Okuyun ama yutmayın, çiğneyin.
Gordion Antik Kenti, Anadolu’nun en zengin arkeolojik alanlarından biri olarak, Frig uygarlığının siyasi ve kültürel merkezini temsil eder. 2025 yılı kazı sezonunda, T26 Tümülüsü’nde ortaya çıkarılan anıtsal mezar odası, bu bölgenin tarihsel önemini bir kez daha vurgulamaktadır. Bu mezar, 3,1 metreye 2,8 metre boyutlarında ahşap bir konstrüksiyon üzerine kurulmuş olup,
OKUMAK İÇİN TIKLAAntik Mısır’da Yenilikçi Bir Lider Akhenaton, Mısır’ın Yeni Krallık döneminde, yaklaşık MÖ 1353-1336 yılları arasında hüküm süren bir firavundur. Onun liderliği, yalnızca politik ve idari reformlarla değil, aynı zamanda dini alanda gerçekleştirdiği köklü değişimlerle de dikkat çeker. Geleneksel Mısır panteonunda çok tanrılı inanç sistemi hâkimken, Akhenaton, Aten adındaki güneş diskine
OKUMAK İÇİN TIKLAFrig Kökenleri ve İlk Anlam Solon’un Mezarı, MÖ 6. yüzyılda Frig uygarlığı tarafından Kümbet Vadisi’nde, kayalık bir platoda inşa edilmiştir. Frigler, Anadolu’nun dağlık bölgelerinde kaya mimarisine dayalı anıtlar yaratmalarıyla bilinirler. Bu mezar, başlangıçta bir tapınım alanı olarak tasarlanmıştır ve Friglerin ana tanrıçası Kybele’ye adanmış bir kült merkezi olduğu düşünülmektedir. Aslan
OKUMAK İÇİN TIKLAAinu Toplumunun Kökenleri ve Yaşam Biçimi Ainu halkı, Japonya’nın kuzeyindeki Hokkaido, Sakhalin ve Kuril Adaları’nda tarih boyunca varlığını sürdürmüş bir yerli topluluktur. Antropolojik veriler, Ainu’nun kökenlerinin, Uzakdoğu’nun Neolitik dönemine uzanan Jomon kültürüyle bağlantılı olduğunu göstermektedir. Ainu toplumu, avcı-toplayıcı bir yaşam tarzı benimsemiş, doğayla uyumlu bir ilişki geliştirmiştir. Balıkçılık, avcılık ve
OKUMAK İÇİN TIKLAİnsanlığın İlk Anıtsal İfadeleri Karahantepe Ören Yeri’nde 2017 yılında başlayan kazılar, Neolitik döneme ait 250’den fazla T biçimli dikilitaş ve 2,3 metrelik insan heykeli gibi buluntularla insanlık tarihine dair önemli bilgiler sunmuştur. Heykel, oturur pozisyonda, kaburga, omurga ve omuz kemiklerinin vurgulandığı gerçekçi bir üslupla işlenmiştir. Bu gerçekçilik, Neolitik dönemin sanatsal
OKUMAK İÇİN TIKLATaşların Sessiz Anlatısı Stonehenge, İngiltere’nin Salisbury Ovası’nda yer alan, yaklaşık 4500 yıl öncesine dayanan bir megalitik yapıdır. Bu taşlar, insanlığın doğayla olan ilişkisini anlamlandırma çabasının en eski ve en etkileyici örneklerinden biridir. Arkeolojik bulgular, Stonehenge’in gök cisimlerinin hareketlerini izlemek, mevsim döngülerini kaydetmek ve topluluğun bir araya geldiği ritüel alanları oluşturmak
OKUMAK İÇİN TIKLAÇatalhöyük’ün Toplumsal ve Mimari Dokusu Çatalhöyük, Neolitik dönemde (MÖ 7500-5700) Orta Anadolu’da yer alan ve insanlık tarihinin en önemli yerleşimlerinden biri olarak kabul edilen bir proto-şehir yerleşimidir. Bu yerleşim, yoğun bir toplumsal yapı ve karmaşık bir mimari düzen sergiler. Evler, birbirine bitişik şekilde inşa edilmiş, çatıdan girişlerle erişilen, genellikle tek
