Etiket: #bergson

Marcel’in Anı Arayışı ve Bergson’un Süre Kavramı

Marcel Proust’un Kayıp Zamanın İzinde adlı eserinde, anlatıcı Marcel’in mutluluğu anılarda arayışı, Henri Bergson’un “süre” (durée) kavramıyla derin bir ilişki içindedir. Marcel’in geçmişi yeniden canlandırma çabası, Bergson’un zamanı niceliksel bir akıştan ziyade niteliksel, bireysel bir deneyim olarak tanımlayan felsefesiyle açıklanabilir. Bu metin, Marcel’in anılarının peşindeki yolculuğunu, Bergson’un süre kavramı üzerinden

OKUMAK İÇİN TIKLA

Uzun Plan Sekanslarda Zamanın Dokusu: Nuri Bilge Ceylan’ın Kasaba Filmi ve Bergsoncu Süre Kavramı

Nuri Bilge Ceylan’ın 1997 yapımı filmi Kasaba, uzun plan sekanslarıyla sinemasal bir “hiçlik zamanı” yaratır. Bu, Bergson’un süre (durée) kavramından farklı bir estetik ve ontolojik zemin sunar. Bergsoncu süre, bilinç akışının kesintisiz, niteliksel ve öznel bir deneyimidir; zamanın mekanik bölünmesine karşı çıkar. Ancak Kasaba’daki uzun plan sekanslar, bu akışkan süreyi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Saatleri Ayarlama Enstitüsü: Bir Modernleşme Alegorisi

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Türkiye’nin modernleşme serüveninin hem bir aynası hem de eleştirel bir portresidir. Roman, dil, tarih ve kültür üzerinden birey ile toplum arasındaki gerilimleri incelerken, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişin yarattığı kırılmaları ironik bir dille sorgular. Dilbilimsel, tarihsel ve felsefi katmanlarıyla roman, modernleşme projesinin absürtlüğünü, zamanın düzenlenmesini ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nün Metaforik, Alegorik ve Sembolik Okuması

Saatlerin Metaforik Anlamı Saatler, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nde, insanlığın zamanı kavrama ve düzenleme çabasının somut bir yansıması olarak belirir. Saat, yalnızca mekanik bir aygıt değil, aynı zamanda insanın kaosla dolu evrendeki düzeni sağlama arzusunun bir sembolüdür. Metaforik düzlemde, saatler bireyin yaşamını çerçeveleyen ritüellerin, toplumsal normların ve hatta varoluşsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Saatleri Ayarlama Enstitüsü Üzerine Etik ve Ahlaki İnceleme

Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü, modernitenin, bürokrasinin ve bireyin toplumsal düzen içindeki yerinin absürtlüğünü sorgulayan bir başyapıttır. Roman, bireyin ahlaki sorumlulukları, adaletin mekanikleşmesi ve özgürlük ile kısıtlamalar arasındaki gerilim üzerinden derin bir etik tartışma sunar. Enstitü’nün Absürtlüğü ve Ahlaki Sorgulama Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nün anlamsız işleyişi, bireylerin ahlaki sorumluluklarını sorgulamalarına bir ayna

OKUMAK İÇİN TIKLA

Saatleri Ayarlama Enstitüsü Üzerine Felsefi ve Kuramsal Bir İnceleme

Enstitü’nün Varoluşsal İkilemi Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü, insanlığın ideal bir düzen arayışıyla bu arayışın kırılganlığı arasında salınan bir aynadır. Enstitü, yüzeyde zamanı düzenleme iddiasıyla modernitenin rasyonel hırsını temsil eder; ancak bu iddia, bürokratik bir karikatüre dönüşerek kendi anlamsızlığını ifşa eder. Ütopik bir düzen vaadi, Enstitü’nün kaotik ve absürt

OKUMAK İÇİN TIKLA

Saatleri Ayarlama Enstitüsü: Absürdün Estetiği ve Zamanın Tuzakları

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü, modernist edebiyatın saçmalık, bürokrasi ve insan varoluşunun anlamsızlıkla mücadelesi üzerine kurulu evrensel bir anlatısıdır. Roman, Kafka’nın Davası ya da Camus’nün Yabancısı gibi absürt temaları işlerken, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişin tarihsel ve kültürel kırılmalarını da alegorik bir düzlemde yansıtır. Enstitü, zamanı düzenleme iddiasıyla absürdün estetik bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Moiralar’ın Yazgısı ve Enstitü’nün Zamanla Savaşı

Moiralar—Klotho, Lachesis ve Atropos—antik Yunan’da insan ömrünü dokuyan, ölçen ve kesen yazgı tanrıçalarıdır. Klotho’nun ipliği yaşamın başlangıcı, Lachesis’in ölçüsü zamanın akışı, Atropos’un makası ise kaçınılmaz sondur. Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nde, Enstitü’nün saatleri standartlaştırma çabası, bu mitolojik yazgıya müdahale etme arzusunun modern bir yansımasıdır. Enstitü, saatleri eşitleme iddiasıyla, adeta Moiralar’ın ipliğini yeniden

OKUMAK İÇİN TIKLA