Etiket: toplumsal kontrol

Psikiyatrik Tanıların Felsefi ve Eleştirel Sorgusu: Foucault ile Szasz’ın Yaklaşımları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Deliliğin Toplumsal İnşası Foucault’nun delilik üzerine çalışmaları, psikiyatrik tanıları tarihsel ve toplumsal bir olgu olarak ele alır. Ona göre delilik, evrensel bir gerçeklik değil, belirli bir zaman ve mekânda toplumun normlarına göre tanımlanan bir durumdur. 17. yüzyıldan itibaren Avrupa’da deliliğin, akıl dışı bir durum olarak damgalanarak kapatılma pratikleriyle şekillendiğini savunur.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kitle Kültürü Karşısında Özgürlüğün Erozyonu: Adorno’nun Perspektifi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Kültürel Endüstrinin Yükselişi Kitle kültürünün, bireyin özerkliğini sistematik bir şekilde zayıflattığı düşüncesi, modern toplumlardaki üretim ve tüketim mekanizmalarının bir yansıması olarak ele alınabilir. Kültürel endüstri, standartlaştırılmış eğlence ürünleri ve medya aracılığıyla bireylerin düşünce yapısını şekillendirir. Bu süreçte, bireysel yaratıcılık ve eleştirel düşünce, seri üretim mantığına tabi kılınır. Kültürel ürünler, bireylerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Borges’in Labirent Metaforu ve Toplumsal Kontrolün Derin Kodları

tarihinde gönderilmiş tarafından

1. Toplumsal Yapıların Görünmez Duvarları Toplumlar, bireylerin hareket alanlarını belirleyen görünmez kurallar ve normlarla işler. Borges’in labirenti, bu kuralların bireyi nasıl yönlendirdiğini ve kısıtladığını ifade eder. Bireyler, toplumsal beklentiler ve normlar tarafından oluşturulan bir ağ içinde hareket eder; bu ağ, özgür oldukları yanılsamasını yaratırken aslında belirli yollara yönlendirir. Örneğin, eğitim

OKUMAK İÇİN TIKLA

Damızlık Kızın Öyküsünde Totaliter Rejimlerin Birey Üzerindeki Etkileri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bireysel Özerkliğin Kısıtlanması Totaliter rejimlerin birey üzerindeki etkisi, özerkliğin sistematik olarak ortadan kaldırılmasıyla başlar. Roman, bireylerin kişisel karar alma yetkilerinin elinden alındığı bir dünyayı tasvir eder. Kadınların özellikle üreme kapasitelerine indirgenmesi, bireylerin kimliklerini ve iradelerini yok eden bir mekanizmayı ortaya koyar. Bu süreçte, bireylerin kendi bedenleri üzerindeki kontrolü tamamen rejimin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Theodor Adorno ve Max Horkheimer: Modern Demokrasilerde Özgürlük Vaadinin İllüzyona Dönüşümünün Kökenleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Aydınlanmanın Çelişkili Mirası Aydınlanma, insan aklını yücelten ve bireyi otoritenin bağlarından kurtarmayı hedefleyen bir hareket olarak ortaya çıktı. Theodor Adorno ve Max Horkheimer, Aydınlanmanın Diyalektiği eserlerinde bu projenin çelişkilerini derinlemesine inceler. Aydınlanma, bireysel özgürlüğü ve evrensel aklı savunurken, aynı zamanda araçsal aklın egemenliğini güçlendirmiştir. Bu akıl, doğayı ve toplumu kontrol

OKUMAK İÇİN TIKLA

Foucault’nun Biyogüç Kavramı ve Dijital Çağda Bireysel Varlığın Kontrol Mekanizmaları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Biyogüç Kavramının Kökleri Foucault’nun biyogüç kavramı, modern toplumlarda bireylerin ve toplulukların yaşam süreçlerini düzenleyen güç mekanizmalarını ifade eder. 18. yüzyıldan itibaren ortaya çıkan bu kavram, bireylerin bedenlerini ve yaşamlarını disipline eden klasik iktidar biçimlerinden farklı olarak, yaşamın kendisini bir yönetim nesnesi haline getirir. Biyogüç, doğum oranları, sağlık, eğitim, çalışma kapasitesi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Asur İstilalarındaki Deri Yüzme Uygulamalarının Korku İktidarı Üzerindeki Etkileri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Şiddetin Görselleştirilmesi ve İktidar Aracı Olarak Kullanımı Asur istila sahnelerindeki deri yüzme tasvirleri, yalnızca fiziksel bir cezalandırma yöntemi değil, aynı zamanda toplumu kontrol altına almak için kullanılan bir görsel propaganda aracıdır. Bu uygulamalar, düşmanlara ve fethedilen topluluklara karşı uygulanan vahşetin ötesine geçerek, Asur hükümdarlarının mutlak otoritesini pekiştirme amacı taşımıştır. Deri

