Phoenix Yayınevi?den çıkan Nahit Serbes ? Adnan Yağan imzalı ?Tarihteki ?Hain? Çerkesler? adlı kitap, daha okunmadan adıyla bile tartışma yarattı. Sağdan soldan, ?Neden hain, başka isim mi bulunamadı, tırnak içinde de olsa kullanılmasaydı?? türünden sesler yükseldi.
Nitekim, adından başlayarak ironik bir dille resmi tarihe ve yanı sıra ?bir kısım kamuoyunun? şartlı reflekslerine gönderme yapan kitabın yazarları da ülkedeki ?hain üretme merkezleri?ne dikkat çekerek, kamuoyuna şunu söyleme gereksinimi duymuş:
?Kardeşler, madem bu güzel hasletimizden vazgeçemiyoruz, bari bu nadide hasletimize bir yafta, bir kokart gibi etnik kimlikleri eklemeyelim. Çünkü biz bunun sıkıntısını çocukken okullarda çok çektik. Bundan sonra çocuklarımız çekmesin. Biz diyoruz ki, ?hainlik? de ?vatanseverlik? de aynen suç ve ödül gibi şahsidir, bireyseldir. Bir kişiye, bir sınıfa, bir etnik kimliğe mal edilemez.?
Kaldı ki; ?hain? ilan edilmenin bu denli kolay olduğu toplumumuzda, meselenin ironisi yerine gerçekten de hainler üzerine bir kitap yazılsaydı da, herhalde ?Çerkeslerden asla hain çıkmaz? denilemeyeceğinden, eleştirilerimizi saklı tutarak öncelikle okumamız gerekirdi. Kendi fikrimizi söyleme özgürlüğümüzün, karşımızdaki için de bir hak olduğunu unutmayı tercih etmek, görünen o ki bir diğer ?şartlı refleks?imiz olmuş.
Bize, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminin Çerkes sanatçı, sporcu, asker, devlet adamı ve aydınlarının bir kısmını tanıma olanağı veren kitabın yazarları, yer verdikleri isimlerin kısa yaşam öykülerinde de mizahın keskin diline başvurmuş.
17. yüzyılın en büyük gezginlerinden Evliya Çelebi?yi, savaşı kazananların yazdığı/yazdırdığı resmi tarihin ?haini? Ethem?i, bir siyasi partinin ilk kadın il başkanı ve ilk kadın belediye başkanı Leyla Atakan?ı, Tanzimat döneminin ünlü yazarı Ahmet Mithat?ı, 1968 gençlik önderlerinden Yusuf Aslan?ı, işçi sınıfı hareketinin önderlerinden Abdullah Baştürk?ü, yazar Ayla Kutlu?yu, Nobel ödüllü Orhan Pamuk?u, resim sanatının önde gelen isimlerinden Avni Lifij?i, çizdiği atlarla Nazım Hikmet?in şiirlerine konu olan Avni Arbaş?ı, önde gelen öykücü ve yazarlardan Kemal Bilbaşar?ı, Türkiye?nin en çok okunan çocuk edebiyatçısı Kemalettin Tuğcu?yu, sinemanın önemli oyuncularından Türkan Şoray?ı, Osmanlı-Türk musikisinin önde gelen isimlerinden Lemi Atlı?yı, güreşin gelmiş geçmiş en büyük ismi Yaşar Doğu?yu ve yazarların deyimi ile daha birçok ?potansiyel hain? i tanımak isterseniz kitabı okuyun.
Satır aralarında bu coğrafyanın birçok ilkini de öğreneceğiniz kitap için yazarları ?Kuşkusuz, Osmanlı-Türk toplumunda Çerkes kökenli önde gelen sanatçı, sporcu, asker, devlet adamı ve aydınların sayısı bu kitaptakilerle sınırlı değildir? dedikten sonra şunu da ekliyorlar: ?Biz Çerkes kökenli ?potansiyel hain?lerden olduğumuz için sadece kendi ?hain?lerimizi yazabildik. Diğer etnik kimlikler de -bir zahmet- kendi ?hain?lerini yazsınlar.?
Yazarlar Serbes ve Yağan, kitapla ilgili bilgilendirme yaparken, oldukça önemli bir olguya da dikkat çekerek ?Günümüz tarihçilerinin kıvrak, vatansever kalemi, miski amber kokulu saray odalarının kabarık kuştüyü minderlerine yaslanıp, ballı şerbetlerini yudumlayarak padişah kelamlarını ak kağıda düşüren vakanüvislerin süslü divitleri gibidir. Orada tarihin en şanlı, renkli sayfaları bile birer kara lekeye dönüşebilir? diyor ve ardından ekliyorlar:
?İşte biz bu ışıltılı, kaypak kalemlerin gerçeklerin üzerine örttüğü süslü perdeyi bir nebze olsun aralayıp, gün ışığının parlak ışınlarının tarihin karanlık noktalarına ulaşması için bu kitabı kaleme aldık.?
Kitabın, başı sıkıştığında ?hain? arayanlar için mükemmel bir başvuru kaynağı olduğunun altını çizerken de ironiyi elden bırakmayan yazarlar, şu açıklamayı da yapmadan geçmiyorlar: ?Mizahın abartılı dilini kullandık. Eğer burada renkler size bazen fazla abartılı gelirse biline ki; o da mizahın kendi abartısıdır?
Kısaca Tarihte ?Hain? Çerkesler?in, şimdiden; ?Muhaceretteki Çerkes Aydınları ? İzzet Aydemir ? 1991? ve ?Kafkas Diasporasında Edebiyatçılar ve Yazarlar Sözlüğü ? Sefer E. Berzeg ? 1995? gibi kütüphanelerimizde özel yeri olan kitapların yanında yerini alacağını söylemek zor değil.
Yazan: Yaşar Güven
(Alıntı: http://www.jinepsgazetesi.com/index.php?module=news&news_id=11307&cat_id=101)
Tanıtım Yazısı
Günümüz tarihçilerinin kıvrak, vatansever kalemi, miski amber kokulu saray odalarının kabarık kuş tüyü minderlerine yaslanıp, ballı şerbetlerini yudumlayarak padişah kelamlarını ak kâğıda düşüren vakanüvislerin süslü divitleri gibidir. Orada tarihin en şanlı, renkli sayfaları bile birer kara lekeye dönüşebilir.
İşte biz bu ışıltılı, kaypak kalemlerin gerçeklerin üzerine örttüğü süslü perdeyi bir nebze olsun aralayıp, gün ışığının parlak ışınlarının tarihin karanlık noktalarına ulaşması için bu kitabı kaleme aldık.
Kuşkusuz Osmanlı-Türk toplumunda Çerkes kökenli “hainler”in sayısı bu kitaptakilerle sınırlı değildir. Ancak değerli okurlar gönül rahatlığıyla şundan emin olsunlar ki en seçmece “hainler” bunlardır. Ayrıca, bu kitabımızın, başı sıkıştığında “hain” arayanlar için mükemmel bir başvuru kaynağı olduğunu da burada özellikle belirtelim.
Kitabın Künyesi
Tarihteki Hain Çerkesler
Adnan Yağan, Nahit Serbes
Phoenix Yayınevi / Mizah- Etnik- Biyografi Dizisi
Baskı Tarihi: Mart 2010
208 sayfa