Sınıf İlişkileri – Yayına hazırlayan: M. Nedim Süalp, Aslı Güneş ve Z. Tül Akbal Süalp

Alanında uzman isimlerin katkıda bulunduğu ?Sınıf İlişkileri?, güncel ve tarihi perspektif içinde sınıf konusunu irdeliyor; ayrıca olguyu, toplumsal bilimler, eleştirel kuram, sosyoloji, iktisat, edebiyat ve sinema gibi disiplinlerin bakış açısından yorumluyor. Toplumsal sınıfların, sınıf mücadeleleri ve küresel kapitalizm ölçeğinde değerlendirildiği bu nitelikli kitapta ayrıca, sınıf ve şehir ilişkisinin irdelendiği, David Harvey?le yapılmış bir söyleşi de yer alıyor. Sinemada işçi ve işçi görünümleri, Yılmaz Güney sinemasında toplumsal sınıfların temsili, korku sinemasında sınıfsal metaforlar, müziğin ve kültürün sınıfsal güzergâhları, Türkiye edebiyatında nitelikli işçi romanlarının neden yazıl(a)madığı ve Türkiye çocuk edebiyatında sınıf olgusunun nasıl ele alındığı, kitapta yer alan diğer ilgi çekici konular.

Güncel bir mesele olarak sınıf – Çağdaş Günerbüyük
(27/01/2012 tarihli Radikal Kitap Eki)
Toplumsal sınıfların inkârı, sınıflı toplumların tarihi kadar eski değil belki, ama o kadar uzun süredir bu inkârı yaşıyormuşuz gibi hissetmemek güç. Bu başlık altında akla gelen ilk isim olsa da, toplumun sınıflara bölündüğü tespitinin kendisine ait olmadığını yeri geldikçe hatırlatarak payeyi burjuva iktisatçılara bırakan Karl Marx?ın kendisi bu ispat ve tanımla vakit kaybetmemişti. Ama Marksizm ondan beri teoride, akademide, sanatta, günlük hayatın hemen her alanında sınıfların mevcudiyetini ve sınıf mücadelesinin mümkünlüğünü savunmak zorunda kaldı. Son yıllarda, belki daha da fazla.
Bir savunma kitabı olmadığını vurguluyor ?Sınıf İlişkileri?, aslen sınıfın bugününü tartışmak üzere hazırlanmış bir kitap. Altbaşlığındaki şu soruya olumsuz yanıt vermeye çalışıyor: Sureti Soldurulmuş Bir Resim Mi? Giriş yazısı hâlâ sınıfların var olduğunu, sınıf belirtilerinin neler olduğunu ısrarla savunmaya çalışmanın ?anlamlı bir çaba? olmayacağı fikrini anlatarak başlıyor. Onun yerine, sınıf ilişkileri düşüncede üretilen soyut kavramlar olmadığına göre, bu ilişkilerin nasıl anlaşılıp tartışıldığına yoğunlaşıyor, daha doğrusu; ?sermaye birikimi ve emek rejimlerindeki değişimler ve bunların taşıdığı dinamikler?e dikkat çekiyor.
Kitabı yayına hazırlayan Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat bölümü öğretim üyesi M. Nedim Süalp, Yıldız Teknik Üniversitesi doktora öğrencisi Aslı Güneş ve Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Z. Tül Akbal Süalp, farklı alanlardan, akademi ve yazın dünyasından yirmiye yakın yazarın çoğu bu kitap için yazılmış makalelerini bir araya getirmişler. Ankara Sinema Derneği?nin katkısıyla Gezici Festival için hazırlanan ?Sınıf İlişkileri? kitabı, iktisattan örgütlenmeye, sinemadan edebiyata, şehirden müziğe kadar sınıf ilişkilerinin birbirinden epey farklı görüntülerini, güncelleştirilmiş incelemelere tabi tutarak tartışıyor.
Taner Timur?un Marx?ın sınıf anlayışını özetleyip Türkiye tarihinden geçerek AKP hükümetine bağladığı akıcı yazısının sonunda yer alan, aydınların ve bilimin rolüne ilişkin saptaması, kitabın da bir parçası sayılabileceği anlamlı bir çağrı niteliğinde: ?(?) Türkiye?de gerçek bilimin görevi de genel hatlarıyla düzene entegre olmuş bir basında kur, faiz ve borsa gözlükleriyle iktisat dünyasındaki spekülatif dalgalanmaları değil, maddi üretim koşullarını araştırmak ve sergilemek olacaktır.?
Sinema, kitabın başlıca başlıklarından biri. Bunun içine Yeşilçam sineması da giriyor; Z. Tül Akbal Süalp?in kaleminden: ?Bir ima ile geçiştirme sineması olarak Yeşilçam, sınıf meselesinin zaman zaman görünür olabildiği, çatışmanın doğrudan olmayan yansıtmalar üzerinden tasvir edildiği hatta çoğu zaman karikatürleştirildiği ama çatışmanın asla deneyimlenmediği, herkes el ele tutuşunca hayatın bayram olduğu, coşkulu bir hissiyatla tatlıya bağlandığı bir sinemadır.?
?Fakir ama gururlu? klişesi ile Oh Olsun filmi, bu bağlamda derinlemesine inceleniyor; diğer yandan, hayatın bayram olduğu filmlerin dışında kalan örneklerden ilk işçi filmi Karanlıkta Uyananlar, 1980?lerin ?travma sinemasının dışında kalan? Zengin Mutfağı farklı yazılarda konu ediliyor. Necla Algan?ın Yılmaz Güney filmlerinin sınıfsal yapısını incelediği yazısında umut ve pişmanlık bağlamında yaptığı değerlendirme de ayrıca dikkate değer.
İlginç bir soru, korku sineması yazısında Kaya Özkaracalar?ın üstünde durduğu, ?Canavar neyin yerine geçmiş durumda?? sorusu. Kesin bir yanıt vermemekle birlikte, sermayenin ya da egemen sınıfların metaforu olarak korku sineması unsurlarını, en çok da vampirleri işaret etmiyor değil.
?Sınıf İlişkileri?nde, Timur?un da aralarında bulunduğu yazarlar tarafından adı en sık anılan kitaplardan birinin, Engels?in yirmi dört yaşındayken İngiltere gözlemlerine ve araştırmalarına dayanarak yazdığı İngiltere?de Emekçi Sınıfın Durumu adlı çalışması olması, bir rastlantı olmasa gerek. Bugün sınıfın nasıl anlaşılıp yansıtıldığını tüm güncelliğiyle derlemek, ancak iki yüzyıla yakın bir süre önce yazılan ve dönemin işçi sınıfının çalışma koşulları kadar kültürünü, alışkanlıklarını, davranışlarını da inceleyen Engels?in çalışmasının ışığında mümkün olabilirdi.
Çok farklı alanlara dağılmış olan ve belki bugüne kadarki çalışmaların yetersizliğinden, belki derlenip toplanma ihtiyacından, bir kitabın sınırlarını fazlasıyla aşan bir tartışmaya, yine de anlamlı bir katkı, Sınıf İlişkileri. Bakmayın, birileri eski bir tartışma olduğunu iddia edebilir, oysa kitabın da gösterdiği gibi çok yeni, çok güncel bir mesele karşımızdaki.

Tanıtım Yazısı
Hızla dönüşür ve değişirken toplumsallığımızı ve toplumsal ilişkileri, ilişkilerin içsel dinamiklerini anlamlandırabilmek, bilgiyi ilişkilendirip üretebilmek, yaşamsal bir gerekliliğe dönüşebilmektedir.

Yeniden ve bıkmadan eleştirel bir sorgulamayı canlı tutmak için Türkiye’de de aslında azımsanmayacak çalışmaların bir ucundan tutmaya çalıştık. Dünyayı anlamlandırmanın hala en iyi yöntemi olduğuna inandığımız Marksizm’i temel kavramlarından birinin, sınıfın, sureti soldurulmuş bir resim olmayacağı iddiasıyla sınıf ilişkileri ve hareketleri bir kez daha tartışmaya açıyor, bu alanda Türkiye’ye de son döneminde yeniden canlanan çalışmaların yanına ekleniyoruz.

Kitabın Künyesi
Sınıf İlişkileri
(Sureti Soldurulmuş Bir Resim mi?)
Kolektif
Bağlam Yayınları / Araştırma-İnceleme Dizisi
Yayına Hazırlayan : Aslı Güneş, M. Nedim Süalp, Z. Tül Akbal Süalp
Kapak Tasarımı : Canan Suner
İstanbul, Aralık 2011, 1. Basım
436 sayfa

Previous Story

Küresel Dünya – George Ritzer

Next Story

Hapiste yatan yazar ve gazeteciler yüzünden Türkiye?ye gelmeyi reddediyorum! – Paul Auster

Latest from Ekonomi

SWIFT ödeme sistemi nedir?

SWIFT NEDİR? SWIFT, paranın hızla sınır tanımadan bir yerden bir yere gönderilmesini sağlayan uluslararası mali yapılanmanın ismi . Kelime olarak da İngilizce, Society for

Ekonometri Nedir?

Ekonometri Nedir? Ekonometri, ekonomik verilerin, matematik, istatistik ve bilgi teknolojileri kullanarak, bu veriler arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalıdır.  Daha açık olmak gerekirse, “sonucu uygun metotlarla ilişkilendirilmiş, teori ve gözlemin

Agroekoloji – Başka Bir Tarım Mümkün

Bir bilim, uygulama ve hareket olarak 1980’lerde dünya sahnesine çıkan agroekoloji günümüzde, endüstriyelleşmiş, tek tip ürüne dayanan, doğaya zarar veren, kâr rasyonalitesini temel alan
Go toTop

OKUMA ÖNERİLERİMİZ