Kategori: Teoloji

Leibniz’in En İyi Dünya Argümanının Modern Teodise Tartışmalarındaki Rolü

Argümanın Temel İlkeleri Leibniz’in “en iyi dünya” argümanı, Tanrı’nın akılcı ve iyi bir varlık olarak evreni yaratırken mümkün olan tüm dünyaları değerlendirdiğini ve en fazla iyiliği, uyumu ve düzeni sağlayacak olanı seçtiğini öne sürer. Bu görüş, Tanrı’nın sıfatlarıyla uyumlu bir evren tasavvurunu savunur: Her şeye gücü yeten bir Tanrı, en

OKUMAK İÇİN TIKLA

Batınilik’ten Nusayrilik’e Işık Kavramının Dönüşümü ve Gnostik Etkiler

Batınilik’in Işık Anlayışının Temelleri Batınilik, İslam’ın Şiî kollarından biri olarak, Kur’an ve hadislerin zâhir (dışsal) anlamlarının ötesine uzanan bâtınî (içsel) yorumlara dayanır. Bu yaklaşım, özellikle İsmâilîlik’te belirginleşerek evrenin ve ilahî hakikatin katmanlı bir yapıda olduğunu savunur. Işık, yani nûr, ilahî özün ilk tezahürü olarak kabul edilir ve mutlak varlığın yayılımını

OKUMAK İÇİN TIKLA

Talmud’un Babil ve Kudüs Versiyonları Arasındaki Teolojik ve Hukuki Farklılıklar

Oluşum Süreçleri ve Tarihsel Zemin Babil ve Kudüs Talmud’larının ortaya çıkışları, farklı coğrafi ve tarihsel koşullardan şekillenmiştir. Kudüs Talmud’u, 4. yüzyılın sonlarında, Roma hakimiyeti altındaki Filistin’de, Yahudi toplumunun siyasi ve dini baskılarla mücadele ettiği bir dönemde tamamlanmıştır. Bu dönemde, Yahudi cemaati Roma’nın Hristiyanlaşması ve tapınağın yıkılmasının uzun vadeli etkileriyle karşı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Maimonides’in Tanrı Anlayışında Transandantal ve İmmanent Niteliklerin Uzlaştırılması

Yahudilikte Tanrı’nın doğasına dair teolojik tartışmalar, tarih boyunca derin felsefi ve metafizik sorgulamalara yol açmıştır. İbn Meymun (Maimonides), bu tartışmalarda, Tanrı’nın hem transandantal (aşkın, dünyevi gerçeklikten bağımsız) hem de immanent (içkin, evrenin içinde etkin) niteliklerini uzlaştırma çabasıyla öne çıkar. Onun yaklaşımı, Yahudi teolojisinin temel sorularına yanıt ararken, Aristotelesçi felsefe, İslam

OKUMAK İÇİN TIKLA

Minyatür Sanatında Perspektif Eksikliğinin Felsefi ve Dini Yansımaları

Minyatür sanatı, özellikle İslam, Pers ve Hint kültürlerinde, perspektif eksikliğiyle dikkat çeker. Bu durum, yalnızca estetik bir tercih olmaktan öte, derin felsefi ve dini dünya görüşlerini yansıtır. Perspektifin bilinçli olarak kullanılmaması, evrenin algılanış biçimine, insan-merkezli olmayan bir kozmolojiye ve spiritüel bir gerçeklik anlayışına işaret eder. Görsel Düzlemin Tek Boyutlu Anlayışı

OKUMAK İÇİN TIKLA

İbnü’l Arabi’nin Vahdet-i Vücud Felsefesi ve Tasavvufun Panteizmle Kesişimi

İbnü’l Arabi’nin vahdet-i vücud felsefesi, İslam tasavvufunun en tartışmalı ve derin kavramlarından biri olup, varlığın birliği anlayışını merkeze alarak tasavvufun panteizmle ilişkilendirilmesine önemli etkiler yapmıştır. Bu felsefe, varlığın tek bir hakikatten sudur ettiğini ve her şeyin ilahi özün bir yansıması olduğunu öne sürer. Panteizmle ilişkilendirilmesi, hem tarihsel hem de kavramsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Tanrı Hakkında Konuşmayı Nasıl Mümkün Kılar: Aquinas’ın Varlığın Analojisi Doktrini Üzerine Bir İnceleme

Varlığın Analojisinin Kökeni ve Anlamı Thomas Aquinas’ın analogia entis (varlığın analojisi) doktrini, Tanrı ile yaratılmış varlıklar arasındaki ilişkiyi anlamak için geliştirdiği temel bir metafizik çerçevedir. Bu kavram, Tanrı’nın doğası ile insan aklı arasında bir köprü kurmayı amaçlar. Aquinas, Tanrı’nın tamamen aşkın (transandantal) olduğunu, yani insan deneyiminin ötesinde bir varlık olduğunu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Şeytan’ın Trajik Yükselişi: Milton’un Kayıp Cennet’inde İsyan ve Cehennem

Şeytan’ın İsyanının KökenleriMilton’un Kayıp Cennet’inde Şeytan, Lucifer olarak cennetten düşmeden önce Tanrı’nın en parlak meleklerinden biridir. Onun isyanı, Tanrı’nın otoritesine karşı bir başkaldırı olarak başlar; bu, kıskançlık, gurur ve özgürlük arzusunun birleşiminden doğar. Şeytan, Tanrı’nın mutlak otoritesini sorgular ve kendi varlığını bağımsız bir irade olarak tanımlamaya çalışır. Bu isyan, yalnızca