OKUMAK İÇİN TIKLAOrtaklaşa Hayatta Kalma Stratejileri Homo erectus’un uzun mesafeli göçleri, toplulukların hayatta kalma mücadelesinde iş birliğini zorunlu kıldı. Afrika’dan Avrasya’ya uzanan geniş coğrafyalarda, değişen iklim koşulları, farklı av hayvanları ve bitki örtüsü, grupların birlikte hareket etme becerisini geliştirdi. Bu göçler, bireylerin yalnızca kendi çıkarlarını değil, topluluğun ortak hedeflerini gözetmesini gerektirdi. Örneğin,
OKUMAK İÇİN TIKLAArkeolojik Buluntuların Işığında Urartu’nun İzleri Körzüt Kalesi’nde bulunan ikinci Urartu tapınağı, Van’ın Muradiye ilçesindeki Uluşar Mahallesi’nde, kayalık bir tepe üzerinde yer alıyor. 2022 yılında gerçekleştirilen kazılarda, rizalitsiz (köşe çıkıntısız) bir yapıda inşa edilen bu tapınak, 140 cm yüksekliğinde, 8 metre uzunluğunda ve 7 metre genişliğinde bir alana sahip. Tapınağın hemen
OKUMAK İÇİN TIKLAMetal İşlemenin Ortaya Çıkışı ve Toplumsal Dönüşüm Bronz Çağı, yaklaşık MÖ 3300 ile MÖ 1200 yılları arasında, insan topluluklarının metal işleme tekniklerinde devrim niteliğinde ilerlemeler kaydettiği bir dönem olarak tanımlanır. Bakır ve kalayın birleşimiyle ortaya çıkan bronz, taş aletlere kıyasla daha dayanıklı ve işlevsel araçlar, silahlar ve süs eşyaları üretimine
OKUMAK İÇİN TIKLAAdanın İzolasyonu ve Evrimsel Uyum Luzon Adası’nın coğrafi izolasyonu, Homo luzonensis’in fiziksel ve kültürel evrimini şekillendiren temel bir faktör olmuştur. Ada ortamları, sınırlı kaynaklar ve dış dünyadan kopukluk nedeniyle evrimsel süreçlerde benzersiz sonuçlar doğurur. Homo luzonensis’in küçük vücut boyutları, “ada cüceleşmesi” (insular dwarfism) olarak bilinen bir fenomene işaret eder. Bu
OKUMAK İÇİN TIKLAEmek Organizasyonunun Dinamikleri Piramitlerin inşası, Antik Mısır’da işçi sınıfının toplumsal rolünü anlamak için merkezi bir örnektir. On binlerce işçinin, taş ocağından malzeme taşınmasından, taşların yontulmasına ve yerleştirilmesine kadar uzanan karmaşık bir süreçte koordineli çalışması gerekmiştir. Arkeolojik bulgular, işçilerin köle olmaktan ziyade çoğunlukla gönüllü ya da devlet tarafından mobilize edilmiş köylüler
OKUMAK İÇİN TIKLATralleis’in Arkeolojik ve Tarihi Önemi Tralleis Antik Kenti, Aydın ilinin kuzeyinde, Kestane Dağları’nın güney yamacında, Büyük Menderes Nehri’nin verimli toprakları üzerinde konumlanmış bir yerleşimdir. MÖ 13. yüzyılda Trakyalılar ve Argoslular tarafından kurulduğu bilinen kent, stratejik konumuyla antik dünyada önemli bir merkez haline gelmiştir. Hellenistik dönemde İskender’in egemenliğine girmiş, ardından Seleukoslar
