“Aslında insanlar her yerde insan. Hapishanede geçen o dört yılda suçlular arasında adama benzer insanları ayırt etmeyi öğrendim. İnan bana, onların arasında akıllı, güçlü, güzel insanlar var, kaba, katı bir yüzeyin altında altın bulmak ne sevindirici bir şey. Hem de bunlar bir kişi, iki kişi değil, çok. Bazılarına saygı duymamak olanaksız, bazıları ise tam anlamıyla müthiş. Soygunculuk yaptığı için ağır hapis cezası almış bir Çerkez’e Rusça okuma yazma öğrettim. Bana nasıl sonsuz bir minnet duydu anlatamam! Bir başka mahkûm benden ayrılırken ağladı. Ona para veriyordum – ama alt tarafı kaç para? Ama bana duyduğu minnetin sınırı yoktu. Bu arada huyum kötüledi, onlara aklıma estiği gibi ve sabırsız davranıyordum. İçinde bulunduğum ruh haline, hiç homurdanmadan saygı gösterdiler.
Ha, bu arada şunu da söyleyeyim: Cezaevinden çıkarken yanımda ne insan tipleri ve kişiliklerle çıktım!…
Kimbilir kaç kitap doldurmaya yeterler! Ne olağanüstü insanlar”
(s.220)
Kaynak
Joseph Frank
Dostoyevski
Everest Kitap