OKUMAK İÇİN TIKLA

1Q84’ün Paralel Evrenleri ve Modern Bireyin Gerçeklik Algısındaki Kırılmalar

tarihinde gönderilmiş tarafından

Fark ve Yinelemenin Ontolojik Zemini Haruki Murakami’nin 1Q84 adlı eserinde paralel dünyalar, Gilles Deleuze’ün “fark ve yineleme” kavramıyla derin bir bağ kurar. Deleuze’ün felsefesi, varlığın sabit bir özden ziyade sürekli fark üreten bir süreç olarak kavramsallaştırılmasını önerir. 1Q84’te Aomame ve Tengo’nun 1984’ten 1Q84’e geçişi, bu fark üretiminin somut bir yansımasıdır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hester Prynne ile Kabil Hikayesindeki Damgalanma İlişkisi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Toplumsal Yargının İşareti Hester Prynne’in Kızıl Harf’te göğsüne işlenen kırmızı “A” harfi, Puritan toplumunun ahlaki normlarına aykırı davranışının somut bir simgesidir. Nathaniel Hawthorne’un eserinde, bu harf, Hester’ın zina suçunu dışa vuran bir cezadır ve toplumun gözünde onun kimliğini yeniden tanımlar. Benzer şekilde, Kabil’in alnındaki işaret, İncil’deki Yaratılış Kitabı’nda kardeş katili

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dijital Propaganda Makineleri: Bir Yapay Zekanın Totaliter İletişim Aygıtını Otomatize Etme Potansiyeli

tarihinde gönderilmiş tarafından

Algoritmik Kontrol ve İnsan Algısı Yapay zekanın (YZ) iletişim süreçlerini otomatize etme kapasitesi, modern toplumlarda bilgi akışını dönüştürme potansiyeline sahiptir. Goebbels’in Propaganda Bakanlığı, 20. yüzyılın totaliter rejimlerinde kitleleri manipüle etmek için merkezi bir araç olarak işlev görmüştü. Günümüzde, YZ’nin veri analitiği, doğal dil işleme ve kitle davranışlarını modelleme yetenekleri, bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Totaliter Rejimlerin Mimari Fetişizmi: Güç ve Kontrolün Taşlaşmış İfadesi

tarihinde gönderilmiş tarafından

İktidarın Taşlaşmış Gösterisi Totaliter rejimlerin devasa ve gösterişli mimari yapılar inşa etme eğilimi, iktidarın fiziksel bir yansıması olarak ortaya çıkar. Bu yapılar, rejimin ideolojik üstünlüğünü ve mutlak kontrolünü somutlaştırmak için tasarlanır. Mimari, yalnızca estetik bir ifade değil, aynı zamanda toplum üzerinde psikolojik bir baskı aracıdır. Büyük ölçekli yapılar, bireyi küçülterek

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kültür Endüstrisinin Eleştirisi: Popüler Müziğin Duygusal Standardizasyonu

tarihinde gönderilmiş tarafından

Theodor W. Adorno’nun “kültür endüstrisi” kavramı, modern toplumlarda kültürel üretimlerin kapitalist sistemin bir uzantısı olarak nasıl işlev gördüğünü ve popüler müziğin duygusal dünyayı nasıl şekillendirdiğini eleştirel bir şekilde analiz eder. Adorno, kültür endüstrisinin, bireylerin duygu ve düşünce dünyasını standartlaştırarak özgünlüğü ve eleştirel bilinci yok ettiğini savunur. Bu metin, Adorno’nun popüler

OKUMAK İÇİN TIKLA

İktidarın Görünmez Ağları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Foucault’nun iktidar anlayışı, geleneksel hiyerarşik ve merkezi yapılar yerine, toplumsal ilişkilerin her alanında dağılmış, mikro düzeyde işleyen bir ağ olarak tanımlanır. İktidar, bireylerin davranışlarını şekillendiren, normlar ve disiplin mekanizmaları aracılığıyla işler. Dijital gözetim toplumunda bu ağ, teknolojik altyapılarla yeni bir boyut kazanmıştır. Sosyal medya platformları, algoritmalar ve devlet destekli gözetim

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gladyatör Oyunları ve Reality Şovlarının Biyopolitik Karşılaştırması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Roma’nın gladyatör oyunları ile modern çağın reality şovları arasında biyopolitik işlevler açısından dikkat çekici benzerlikler ve farklılıklar bulunmaktadır. Her iki fenomen de insan bedenini, toplumu kontrol etme, seyirciyi yönlendirme ve güç yapılarını pekiştirme aracı olarak kullanır. Bu metin, bu iki olguyu biyopolitik bir perspektiften derinlemesine inceleyerek, bedenlerin, duyguların ve toplumsal

OKUMAK İÇİN TIKLA

Skinner ve Foucault: İdeal Toplumun Çatışan Vizyonları

tarihinde gönderilmiş tarafından

B.F. Skinner’ın Walden Two adlı eseri, davranışçı psikolojinin ilkelerine dayanan bir toplumsal düzen önerir ve bu düzen, Michel Foucault’nun disiplin toplumu eleştirisiyle karşı karşıya getirildiğinde derin bir sorgulamaya tabi tutulur. Skinner’ın vizyonu, bireylerin davranışlarını bilimsel yöntemlerle şekillendiren, kontrollü bir çevre aracılığıyla uyum ve mutluluğu maksimize etmeyi amaçlar. Foucault ise, modern

OKUMAK İÇİN TIKLA