Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev – Etienne de la Boetie

La Boétie’nin tahminen 1550’de yazdığı ve 1579’da gizlice basılan Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev, çoğunluğun tek bir kişiye boyun eğmesinin nasıl mümkün olduğunu ve insanların gönüllü kulluktan nasıl kurtulabileceğini anlatırken devlet ve iktidar ilişkilerine de yeni yaklaşımlar getiriyor. İktidarın tahakkümüne biat eden insanlar üzerinden devletin, dolayısıyla da itaat ve iktidar ilişkilerinin sorgulandığı bu kitabı, La Boétie henüz 22 yaşında bir üniversite öğrencisiyken yazdı.

On altıncı yüzyılda yazılan, devlet egemenliği ve iktidarın meşruluğunu irdeleyen bu eser, on dokuzuncu yüzyıl toplumsal hareketlerine yön vermekle kalmayıp Tolstoy gibi dönemin anarşist düşünürlerini de etkiledi. La Boétie’nin kısacık hayatına sığan bu kısa metinde, iktidar ilişkilerinin nasıl sürdürüldüğünü ve bu tahakküm karşısında direniş ve sivil itaatsizlik teorilerinin nasıl hayata geçirilebileceğini görüyoruz.
(Alfa Yayınları Tanıtım Bülteni)

Yakın dostu, büyük Fransız düşünürü Montaigne’nin, “Kanımca, La Boétie çağımızın en büyük insanıdır” diye söz ettiği Etienne de La Boétie’nin Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev’i siyasal düşünce tarihinde, yeni bir yaklaşımın öncüsü olmuştur. Siyaset olgusunu iktidar ilişkileri biçiminde algılayan La Boétie, bugün bile kafaları kurcalayan, “insanların nasıl olup da itaat ettikleri, üstelik itaat etmekle kalmayıp boyun eğmeyi, hatta kulluk etmeyi arzuladıkları” sorununu yapıtının odak noktasına yerleştirir. La Boétie, iktidar olgusunu ve bunun ideolojik dayanaklarını irdelemekle yetinmez; iktidar ilişkileri ağının en üst düzeyde kurumsallaşmış biçimine, bir başka deyişle devlet sorununa yönelir. Tiran’ın ya da “Bir”in iktidarından yola çıkarak VI. yüzyıl Fransa’sında artık açıkça belirginleşmeye başlayan modern devletin gerçeğine ulaşır. Bu bakımdan Gönüllü Kullar Üzerine Söylev, gerçekte, devlet egemenliğinin niteliği üzerine yapılmış bir söylevdir. (İmge Yayınları Tanıtım Bülteni)

Tiran, egemenliğinin devamını sağlamak için, her türlü yola başvurur; eğlence hayatı, içki, uyuşturucu, gladyatörlerin ölümcül oyunları, matadorlar, meydan kapışmaları, gösteriler, spor vb. her türden eğlence ve oyunun halkı aptallaştıracağını bilir ve onun gönüllü kulluk alışkanlığı içinde yaşamaya devam etmesini sağlar.

La Boétie, tiranın iktidarını koruması için etrafında kendisi gibi sistemden yararlanan bir grup insana ihtiyacı duyduğunu söyler. Kendisine suç çetesi yaratmak durumundadır egemen. Herkes kısmi veya dolaylı bir şekilde bu refahtan faydalanır. Tiran, etrafını saran bu koruyucu grubun belli çıkarlar ve mevkiler elde etmesini sağlayarak kendine bağlar. Ayrılması veya desteğini çekmesi durumunda halk gibi perişan olacağını ima eder.

Destek vermenin ve desteği çekmenin ne kadar anlamlı olduğuna işaret eden bu kitabı keyifle okurken aynı zamanda günümüz toplumları ve iktidarlarıyla da ilişkilendirerek gücün ve egemenliğin kaynağını anlamlandırabilmeniz dileğiyle.

Size savaşın demiyor la Boétie, sadece desteğinizi geri çekin!
(Chiviyazıları Yayınevi Tanıtım Bülteninden)

Kitabın Künyesi
Gönüllü Kulluk
Christopher Pierson
Chiviyazıları Yayınevi / Yayınevi Genel Dizisi
Türkçe
112 s. — 2. Hamur– Ciltsiz — 16 x 24 cm
İstanbul, 2016
ISBN : 9786054959341
Çeviri : Erhan Can Kızmaz

Kitabın Künyesi
Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev
Etienne de la Boetie
Çeviren: Ayşe Meral
Alfa Yayıncılık / Felsefe Dizisi
Türkçe
135 s. — 2. Hamur– Ciltsiz — 12 x 20 cm
İstanbul, 2015

Kitabın Künyesi
Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev
Etienne de la Boetie
Çevirmen : Mehmet Ali Ağaoğulları
İmge Kitabevi / Felsefe Dizisi
Türkçe (Orijinal Dili:Fransızca)
127 s. — 3. Hamur– Ciltsiz — 14 x 20 cm
Ankara, 1995

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir