Acaba Einstein ve çoban uzaya baktıklarında hangisinin meçhulü daha çoktur? Kesinlikle Einstein’ın. Çünkü çoban uzaya baktığında tavana yapışmış ve yıldız denilen birkaç “zarurak” olduğunu düşünür. Eğer beyninde bir soru oluşturmak istese bu, gök niçin mavi veya Güneş ve Ay orada niçin yüksekte durmaktadır, şeklinde olur. Onun için her şey açıktır ve dörtten fazla sorusu yoktur. Ama Einstein’ın molekül hakkında bildiği bin şey karşısında bilmediği yüz binlerce şey vardır.
Max Plank’ın deyişiyle: İlim, bir araştırmacının girdiği bir evdir. Önüne çıkan her kapalı kapıyı açtıkça gözünün önünde başka birkaç kapalı kapı daha belirir.
ilim bu şekilde ilerler. Bu bir ahlaki tevazu meselesi değildir; daha doğrusu tam bir ilmi ve mantıki tevazudur. Ilmin her sırrı çözdükçe karşısına daha önce bilinmeyen başka binlerce sır çıkar. ilim ilerledikçe ve bilinmeyenleri bilinir kıldıkça önün-deki bilinmeyenler daha da artar. Bu, filmin ilerleme mekanizmasıdır.
Ali Şeriati
Yeni Çağ’ın Özellikleri