve okuyuculara iyi bir yaz- tatili diliyorum. Eylül ayında, yeni yazılarla buluşmak üzere?

3 yorum

  1. Arşivim için kopyaladığım, şiir üzerine yazılmış bu güzel yazıya teşekkür etmeden geçemedim. Kocaman teşekkürler.

  2. değerli şaire bir katkıda benden olsun:)

    “şiir ozanın iç kanamasıdır…”

  3. Değerli, ?alizafersapçı? ve ?alpaslan akdağ?; yazıma göstermiş olduğunuz ilgi için teşekkür ediyorum.

    Çok yerinde bir katkı: Şiir, Alpaslan Akdağ?ın ifadesiyle; ? ozanın iç kanamasıdır??

    Evet, içimiz yanıyor?içimiz kanıyor ve şiir oluyor.

    Teşekkürler, selamlar?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir