??Eğer biri sana parmağıyla güneşi gösterir ve sen de parmağa bakarsan aptalsın demektir. Eğer güneşe bakarsan daha da aptalsındır, çünkü güneş gözlerini kör eder. Senin bakman gereken parmakla güneş arasında uçan kuştur???(Subcomandante Marcos)
Bu topraklarda bir milyon yerli halk yaşıyor ve ladino (beyaz) ve mestizo’larla (melez) beraber bir kabusu paylaşıyor: ‘İki dünyanın buluşmasından’ 500 yıl sonra açlık ve baskı nedeniyle ölmek. Yoksulluk şartlarını iyileştirme programları, Pronasol adını taşıyan Salinas de Gortari rejimi altında Meksika devletinin elden bıraktığı bir küçük parça sosyal demokrasi, güneş ve yağmurun altında yaşayanlara lanet olası gözyaşları getiren bir şaka.
Hoş geldiniz! Ülkedeki en yoksul eyalete vardınız. Chiapas.
(Kitabın İçinden)
Kitabın Künyesi
Marcos’la On Gün Adları ve Yüzleri Olmayanlar
Metin Yeğin
Su Yayınevi / Araştırma Dizisi
2000 yılı
218 sayfa
Subcomandante Marcos Hakkında Bilgi
Subcomandante Insurgente Marcos, (Son olarak adını Delegado Zero olarak değiştirdi) kendini Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu’nun (Zapatista Army of National Liberation, EZLN) sözcüsü olarak tanımlıyor. Çok tanınmış bir kişilik olması sebebiyle çoğu kimse tarafından en önemli EZLN lideri olarak görülüyor. Ayrıca eski liderleri emiliano zapatista’ya commandante denmesinden dolayı, ona karşı saygısından dolayı kendisine subcommandante lakabını vermiştir.
Meksika hükümetine göre; Marcos’un önceki ismi Rafael Sebastian Guillen Vicente’dir. Guillen liseye Tamaulipas Tampico’daki bir cizvit okulu olan Instituto Cultural Tampico’da gitmiş ve tahmini olarak Özgürleştirme düşüncesiyle orada tanışmıştır. Daha sonra, Mexico City’e taşınmış ve Meropolitan Autonomous University’ den (UAM) mezun olmuştur. Aynı üniversitede felsefe master’i yapmış ve profesör olarak çalışmaya başlamıştır. Bundan sonra devrimci hareketini başlatmak için buradan ayrılmıştır. Marcos Rafael Guillein olduğunu her zaman reddetmiş ve Rafael Guillein’in başına ne geldiğini bilmeyen ailesi de Marcos’un Rafael olup olmadığı konusundaki düşüncelerini açıklamayı reddetmiştir. 2001 yılındaki Mexico’ya yürüyüş sırasında Marcos UAM ı ziyaret etmiş ve burada yaptığı konuşmasında UAM’da daha önce en az bir kere bulunduğunu açıkça ifade etmiştir.
Maskeli Bir Devrimci
Meksikalı gerilla komutanı Marcos?un tüm yönlerinin anlatıldığı, Nick Henck?in yazdığı ve Eylem Kaftan?ın Türkçe”ye çevirdiği ?Subcomandante Marcos-Maskeli Adam? adlı eser resimleriyle Timsah Kitap?tan yayımlandı. Subcomandante Marcos, Che Guevara?dan bu yana dünyanın üzerine en çok konuştuğu gerilla lideri. Zapatista Ulusal Özgürlük Ordusu?nun sözcüsü olan ve başından bu yana gerçek kimliğini gizleyen Marcos, usta bir yazar ve karizmatik bir lider olarak Meksika?nın devrimci mücadelesindeki en önemli isimlerden biri. Hukuk profesörü Nick Henck”in bu kapsamlı biyografi çalışması, Marcos”un gerçek kimliği üzerindeki gizem perdesini aralıyor ve Zapatistaların tarihi üzerine iz sürüyor. Çok sayıda fotoğrafa ve Marcos?un yazılarından alıntılara da yer veren kitap, Latin Amerika gerilla mücadelesinin geçmişini ve bugününü öğrenmek isteyenler için de önemli bir başvuru kaynağı.
Bir Zapatista Gerillası!
Marcos San Fransisco?da bir gaydir, Güney Afrika?da bir zenci, San Ysidro?da bir Chicano, İspanya?da bir anarşist, İsrail?de bir Filistinli, San Cristobal sokaklarında bir Maya yerlisi, Mexico City?nin teneke mahallesi Neza?da bir çete mensubu, folk müziğinin kalesi Ulusal Üniversite?de bir rocker, Almanya?da bir Yahudi, Savunma Bakanlığı?nda bir uzlaştırıcı, soğuk savaş sonrası çağda bir komünist, ne galerisi, ne müşterisi olan bir sanatçıdır.
Bosna?da bir barış yanlısı, Meksika?nın herhangi bir kentinde bir ev kadını, grev yapmaya asla yeltenmeyen sendika CTM?de grevci, başkaları için kitap yazan bir gazeteci, gece saat 10?da metroda yalnız başına bir kadın, topraksız bir köylü, işsiz bir işçi, mutsuz bir öğrenci, serbest piyasacılar arasında bir muhalif, ne kitabı, ne okuyucusu olan bir yazar ve tabii Güneydoğu Meksika dağlarında bir Zapatista gerillası…
“Her Satırım Sonuncusu Olabilir”
Marcos yıllar evvel ölen çok saygı duyduğu bir mücadele arkadaşının adıydı; esas adı değildi. Aksanından Mexico City”den olduğu, Chiapas”lı olmadığı anlaşılıyordu. Bir röportajda 1983 yılında, 11 arkadaşıyla birlikte bölgeye, yerli halkı bilinçlendirmeye geldiğini, o günden bu yana Chiapas”ta yerli halk için mücadele verdiğini söyleyecekti. Kalemi çok ama çok güçlüydü; ince bir mizahla sistemi eleştiriyor, kimi zamansa duygulu, şiir dolu yazılar döşeniyordu. Bu yanıyla daha çok geçmişin romantik devrimci tiplerini anımsatıyordu. İyi felsefe biliyordu, çok okumuş çok tartışmış, çok düşünmüş olduğu her satırından anlaşılıyordu. Yazıyor, yazdıkça yazıyordu. Bir yazısında ?aceleyle yazıyorum, her satırım sonuncusu olabilir? diyecekti.
Subcomandante= Komutan Yardımcısı
Meksika?nın güneybatı eyaleti Chiapas”ta 90″lı yılların başında başlayan Zapatista hareketinin en bilinen yüzüdür. Maya kökenli halktan biri ve hareketin lideri olmamasına rağmen 1994 ayaklanmasında yaptığı konuşmayla yerli halkın, kar maskesi ve piposuyla yarattığı imaj ile de uluslararası kamuoyunun yeni devrimci figürü olmuştu. Öyle ki Benetton firması ürünlerine bu figürü basabilmek için Marcos?a bir milyon dolar teklif etmiştir. Subcomandante rütbesi, komutan yardımcısı anlamına geliyor. Kim olduğuna dair iddialar ancak söylenti düzeyinde kalmıştır. Meksika hükümetine göre yıllar önce ortadan kaybolan bir akademisyendir. Cia”nın gay olduğunu iddia etmesi üzerine ?Evet,ben San Francisco”da bir gay, Güney Afrika”da bir siyah, Avrupa”da bir Asya”lı, İspanya”da bir anarşist, İsrail”de bir Filistin”li, San Cristobal sokaklarında bir maya yerlisi, Almanya”da bir Yahudi?yim, bir işsiz, mutsuz bir öğrenciyim…? yanıtını vermişti.
Kar maskesiyle örgüt hiyerarşine karşı olan, piposuyla Emperyalist sigara tekellerine karşı duran, Subcomandante sıfatına kötü niyetli gazetecilerin ?emirleri kimden alıyorsunuz, esas kumandanınız kim?? sorusuna ?esas kumandan Che Guevara?dır? yanıtını veren, kahramanlık statüsüne yakın bir kişidir. Özellik anarşist çevrelerce bağımsızlık ve direnişin sembolü olmuştur.
Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Subcomandante_Marcos
