Metin Cengiz’in bu şiirleri kendini özgürlük ve eşitlik için feda etmiş devrimcilere adanmış şiirlerdir. Okuyucu bu şiirlerle yakın dönemde faşizme ve emperyalizme karşı mücadele ederken işkence sonucu hayatını kaybetmiş devrimciler ile; 1970’li yıllarda halkın yükselen bilinçlenmesinin engellenmesi ve devrimci mücadelenin ezilmesi amacıyla ülkenin kana boyandığı, gencecik insanların hukuk kuralları çiğnenerek haksız yere darağaçlarına gönderildiği bir dönemde başkaldırılarıyla simgeleşmiş Yusuf Arslan, Ulaş Bardakçı, Sinan Cemgıi, Hüseyin Cevahir, Mahir Çayan, Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, İbrahim Kaypakkaya, Taylan Özgür ve ülkemizde devrimci mücadelenin unutulmaz ismi, büyük şair Nâzım Hikmet için yazılmış şiirlerdir. (Tanıtım Yazısından)
*”Metin Cengiz?in şiirinde hep varolagelen toplumsalcılık bu kez bir devrimci kurmacasına, düşüne dönüşüyor. Neruda?lar, Eluard?lar hatta Aragon?lara da bir Doğu şapkası çıkartıyor. Bazı şiirler yapı ve dilsel ahenk açısından okuru huzursuz kılabiliyor.
Metin Cengiz, baştan beri, ulusalcı bir duyarlığı dışlayan, ama o denli de gelenekle köprüler kurmaktan vazgeçmeyen, Türkiyeli bir şiir yazma çabasında. Cengiz?in bugün ulaştığı şiir düzlemini kategorileştirmek, bir akıma bağlamak zor. Yazdığı modern bir şiir. Ancak, bu şiirin kökleri Türk ve Dünya şiirinden gelmekte. Divan ve halk şiiri onun esin perileri. Bu şiirin ilginç olan noktası, kent merkezli bir duyarlığı devamlı dışlaması. Kendine özgü bir Anadolu ve Ortadoğulu kaynağı; bu coğrafyayı hiç dışlamadan, kır?ı kentin önünde gören, duyumsayan bir dil ve üslubu temsil ediyor. Gerçi, kitaplarının tümü okunduğunda, şiir sorunsalında ilginç kaymalar olduğuna, kurmaya çalıştığı imge sisteminde tutarsızlıklara rastlıyoruz. Öte yandan, bu tutarsızlık bazen tamamen kendinin olan bir şiiri üretebiliyor. Toplumsalcı bir kimlikten hiç uzak durmayan, ama aynı oranda da bu kimliği bozan, parçalayan ve yeniden inşa etmeye çalışan bir estetik arayışının izini sürdüğü anlaşılıyor. Kurgu, şiirinde önemli bir unsur. Ama, kurmacaya eğilimi fazla dikkat çekmemekte. İşte tam bu noktada, Cengiz?in yeni kitabına yönelme zamanı. Bu ilginç kitabın adı Unutulmayacak Şiirler Antolojisi ya da Özgürlük Şiirleri. Bu uzun isme ek olarak, bir de Düşçünün Şiirleri adlı bir parantez içi alt başlık daha var. Bu kitabın ilginç yanı kurmacayla gerçeklik arasında düş yüklü bir bağlantı kurması.
Aşkın çok anlamlılığı
Bu yeni kitap, kısacık bir değerlendirmesini yaptığımız Cengiz şiirine, apayrı bir açılım daha kazandırmış. Çoğu kitabında belirleyici olan ?aşk? duygusu/teması yeni kitapta görece saklı duruyor. Yerini aşkın çok anlamlılığı almış. Yeni kitapta, şairin ?toplumsalcı aşkı? su yüzüne çıkmış. Çünkü, kitabın kökü, toplumsalcılıkla kurmaca arasında gezinip duruyor. Kitapta kendini bir düşçü olarak tanımlıyor. Yanılmıyorsak, öncelikli kendi özel tarihini yeniden kurarak, şiirinde bir dönüşüm çabasına yönelmiş.
*Orhan Kahyaoğlu, Radikal Gazetesi Kitap Eki, 08.08.2008
Unutulmayacak Şiirler Antolojisi Ya Da Özgürlük Şiirleri, Metin Cengiz
Şiirden Yayınevi, 2008, 45 sayfa
Metin Cengiz’in Hayatı
3 Mayıs 1953’te Kars’ın Göle ilçesinde doğdu. Erzurum Atatürk Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu Fransızca Bölümü ile Marmara Üniversitesi Fransızca bölümünü bitirdi. Bu süre liselerde Fransızca öğretmenliği yaptı. 12 Eylül döneminde TCK.’nın 141. Maddesinden yargılandı ve 2 yıl hapis yattı. Özgür kaldıktan sonra değişik gazete ve yayınevlerinde redaktör, editör olarak çalıştı. Ara verdiği öğretmenliğe yeniden döndü ve 2002 yılında emekli oluncaya kadar İstanbulda öğretmenlik yaptı. Şiirden Yayıncılığı kurdu, yayıncılık ve çevirmenlik yapıyor.
Yazın dünyasında, gerek şiirleriyle gerekse şiir üzerine yazdığı kuramsal yazılar ve tartışmalarla yer edinen, 80 kuşağının önemli isimlerinden biri olan Cengiz’in şiirleri Broy, Düşün, Yazko Edebiyat, Varlık, Adam Sanat, Parantez, Hürriyet Gösteri dergilerinde yayımlandı. Gelenekten hesaplaşarak yararlandı, günümüz modern dünyasının gerçekliğini şiirinde yansıttı. Şiir üzerine kuramsal yazılarını kitaplaştırdı. Pablo Neruda, Max Jacob, Eugéne Guillevic, Jacques Prévert, Jules Laforgue, Aimé Cesaire’den yaptığı çeviriler kitaplaştı. Baudelaire’den Günümüze Modern Fransız Şiiri Antolojisi’ni hazırladı. Şarkılar Kitabı ile 1996 Behçet Necatigil Şiir Ödülü’nü aldı.
Yapıtları :
Bir Tufan Sonrası (1988)
Büyük Sevişme (1989)
Zehirinde Açan Zambak (1991)
İpek’A (1993)
Şiirin Gücü (1994)
Şarkılar Kitabı (1995)
Gençlik Çağı (1998)
Aşk İlahileri
Modernleşme ve Modern Türk Şiiri (2002)
Şiir İmge Biçim Biçem
Şiir Cinsellik ve Din (2005)
Türk Şiirine Eleştirel Bir Bakış(2005)
Toplumcu Gerçekçi Şiir
Aşk İlahileri Günümüze Hüzzamlar (2006)
Özgürlük Şiirleri (2008)
Bir Tufan Sonrası
Ödülleri :
1996 Behçet Necatigil Şiir Ödülü / Şarkılar Kitabı ile