Sözün Özü, insanlık tarihinin binlerce yıllık birikimine uzanan, bu büyük birikimden her biri pırlanta değerinde sözler derleyen Celâl Üsterin hazırladığı bir kaynak kitap. Edebiyattan resme, ekonomiden felsefeye, politikadan bilime hemen her alandan önemli düşünce adamlarının özlü, çarpıcı, kimi zaman eğlenceli sözleri… Dev bir alıntılar kılavuzu. Yediden yetmişe herkesin yararlanacağı çok önemli bir kaynak.
Cumhuriyet gazetesi kültür sanat servisi şefi, çevirmen ve editör Celal Üster?in insanlık tarihinin binlerce yıllık birikimine uzanan ?Sözün Özü? adlı ?özlü sözler? derlemesi Can Yayınları?nca yayımlandı. 382 sayfalık kitapta, edebiyattan resme, ekonomiden felsefeye, politikadan bilime hemen her alandan 1005 önemli düşünce adamının özlü, çarpıcı, kimi zaman eğlenceli 5264 sözü, 267 farklı kavram başlığı altında sunuluyor. Kitabın büyük bölümünün çevirisi de Yaroslav Haşek, George Orwell, Jorge Luis Borges, John Berger, Paulo Coelho gibi yazarların yapıtlarını dilimize kazandıran usta çevirmen Celal Üster?e ait.
George Thomson?ın ?Tarih Öncesi Ege? adlı kitabının çevirisiyle, Yazko Azra Erhat Çeviri Ödülü?ne değer görülen Üster, kitabın önsözünde, kitaptaki sözleri kendi anlayışına veya belirli bir anlayışa göre seçmediğini söylüyor ve bu tercihinde Aquinolu Tommaso?nun ?Tek kitaplı insandan kork!? sözünün kendisine yol gösterdiğini söylüyor. ?Bu sözlerin bu kitaba alınmalarının ölçütü, bağlamlarının dışına çıkarıldıklarında, kendi başlarına okunduklarında da bir anlam taşıyabilmeleri, bir düşünce tadı içermeleri, kendi başlarına birer alıntı olarak kullanılabilmeleri oldu? diyen Üster, sözlerini şöyle noktalıyor: ?Sözün Özü, salt işlevsel kullanımla sınırlı bir kitap değil. İsteyenin, düşüncenin imbiğinden süzülmüş sözler arasında dilediği uzunlukta yolculuklara çıkabileceği; dileyenin, rasgele bir sayfayı açarak gönül hoşluğuyla göz değdirebileceği bir kitap aynı zamanda. Bu sözlerde yaşamın özü saklı.?
Elif Ekinci ‘nin 04/06/2010 Tarihinde Radikal Kitap Eki’nde Yayınlanan “İnsanlığın birikimi” Adlı Yazısı
Dünya klasiklerini, uzak diyarların edebiyatını, favori yazarlarımızı ve onların hayal güçlerinden damıtıp kalemlerine akıttığı cümleleri bir bir önümüze sermek… Çevirmenlik, kesinlikle kutsal bir iş. Bir yazıyı okura düzgün ve akıcı bir Türkçe?yle aktarabilmek de onun en büyük mucizesi. İyi bir çevirmen aynı zamanda iyi bir yazardır da, çünkü bir bakıma çevirdiği eseri yeniden yorumlar ve yazar. Cumhuriyet gazetesi sanat sayfasında, P dergisinde, Radikal Kitap?ta, Can Yayınları?nda, bir kitabın altındaki çevirmen imzasında ya da önsözünde mutlaka karşınıza çıkmış olduğunu düşündüğüm Celâl Üster de onlardan biri. Türkçeye son derece hakim, çevirdiği yazarı iyi analiz eden, onu gerçekten anlayan, onunla bütünleşen, yakınlaşan usta bir çevirmen. Dilimize kazandırdığı Yaroslav Haşek, George Thomson, George Orwell, Jorge Luis Borges, John Berger, Roald Dahl, Paulo Coelho ve nice yazarın eserleri de bunun en büyük, en güzel, en edebi kanıtı.
