“Bu Millet Hak Ediyor” Bir Yansıtma Biçimi Olarak Köleliğin Kabulü

Bu cümle — “Bu millet hak ediyor” — ilk bakışta bir yargı gibi görünse de, derinlemesine incelendiğinde içinde yoğun bir öfke, hayal kırıklığı, değersizlik hissi ve hatta yenilgiye duyulan bağımlılık taşır. Şimdi bunu psikodinamik açıdan adım adım açalım,

1. Projeksiyon (Yansıtma):

Söyleyen kişi aslında çoğu zaman kendini suçlamaktadır ama bu suçluluk duygusunu taşıyamaz.

Bu nedenle içindeki öfkeyi, utancı ve çaresizliği “millet” figürüne yansıtır:

“Ben bu kadar kötü bir ülkede yaşıyorsam, demek ki halk bunu hak ediyor.”

Yani aslında kişi kendi umutsuzluğunu toplumun tamamına genelleyerek rahatlamaya çalışır.

⸻

2. Öğrenilmiş çaresizlik + sadistik savunma:

Bu ifade, sıklıkla kronik hayal kırıklığına uğramış bireylerde görülür.

Sistemi değiştiremeyen birey, bir süre sonra ona karşı mücadele etmektense, onunla özdeşleşmeye başlar. Ama bu özdeşleşme pasif bir boyun eğme değil, sadistik bir yıkım arzusu taşır:

“Evet, kötüyüz. Evet, hak ediyoruz. O yüzden daha beterini de yaşamalıyız.”

Bu bir nevi kendi mağduriyetini içselleştirmiş bir şiddet biçimidir.

⸻

3. Toplumsal gölgeyle özdeşleşme (Jungiyen bakış):

Jung’a göre toplumların da bir gölgesi vardır: bastırılmış öfke, korku, küçümseme ve suçlar…

“Bu millet hak ediyor” diyen kişi, aslında toplumun gölgesiyle özdeşleşmiştir. Artık onun içindeki vicdan değil, karanlık sesi konuşur.

Bu gölgeye teslim olunduğunda kişi:

• Kendini kolektif kötülüğe feda eder,

• Değişim fikrine güvenmez,

• İyileşmeye direnç geliştirir.

⸻

4. Kültürel Superego’nun sadist baskısı (Freud):

Freud’un superego kavramı, içselleştirilmiş otoritenin sesidir.

Bazı kültürel yapılarda bu ses o kadar sadistçe baskıcıdır ki birey kendi halkını dahi cezalandırmak ister hale gelir:

“Bu millet acı çekmeden anlamaz.”

Bu söylemde bilinçdışı bir tatmin arzusu da vardır:

“Ben acı çektim, onlar da çeksin.”

⸻

Sonuç olarak:

“Bu millet hak ediyor” ifadesi bir analiz değil, bir psikolojik savunma mekanizmasıdır.

Kişi:

• Hayal kırıklığını kolektifleştirerek taşıyamayacağı yükten kurtulur,

• Değişim için eyleme geçmek yerine, kendini aşağılayarak sistemin devamına katkı sağlar.

Ve en tehlikelisi: Bu cümle, kolektif olarak iyileşme inancını içten içe sabote eder.