“İstanbul yıllardır bir simge arayışında. Bunun için reklam şirketlerine bile sipariş veriyor günümüzün aklıevvel politikacıları. Lale mi olsun, Kız Kulesi mi? Boğaz Köprüsü mü? Sultanahmet ya da Süleymaniye gibi camiler, Topkapı gibi saraylar ve Ayasofya var aday olarak. Olanlarla yetinmeyip çılgın projeleriyle şehre damga vurmak isteyenler de var. Oysa şehir neredeyse kurulur kurulmaz simgesiyle buluşmuş. Onu sikkelerine basmış…”
Gündüz Vassaf, ustalıklı kalemiyle binlerce yıldır gelip geçen medeniyetleri, hükümdarları, devletleri, insanları seyreden Boğaz’ın balıklarını anlatıyor bu kez. Boğaziçi’nde Balık’taki kâh eğlenceli kâh hüzünlü, kâh şiirli kâh mitolojik öykülerde gerçek ve kurmaca iç içe geçip okuru hem zamaniçi hem zamandışı bir serüvene davet ediyor.
Resimler, çizimler eşliğinde Boğaz’ın enginliklerine ve derinliklerine düşsel bir yolculuk…
İçindekiler
17 I. İstanbul’un Sesi
27 II. Uçmakdere Balıkları
81 III. Kendi Kentime Ağıt
87 IV. Boğazı Küreselleştiren Reklamcı
105 V. Boğaz Dörtlüsü
113 VI. Kız Kulesi’nde Batık Gemi
129 VII. İstanbul Surları
135 VIII. Argonotlar Akıntı Burnu’nda
149 IX. Biz!
153 X. Keçileri Kaçırmak
175 XI. Hırs
179 XII. Balıklara Bakarken
187 XIII. Sonsöz Yerine
Sıradan ölümlüler
Tanrılarla kaynaştığında
Zeus torunları
Byzantium derlerdi bana
Türkler Rumca adım İstin Poli hayranı
Yunanlar Romalı Konstantin’de ısrarcı
Nova Roma’dan İslambol’a
El Farruk’tan Miklagrat’a
İsim üstüne isim taktılar bana
Günümüzde gayretleri
Beni doğu batı arasında görmeleri
Bırakın lafları, atın yaftaları
Bana bakın
Gerek yok haritaya rehbere.
Her kent gibiyim sonsuzluğumda
Her kentten farklıyım
Sırdaş olun yollarımla
Ne yöne mi?
Düşüverin kedilerimin peşine
Size öyle yerler gösterir
Öyle insanlarla tanıştırırlar ki
Ben bilmem gizlediklerini
Onlar kentin en kıdemli sakinleri
Katmanlar beldesiyim
Pusulasız gidilen
Güvenin bana
Bırakın kendinizi
Salıverin, gitsin benliğiniz
Ama ayrılırken
Götürdüğünüze bakın derim
Nereye giderseniz gidin
Aşklarım, özlemlerim
Suçlarımla ihtiraslarım
Toprağınıza gebedi
Boğaziçi’nde Balık (öyküler) – Gündüz Vassaf
İletişim Yayınları
1. baskı – Nisan 2024
197 sayfa
GÜNDÜZ VASSAF liseyi Robert Kolej’de tamamladıktan sonra aldığı futbol bursuyla psikoloji eğitimi gördüğü George Washington Üniversitesi’nden mezun oldu. Gençliğinde ABD’de akıl hastanesi gardiyanlığından TRT’de radyo spikerliğine kadar çeşitli işlerde çalıştı. Hacettepe Üniversitesi’nden psikoloji doktorasını aldıktan sonra, uzun süre Ankara Üniversitesi Mediko-Sosyal Merkezi’nde öğrencilere psikolojik danışmanlık yaptı. Sonradan pişman olacağı, Türkiye’nin ilk zekâ testini geliştirdi. Uzun yıllar bu testlerin bir tür zekâ katliamı olduğuna dikkat çekti. Uluslararası Psikologlar Konseyi yönetim kurulu üyeliğine seçildi, Union of Psychological Science Barış Komitesi kurucu üyesi oldu, American Psychological Association’ın toplum psikolojisi bölümünün Avrupa ve Ortadoğu koordinatörlüğünde görev aldı. 12 Eylül askerî darbesinden sonra öğretim üyeliği yaptığı Boğaziçi Üniversitesi’nden istifa etti. Türkiye’de Psikologlar Derneği’nin kurucu üyelerinden olmasının yanı sıra 12 Eylül’e kadar Uluslararası Af Örgütü’nün İstanbul Şubesi başkanlığında, Tüm Öğretim Üyeleri Derneği (TÜMÖD) yönetim kurulunda yer aldı. O tarihten sonra Kassel, Marburg ve Bremen üniversitelerinde öğretim üyesi, Kanada McGill Üniversitesi Center for Developing Area Studies’de “konuk” akademisyen, Amsterdam’da Averroes Stichting’de klinik psikolog, Viyana’da Institute für Höhere Studium ve Avrupa Bilim Vakfı’nda da konuk araştırmacı olarak çalıştı. Kurulduğu günden kapandığı 2016’ya kadar Radikal gazetesinde “Uçmakdere” başlıklı köşe yazılarıyla 20 yıl boyunca yer aldı.
Kitapları: Zekâ ve Zekâ Testleri Nedir? Ne Değildir? (Ankara Üniversitesi Mediko Sosyal Merkezi Yayınları, 1977); Daha Sesimizi Duyurmadık: Avrupa’da Türk İşçi Çocukları (Belge Yayınları 1983; İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2002); Cehenneme Övgü (Ayrıntı, 1992; İletişim, 1999); Cennetin Dibi (Ayrıntı, 1996; İletişim, 1999); Annem Belkıs (İletişim, 2000); 40 Yıl Önce 40 Yıl Sonra Amerika-Rusya (İletişim, 2006); Tarihi Yargılıyorum (İletişim, 2007); Türkiye Sen Kimsin? (İletişim, 2008); Leventnâme (Heyamola, 2009); Kimliğimi Kaybettim Hükümsüzdür (İletişim, 2010); Mostari: Bir Köprü Bekçisinin Günlüğü (YKY, 2013); Medeniyet, Kültür, Sanat (İletişim, 2014); İstanbul’da Kedi (YKY, 2014; Karakarga, 2017; İletişim, 2024), Boğaziçi’nde Balık (YKY, 2015; Karakarga, 2018; İletişim, 2024), Nâzım (Aylak Adam, 2015), Ne Yapabilirim: Geleceğe Kartpostallar (İletişim, 2016), Yol Arkadaşım (Karakarga, 2017), Sınırsız (İletişim, 2018), Ressamın İsyanı (Everest, 2023). Hazırlayan: Özgürleşmenin Sorunları: Mehmet Ali Aybar Sempozyumları (Tarih Vakfı Yayınları, 2003); Belkıs Halim Vassaf’ın defterinden: Dumezil’in Sosyoloji Dersi Notları (Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2009).
Çeviri: Guantanamo’dan Şiirler (Der. Marc Falkoff, Bilgin Adalı ile birlikte, YKY, 2008).