Üster?in son çalışması ise bir özlü sözler kitabı. Sözün Özü adını verdiği kitapta Üster, eski çağlardan günümüze dek, ünlü yazar ve düşünürlerin özlü sözlerini çevirmiş ve derlemiş. Kitaptaki özdeyişlerin birçoğunu kendi çeviren Üster, bazı yerleşik çevirilere ise dokunmadan yer vermiş. Can Yücel ?in ?Vazgeçtim bu dünyadan, dünyamdan geçtim ama, seni yalnız komak var, o koyuyor adama ? ya da ?İnsan nedir bilmem, ama fiyatını sor, söyleyeyim hemen? bunlardan bazıları… Sözün Özü, insanoğlunun varoluşunun hatırı sayılır kısmında kafa patlattığı aşk, yaşam, ölüm, ilişkiler gibi daha birçok konu üzerinde, herhangi bir görüşe bağlı kalmadan, farklı anlayışlar ve bakış açılarını gözeterek derlenmiş bir kitap. Önsözlerini okumak da en az çevirilerini okumak kadar keyif veren Üster ?in, kitabının önsözünde belirttiği gibi böylesi bir derleme çok çeşitli kullanımlara açıktır ve özdeyişler herkesin işine yarayabilir. Belki bir anda bir aydınlanma yaşamasanız da hayat felsefenizi sağlamlaştırma yolunda, iyi bir başucu kitabı olabilir Sözün Özü. Kısacası, kitapta her derde deva bir özdeyiş var ama tabii söz dinleyene…
Tanrısı gökyüzünde olan insandan korkun
* Adaleti çok severiz de adil insanları pek o kadar sevmeyiz. Joseph Roux
* Adalet diye bir şey yoktur; mahkemede de, mahkeme dışında da. Clarence Darrow
* Aşk, akıllının aklını başından alır, akılsıza verirmiş. Denis Diderot
* Aşkın yüreğinde tarifsiz bir merhamet gizlidir. William Butler Yeats
* Aşk inlemeleri ölümün iniltilerine ne kadar benzer. Malcolm Lowry
* Bu kadar iyi bir âşık olmam, tek başıma çok fazla denememden. Woody Allen
* Entelektüel, seksten daha ilginç bir şey keşfetmiş kişidir. Aldous Huxley
* İyi yazamıyorsan, iyi düşünemezsin; iyi düşünemiyorsan, başkaları senin yerine düşünür. George Orwell
* Modern astronomlar uzayın sonsuz olduğunu söylüyorlar. Ne kadar rahatlatıcı bir düşünce, özellikle de bir şeyi nereye koyduğunu hatırlamayanlar için. Woody Allen
* Bu dünya belki de bir başka gezegenin cehennemidir. Aldous Huxley
* İnsanlar kötü edebiyattan o kadar hoşlanıyorlar ki, iyi edebiyatı hak etmiyorlar. Ralph Waldo Emerson
* Edebiyat, bir sürekli başkaldırı biçimidir. Mario Vargas Llosa
* Edebiyat belirli kurallara göre yazılır, ama hangi kurallara göre, bir bilsek. Tatyana Tolstoya
* Bir kadın size kalbini vermeye görsün, vücudunun öteki yerlerinden asla kurtaramazsınız kendinizi. John Vanbrugh
* Erkeklerin kadınların kurtuluşuna karşı çıkışının tarihi, belki de kadınların kurtuluşunun öyküsünden daha ilginçtir. Virgina Woolf
* Tanrısı gökyüzünde olan insandan korkun. George Bernard Shaw
* Zihnin bedene uyguladığı şiddet herhalde sayılamayacak kadar çok insanı delirtmiştir. D.H. Lawrence
* Hepimiz deli doğarız. Bazılarımız deli kalırız. Samuel Beckett
Kitabın Künyesi
Sözün Özü Eski Çağlardan Günümüze Ünlü Yazarlar Ve Düşünürlerden Özlü Sözler
Yazar: Celal Üster
Yayınevi: Can Yayınları
Derleyen ve Çeviren: Celal Üster
Basım Yılı: 2010
Sayfa Sayısı: 382 sayfa