OKUMAK İÇİN TIKLA

Duns Scotus’un Buradalık Kavramı ve Bireyselliğin Metafizik Temelleri

Duns Scotus’un “haecceitas” (buradalık) kavramı, bireyselliğin metafizik temelini açıklamak için geliştirdiği özgün bir yaklaşımdır. Bu kavram, bireylerin varlıklarını yalnızca tür ya da cins gibi genel kategorilerle değil, onların benzersiz, tekil varlıklarını tanımlayan bir ilke aracılığıyla anlamayı amaçlar. Scotus’un felsefesi, bireyselliğin ne olduğu ve nasıl mümkün olduğu sorusunu derinlemesine ele alarak,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Milton’un Kayıp Cennet’inde İsa’nın Şeytanla Mücadelesi ve Çöldeki Kararlılık

İsa’nın Kararlılığının Teolojik Temelleri İsa’nın Kayıp Cennet’teki şeytanla mücadelesi, teolojik bir çerçeveye dayanır ve insan iradesinin ilahi otoriteye bağlılığını vurgular. İsa, şeytanın ayartmalarına karşı sergilediği kararlılık, onun yalnızca bir insan figürü değil, aynı zamanda ilahi bir arketip olarak konumlanmasını sağlar. Bu mücadele, insanlığın günahkar doğasına karşı bir zafer arayışını temsil

OKUMAK İÇİN TIKLA

Augustinus’un İki Devlet Teorisi: Tanrısal ve Dünyevî İktidarın Ayrımı

Aurelius Augustinus’un (354-430) “İki Devlet” teorisi, Batı düşünce tarihinin en etkili kavramlarından biridir. Bu teori, Tanrı Devleti (De Civitate Dei) adlı eserinde ayrıntılı bir şekilde ele alınmış ve insan yaşamını, toplumu, yönetimi ve ahlakı anlamlandırmak için derin bir çerçeve sunmuştur. Augustinus, insanlığın iki temel topluluğa ayrıldığını öne sürer: Tanrı Devleti

OKUMAK İÇİN TIKLA

DİN, AHLAK VE İKTİDARIN DİYALEKTİĞİ: TARİHSEL KÖKLERDEN POST-HÜMANİST BİR GELECEĞE

1. AHLAKIN ANTROPOLOJİK TEMELLERİNİ YENİDEN DÜŞÜNMEKa) Nörobilimsel Bulgular Işığında: b) Arkeolojik Kanıtlar: 2. POST-SEKÜLER ÇAĞDA İKTİDARIN YENİ GİZLİ DİLİa) Dijital Teknolojilerin Dönüşümü: b) Küresel Kapitalizm ve Dini Söylem: 3. MANİPÜLASYONA KARŞI ELEŞTİREL PRATİKLERa) Yeni Okuryazarlık Biçimleri: b) Alternatif Toplumsal Örgütlenmeler: METODOLOJİK DERİNLİK: YENİ ARAŞTIRMA PARADİGMALARI GELECEK SENARYOLARI VE ETİK İKİLEMLER

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dini ve Politik Sembollerin Psişik ve Psiko-Politik Labirenti

Sembollerin Psişik Yankısı: Bilinçaltının Görünmez İpleri Dini semboller, insan bilincinin derinliklerinde birer anahtar gibi işler; zihnin kilitli odalarını açar, bazen güven ve aidiyet hissiyle sarmalarken bazen de korku ve belirsizlikle titreştirir. Haç, hilal, lotus ya da başka bir sembol, bireyin kültürel ve tarihsel bağlamına göre farklı psişik tepkiler uyandırır. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mitolojik Sembollerin Psişik Evrenselliği ve Jung’un Arketipleri

Arketiplerin Kadim Çağrısı Jung’un arketipler teorisi, insan psişesinin derinliklerinde yatan evrensel kalıpların, mitolojik semboller aracılığıyla dışavurumunu savunur. Kahraman, yılan, ana tanrıça veya kutsal dağ gibi imgeler, yalnızca masalsı anlatılar değil, insanlığın kolektif bilinçaltının kristalleşmiş yansımalarıdır. Bu semboller, Jung’a göre, kültürlerden bağımsız olarak psişik bir rezonans yaratır; çünkü bunlar, insan deneyiminin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Politik Sembollerin Din ve Mitolojiyle Kuramsal Dansı: Meşruiyet, Çatışma ve Toplumsal İkilem

Sembollerin Kökeni: Din ve Mitolojinin Politik Sahneye Çıkışı Politik semboller, din ve mitolojinin kadim imgelerinden beslenerek tarih sahnesinde anlam kazanır. Bir ulusun bayrağı, arması ya da sloganı, sıklıkla mitolojik kahramanların, dini figürlerin ya da kutsal anlatıların izlerini taşır. Örneğin, Türk bayrağındaki ay ve yıldız, İslamiyet’in sembolik repertuarından alınmış gibi görünse

OKUMAK İÇİN TIKLA

Din ve Mitolojinin Sanatta Sembolik Dili: Kuramsal Bir Çözümleme

Din ve mitoloji, insanlığın anlam arayışının en kadim ve derin izlerini taşır. Sanat eserlerinde semboller aracılığıyla ortaya çıkan bu izler, hem evrensel hem de kültürel bağlamlara özgü bir anlatının taşıyıcısıdır. Bu metin, din ve mitolojinin sanatta sembol olarak nasıl bir kuramsal çerçeve oluşturduğunu, bu sembollerin sanatın teorik yapısını nasıl etkilediğini

OKUMAK İÇİN TIKLA