OKUMAK İÇİN TIKLAYeraltı Yapılarının Keşfi ve Arkeolojik Bağlam Stonehenge çevresindeki yeraltı yapılarının keşfi, son yıllarda ileri jeofizik teknolojilerin kullanımıyla hız kazanmıştır. Manyetometre ölçümleri, yer radarı ve elektromanyetik indüksiyon teknikleri, 12 kilometrekarelik bir alanda, üç metre derinliğe kadar tarama yaparak 17’den fazla ahşap veya taş yapının varlığını ortaya çıkarmıştır. Bu yapılar arasında, Durrington
OKUMAK İÇİN TIKLAKeşfin Arkeolojik Önemi Polonya’nın Gdańsk kentinde, bir dondurmacı dükkânının altında bulunan 13. yüzyıla ait bir şövalye mezarı, arkeoloji dünyasında önemli bir yankı uyandırdı. Bu keşif, kentin tarihi merkezinde, Srodmiescie bölgesinde 2023 yılından beri sürdürülen kazılar sırasında gerçekleşti. Mezar, Gotland kireçtaşından yapılmış bir mezar taşıyla dikkat çekiyor; bu taş, Orta Çağ’da
OKUMAK İÇİN TIKLAİnsan Zihninin Erken Dönem Temsilleri T biçimli dikilitaşların psikolojik açıdan incelenmesi, insan zihninin soyut düşünme kapasitesini anlamak için önemli bir fırsat sunar. Bu yapılar, Neolitik dönemde insanların çevrelerini anlamlandırma ve kontrol etme çabalarının bir yansıması olabilir. T biçimindeki tasarım, insan figürünü temsil ettiği düşünülen bir stilizasyon olarak değerlendirilebilir; bu, erken
OKUMAK İÇİN TIKLAMimari Tasarım ve Toplumsal Yapı Çatalhöyük’teki evlerin çatıdan girişleri, topluluğun sosyal organizasyonunun yoğun bir şekilde iç içe geçtiğini gösterir. Evler, birbirine bitişik şekilde inşa edilmiş ve ortak duvarlar paylaşmıştır. Bu, bireysel aile birimlerinin fiziksel olarak birbirine yakın olduğunu ve mahremiyetin modern anlamda değil, topluluksal bir bağlamda tanımlandığını düşündürür. Çatıdan giriş,
OKUMAK İÇİN TIKLATzompantli’nin Mimari ve İşlevsel Özellikleri Chichen Itza’daki Tzompantli, ya da diğer adıyla kafatası duvarı, Maya uygarlığının en çarpıcı arkeolojik yapılarından biridir. Bu T şeklindeki platform, yüzlerce kafatası motifleriyle süslenmiş taş kabartmalardan oluşur ve genellikle kurban ritüelleriyle ilişkilendirilir. Arkeolojik bulgular, bu yapının insan kafataslarının sergilendiği bir platform olarak kullanıldığını gösteriyor. Tzompantli,
OKUMAK İÇİN TIKLAOrtak Köken Hipotezinin Kökenleri Vikingler ile Azeriler arasında tarihsel ve mitolojik bağların varlığı, özellikle 20. yüzyılda bazı araştırmacılar tarafından öne sürülen tartışmalı bir konudur. Bu fikir, İskandinav halklarının kökenlerini Kafkasya ve Orta Asya bölgelerine bağlayan hipotezler etrafında şekillenmiştir. Ünlü kaşif ve antropolog Thor Heyerdahl, bu bağlamda özellikle dikkat çekici tezler
OKUMAK İÇİN TIKLAGeçmişin İzleri: Arkeolojik Bir Keşfin Anlamı Ergani’de bulunan mozaik, arkeolojik açıdan bölgenin Geç Roma ve Erken Bizans dönemlerindeki yerleşim dinamiklerini aydınlatıyor. Diyarbakır Müze Müdürlüğü’nün 11 Mart 2025’te başlattığı kurtarma kazısı, mozağin yaklaşık %70’inin korunduğunu ve iki bölümden oluşan geometrik desenlerle süslendiğini ortaya koydu. Merkezdeki sekizgen figür, eşkenar dörtgenler ve sarı,
OKUMAK İÇİN TIKLA
