tezer özlüEdebiyatımızın özgün kalemlerinden Tezer Özlü, yayımladığı üç “farklı” kitabıyla çok erken yaşta yitirdiğimiz yazarlardan biri oldu. Kısa hayatı boyunca yaşamın anlamını aradı; bu arayışını Svevo, Kafka ve Pavese’nin izlerini sürerek bulmaya çalıştı. Çocukluğunun geçtiği Ödemiş’te ise bir gün ablası Sezer ile, ki Tezer ona Süm derdi, kentin yollarının nerede bittiğini, dünyanın ne kadar büyük olduğunu merak ettiler. El ele kentin dışına kadar yürüdüler. O zaman başladı Tezer’in dünyayı keşfetme arzusu.

10 Eylül 1942’de Simav’da dünyaya geldi. Öykü ve roman yazarı Demir Özlü’nün kız kardeşidir.  İstanbul’da Avusturya Kız Lisesi’nde okudu. 1963 (Ankara) ve 1968 (İstanbul) yıllarında çevirmenlik yaptı.  1968 yılında sinemacı Erden Kıral’la evlendi. Ve 1973 yılında doğan çocuğuna Deniz Gezmiş’e hayranlığından dolayı Deniz ismini koydu. Ferit Edgü’nün “Hakkari’de Bir Mevsim” romanından Erden Kıral’ın çektiği film Tezer’in de gayretleri ile Berlin Film Festivaline sokuldu. ve “Gümüş Ayı” ödülünü kazandı.1981 yılında burslu olarak Almanya’ya gitti. Burada radyo programları yaptı.

İlk kitabı olan Eski Bahçe’yi, (1978) 1963’ten beri dergilerde yayımlanan öykülerinden oluşturdu. İlk romanı Çocukluğun Soğuk Geceleri (1980); kişinin, çocukluğundan başlayarak içine düştüğü yaşamın, kimi zaman fiziksel-kaba, kimi zaman inceltilmiş-dolaylı baskılarıyla karşı karşıya kalışını ve yaşadığı ya da “yaşamasına izin verilmek istenmeyen” farklılığını ve uyumsuzluğunu son derece sarsıcı ve incelikli bir biçimde, “teninde duyarak” işledi.

Özlü, yaşamın anlamını arayan ve bu arayışı hayranlık duyduğu üç yazarın (Svevo, Kafka ve Pavese) izlerini ve izleklerini de sürerek sürdüren ikinci roman/anlatısını ise 1983’te Auf den Spuren eines Selbstmords (Bir İntiharın İzinde) adıyla yazmış; yapıt 1983 Marburg Yazın Ödülü’nü kazanmıştı.

Bu kitap, daha sonra dilimizde, yazarı tarafından Yaşamın Ucuna Yolculuk (1984) adıyla bir anlamda yeniden yaratıldı. Özlü’nün ölümünün ardından; ilk öykü kitabı, daha sonra yazdığı öykülerle bir arada Eski Bahçe – Eski Sevgi (1987) adıyla basılmış; Gergedan dergisi 13. sayısında yazarın adına özel bir “fotobiyografi” yayımlamış; kimi günce ve anlatı parçaları ise Kalanlar (1990) adlı küçük bir kitapçıkta toplanmıştı.

1993’te YKY tarafından başlatılan “Bütün Yapıtları” dizisi, Özlü’nün daha önce yayımlanmamış senaryosu, “Zaman Dışı Yaşam”la sona eriyor. “Kalanlar” adıyla bir araya getirilen metinlerin birçoğu Almanca yazılmış ve Sezer Duru tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir.

Göğüs Kanserinden 18 Şubat 1986 tarihinde İsviçre’nin Zürih Kentinde (43 yaşında) vefat etti. Cenazesi İstanbul Aşiyan Mezarlığına defnedildi.

Eserleri
Eski Bahçe (1978), öykü
Çocukluğun Soğuk Geceleri (1980), roman
Auf den Spuren eines Selbstmords (Bir İntiharın İzinde 1983),roman
Yaşamın Ucuna Yolculuk (1984), roman
Eski Bahçe – Eski Sevgi (1987), öykü
Zaman Dışı Yaşam (2000), senaryo

Tezer Özlü’nün beğenmediği insan tiplerinden bazıları:

Lodosta başı ağrımayanlar,
Uçakta iştahla yemek yiyenler,
Karı veya kocasına hayranlık duyanlar,
Sabahları genel konular üzerine konuşabilenler,
Âşık olunca, ömür boyu sürecek eşlerini bulduklarını sananlar,
Kendilerine hâkim olmaları gerektiğini sananlar,
Görgüden söz edenler,
İnsan dramının bilincinde olmayanlar.

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published.

Previous Story

Çocuk kitabı Fikri Rüyakaçıran dair – Güzella Bayındır

Next Story

Don Kişot ve devrimci ruh

Latest from Biyografiler

Van Gogh’un kitap tutkusu

Geçtiğimiz haftalarda Paris’in izlenimci koleksiyonuyla ünlü Musée d’Orsay, Antonin Artaud’un Van Gogh: Toplumun İntihar Ettirdiği kitabından yola çıkarak yazar ile ressamı, Artaud ile Van
Go toTop