Bu kitap spor değerlerinin, spor ahlakının, sporun toplumsallığı gibi temel kavramları, sportif yeniden üretimle toplumsallaştırılması doğrultusunda çözümlemesini yapmaktadır. Aşırı profesyonelleşme, doping, şike gibi durumların, toplumsallığın parçalanışına koşut olarak nasıl boy gösterdikleri, önlemleri ne olabileceği ve ne olması gerektiği açık bir dille okura sunulmaktadır. Bilim dilinin günlük konuşma diliyle kaynaştırılarak kitlelere hitap edilebileceğinin de öğretici bir örneğidir.”*

“Milattan Sonra 146 yılında Romalılar, Yunanistan’ı işgal edince Roma İmparatoru Neron ‘Olimpiyat Oyunlarında yarışmadan kendisinin şampiyon ilan edilmesini’ istemiştir. Buna tepki gösterilmiş, sonra Neron 5000 kişilik koruma ordusu ile birlikte olimpiyatlara gelmiş ve atlı araba yarışmalarına katılmıştır. Yarışmayı sürekli önde götüren Neron, bir dönemeci dönerken arabası devrilmiştir. Bunun üzerine diğer yarışmacılar durup, onun arabasını düzeltip, yarışa tekrar başlamasını beklemişlerdir. Neron yarışı “doğal” olarak birinci bitirmiştir.

Bir başka ilginç olay da Milattan Önce 322’de yapılan olimpiyatlar sırasında Atinalı Kalipso adlı bir atlet, pentatlonda kendisine rakip olabilecek sporcuları satın almıştır. Kendisine rakip olacak bir sporcuya 300 Drahmi vermiş ve yarışı kazandıktan sonra bunu gururla söylemiştir.

Siteler arası rekabetin yoğun olduğu Milattan Önce 400 yılında Sykion ve Kleora siteleri Telekias adlı bir atletin kendilerine ait olduğunu ileri sürerek paylaşmamak için atleti diri diri parçalamışlardır.

Antik çağdan bir örnek. Homeros olayı şöyle anlatıyor:
‘Atlı Araba yarışında Nestorun oğlu Antilos, Menelaosun çift koşumunu bir dar geçitte yarışma kurallarına aykırı geçtiğini farkedince galibiyet ödülünü Menelaosa verir. O ise Antilosun bu dürüst davranışına öyle sevinir ki ödül olarak verilen kısrağı ona geri verir.’
1964 Innsburg Kış Olimpiyatlarında Bobsleigh çiftler yarışmasında en iyi dereceyi İtalyan Monti yapar. Sıra İngiliz Tony Nash ve eşine geldiğinde, kızağının bir parçasının kırık olduğu görülür. Monti, kendi kızağından o parçayı söker ve yarışacak olan Nashe verir. Ve Nash, Mnotinin verdiği parça ile tamir ettiği kızağında olimpiyat şampiyonu olur. Monti ise yarışmadan şampiyonluğu geri çevirmiştir.
1965 ?de ABD’de yapılan Salon Atletizm Müsabakalarında uzun atlamada İngiliz Şampiyonu Mary Rand yerdeki çizgileri karıştırınca üçüncü hakkında elenir. Willie White ise onun haksızlığa uğradığını söylerek hakem heyetine bir şans daha verilmesi talebinde bulunur. Dördüncü atlayışında Rand daha iyi bir derece yaparak yarışmayı kazanır. Burada White, rakibinin cezalandırılması sonucu galip gelmeyi reddetmiştir. White 1965 Fair Play ödülünü aldı.
1968 Dünya Kupası özel slalom yarışında Polonyalı Andrzej Bachleda sıralamada birinci ilan edilir. O buna itiraz eder ve bir kapı atladığını açıklar. Yarışmadan diskalifiye edilir. Kazanmadığı ünvanı, kabul etmez.
1966 ABD’de Toledo’da Dünya Greko Romen Şampiyonası sırasında Yugoslav Horvat müsabakada favori idi. Rakibi diskalifiye edilince o galip ilan edildi. Horvat, buna itiraz etti ve bir şans daha verilmesini istedi. İkinci denemede yine galip geldi ve ?Zafer kazanılmalıdır? mantığı ile hareket ettiği için 1966 Fair Play ödülünü aldı.
1967 yılında Hamburg?da Uluslararası Almanya Tenis Turnuvasında Macar Gulsay, Çekoslovak Kukal ile başa baş bir maç çıkarıyordu. Bir ara Kukal bir kramp ile düştü ve devam edemeyecek hale geldi. Kurallara göre Gulsaya puan verilmesi gerekiyordu. Ama o doktor çağrılmasını istedi. Doktor müdahalesinden sonra Kukal maça devam etti ve maçı kazandı.
2 Kasım 1969’da İspanya’da Madrid’de Bernabeu Stadyumunda Real Madrid-Sabadell ile şampiyonluk maçı oynuyordu. 50. dakikada durum berabere iken Sabadell forveti Pedro Zaballa top ile ilerleyip, tam rakip kaleye şut atacağı sırada, Real Madrid kalecisi ve bekinin çarpışıp bayıldığını gördü. O şutunu atmadı ve kasti bir hentbole neden oldu. Maçı Real Madrid 1?0 kazandı. Maç sonrası Sabadell Kulübü, Zaballaya ceza vermek amacıyla toplandı. Ama tüm İspanyol basını Zaballayı mükemmel bir sporcu ilan etmesi ve sonra Uluslararası Komite onu Zafer Kupası ile ödüllendirdi.
1967 yılında Fransa Atletizm Şampiyonasında 200 metre yarışında Sylvie Telliez altın madalyayı Cabrielle Mayere bıraktı. Çünkü o yarışının bitimine çok az kala düşmüştü.
23 Ağustos 1967’de Zdenka Zarubnicka paraşütle atlama yarışında paraşütü açılmayan rakibine yardımda bulundu ve onun hayatını kurtardı.
İtalya Su Kayağı yarışında Cianni Lonzi rakibinin hayatını boğulmak üzereyken kurtardı.
İsveçli oto yarışcısı Beat Fehr Casserta diğer yarışmacıların hayatını kurtarmak isterken kendi hayatını kaybetti.
Ülkemizde de ilk kez 1983 yılında Konya mahalli kümesinde, kümede kalma maçında takımın kalecisi İsmet Karababa koruduğu kaleye atılan bir gol için tartışma çıkınca, hakeme gidip golün nizami olduğunu söyledi. Bu İsmet’e o yıl Paris’te yılın Fair Play Ödülünü getirdi.?**

