Memleketimden İnsan Manzaraları, Nâzım Hikmet’in 1939’da yazmaya başladığı, 1966 yılında yayımlanabilen ünlü destanıdır.
1938’de Nâzım Hikmet’in cezaevine girmesi ile konulmuş olan eserlerini yayınlama ve okuma yasağı nedeniyle şairin hayatı boyunca yayımlanamayan eser, 1965’te yasağın kalkmasından sonra, oğlu Memet Fuat’ın sahibi olduğu De Yayınevi tarafından 1966-1967 yıllarında 5 cilt olarak yayımlanmıştır.
“Mahkum Halil”: Destanın birinci ve ikinci kitaplarında çok belirgin olarak hem Nazım Hikmet’in kendisinden hem de Doktor Hikmet Kıvılcımlı’dan pek çok biyografik çizgiler içerirken, kimi dizelerde ağırlıklı olarak Hikmet Kıvılcımlı’dır. “Mahkum Halil” üçüncü, dördüncü ve beşinci kitaplarda ise artık Nazım Hikmet’in kendisidir.
“Mahkum Süleyman”: Kemal Tahir
“Mahkum Fuat”: Nazım Hikmet’in “imgeleminin kahramanlarından” biri.
“Mahkum Melahat”: 1938 tarihli Donanma Davası mahkumlarından hem Fatma Nudiye (Yalçı) hem de Emine Alev içerilmiş ve özümsenmiştir.
Kaynak: Emin Karaca, Nazım Hikmet’in Şiirinde Gizli Tarih, Destek yayınları