Kaynaklar:
1-KORYÜREK Cüneyt:
Olimpiyatlar. Akbank Yayını.1976 s.4
2-OLİMPİK Hareket:
TMOK Yayını. Gül Matbaası.1985.s.33?34
3-OLİMPİK Hareket:
TMOK Yayını. 1988.s.81-86
4-SWADDLING Judith:
Antik Olimpiyat Oyunları.Homer Kitabevi.2000.s.88-92
5-ŞAHİN,Mehmet:
Spor Ahlakı ve Sorunları.Evrensel Basım yayın. 1998.s.30-41
6-TMOK Tarihi:
TMOKnın 90.yılı.Ana Basım.1977.s.72-87

*Uluğ Nutku?nun yorumu
** ‘Spor, Olimpiyatlar ve Ahlak’ yazısı www.sporbilim.com’dan alıntı yapılmıştır.

Mehmet Şahin’in Yaşam Öyküsü

1964 yılında Afyon’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Afyon’da tamamladı. Buca Eğitim Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü’nden mezun oldu. 1987-94 yılları arasında Çukurova Üniversitesi’nde önce Beden Eğitimi ve Spor öğretmeni, sonra öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1994’te Mersin Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı. Yüksek lisansını ‘Spor Ahlakının Temel Sorunları’ başlıklı çalışmasıyla bitirdi. ‘Spor Ahlakı Ve Sorunları’ adlı kitabı 1998 yılında Evrensel Basım Yayın?dan çıktı.

Previous Story

Dante Alighieri ‘nin Hayatı

Next Story

Halide Edip Adıvar ‘ın Hayatı

Latest from Spor

Güneşte ve Gölgede Futbol, Eduardo Galeano

?Şampiyonanın bir başka sürprizi de Türkiye’ydi. Hiç kimse bu ülkenin önemli bir başarı elde edeceğine inanmıyordu. Türkiye, dünya kupalarından elli yıldır uzaktı. Brezilya’ya karşı

Shakespeare’in Ölümcül Oyunu: Futbol

Günümüzün kitleleri peşinden sürükleyen “güzel” oyunu, Shakespeare Dönemi’nin güzel olmakla birlikte ölümcül bir oyunudur. İnsan oyuncu bir varlıktır. Hollandalı tarihçi ve kültür teorisyeni Johan
Go toTop

OKUMA ÖNERİLERİMİZ