Etiket: varlık

Nietzsche’nin Güç İstenci ile Kuantum Fiziğinin Entropi-Düzen Dinamiği: Varlığın Temel İtici Güçleri

Güç İstencinin Temel Yapısı Nietzsche’nin güç istenci, evrendeki tüm canlı ve cansız varlıkların temel itici gücü olarak tanımlanır. Bu kavram, yalnızca bir hayatta kalma içgüdüsünden ibaret değildir; aksine, her varlığın kendini genişletme, üstünlük kurma ve potansiyelini maksimize etme yönündeki içsel bir dürtüyü ifade eder. Nietzsche’ye göre, bu güç istenci, bireylerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nokta ve Bir: Felsefi İlkeler Üzerine Bir Karşılaştırma

Noktanın Felsefi Anlamı Hurufilik, İslam düşüncesi içinde kendine özgü bir yer edinmiş bir akımdır ve harflerin, sayıların ve geometrik biçimlerin derin anlamlar taşıdığına inanır. Bu bağlamda, “nokta” Hurufilikte başlangıç ilkesini temsil eder. Nokta, her türlü varlığın temelini oluşturan birincil birim olarak görülür; tüm harfler, şekiller ve evrensel düzen bu noktadan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varlık Sorunsalının Antik Yunan’dan Sartre’a Uzanan Serüveni

Varlığın İlk Sorgulayıcıları Antik Yunan felsefesi, insan düşüncesinin en temel sorularından biri olan varlığın doğasını anlamaya yönelik ilk sistemli girişimleri temsil eder. Presokratik düşünürler, evrenin temel yapısını sorgularken, varlığın ne olduğu sorusunu fiziksel ve metafiziksel düzlemlerde ele aldılar. Thales, evrenin temel maddesinin su olduğunu öne sürerken, Anaksimandros “sınırsız” (apeiron) kavramıyla

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anaksagoras’ın Nous’u ve Leibniz’in Monadolojisi: Zihnin ve Varlığın Kökenlerine Bir Yolculuk

Anaksagoras’ın Nous Kavramının Kökeni ve Anlamı Anaksagoras, Antik Yunan düşüncesinde evrenin düzenini açıklamak için “nous” kavramını ortaya atmış ve bu kavram, evrendeki düzeni sağlayan bir ilke olarak tanımlanmıştır. Nous, Yunanca’da “akıl” ya da “zihin” anlamına gelir ve Anaksagoras’a göre evrenin kaotik yapısını düzenleyen, her şeyi harekete geçiren bir güçtür. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nietzsche’nin Güç İstenci ve Evrimsel Hayatta Kalma: Ontolojik Ayrılıkların Keşfi

Varlık Anlayışının Temelleri Nietzsche’nin güç istenci, varlığın temel bir itici gücü olarak tanımlanır ve her canlı varlığın kendi varoluşsal potansiyelini genişletme eğilimini ifade eder. Bu kavram, yalnızca biyolojik bir hayatta kalma dürtüsünden ziyade, varlığın kendisini sürekli olarak yeniden inşa etme ve aşma çabasını içerir. Öte yandan, evrim teorisindeki “en uygun

OKUMAK İÇİN TIKLA

Aristoteles’in Kategoriler Sistemi: Antik Yunan Dilbilimi ve Mantığıyla Bağlantıları

Varlığın Sınıflandırılması ve Dilin Yapısı Aristoteles’in “Kategoriler” adlı eseri, varlığı on temel kategoriye ayırarak (töz, nicelik, nitelik, ilişki, yer, zaman, durum, sahip olma, etki, edilgi) gerçekliğin kavranışını sistematik bir çerçeveye oturtur. Bu sınıflandırma, Antik Yunan dilbilimsel gelenekleriyle bağlantılıdır çünkü Yunanca’nın dilbilgisel yapısı, özellikle fiil ve isimlerin işlevleri, bu kategorilerin oluşumunda

OKUMAK İÇİN TIKLA

Proust’un Anıları ile Heidegger’in Varlık ve Zaman Anlayışının Kesişimi

Anıların Ontolojik Temelleri Proust’un anlatısında anılar, bireyin varoluşsal deneyimini anlamlandırma aracı olarak işlev görür. Anılar, yalnızca geçmişin bir yansıması değil, aynı zamanda bireyin kendini inşa etme sürecinin temel taşlarıdır. Bu bağlamda, anılar, bireyin zaman içindeki sürekliliğini ve kimliğini sorgulamasını sağlar. Heidegger’in varlık ve zaman anlayışı ise, insanın varoluşunu “Dasein” kavramı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Aristoteles’in Töz Anlayışının Modern Ontolojideki Yankıları

Varlığın Özü ve Tözün Antik Kökenleri Aristoteles’in Metafizik ve Kategoriler adlı eserlerinde töz, bir varlığın “ne olduğu” sorusuna yanıt veren temel bir kategori olarak tanımlanır. Ona göre töz, bir şeyin özünü (essence) ve bağımsız varoluşunu ifade eder; yani, bir varlığın niteliklerinden veya ilişkilerinden bağımsız olarak kendi başına var olabilen şeydir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gerçekliğin ve Kurgunun Bulanık Sınırları: Hasan Ali Toptaş’ın Gölgesizler Romanında Varlık ve Yokluk Dansı

Varlık ve Yokluk Arasındaki Akışkanlık Roman, karakterlerin ani kayboluşları ve beklenmedik geri dönüşleriyle, varlık ile yokluk arasındaki çizgiyi flu bir hale getirir. Cıngıllı Nuri’nin “ruhum daralıyor” diyerek berber dükkânından çıkıp gitmesi, Güvercin’in kayboluşu ya da diğer karakterlerin belirsiz akıbetleri, anlatının temel taşlarını oluşturur. Bu kayboluşlar, fiziksel bir yok oluştan ziyade,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Pasternak’ın Sonsuzluk Şarkıları ve Heidegger’in Varlık Felsefesi: Doğa, Maneviyat ve Rus Modernizmi

Doğa ve Varlığın Birliği Pasternak’ın Sonsuzluk Şarkıları’nda doğa, yalnızca bir fon ya da estetik bir unsur olmaktan öte, bireyin varoluşsal deneyiminin bir yansımasıdır. Doğa imgeleri, evrensel bir düzenin parçası olarak insan bilincinin sınırlarını aşan bir gerçekliği ifade eder. Heidegger’in felsefesinde, varlık (Sein), varolanların (Seiendes) ötesinde, dünyayı açığa vuran bir hakikat

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sıfır Rakamı Evrenin Anahtarı mıdır?

Sayısal Sistemin Temeli Sıfır, matematiksel sistemlerin temel yapı taşlarından biridir ve modern aritmetiğin omurgasını oluşturur. Antik çağlarda, birçok medeniyet sayıları ifade etmek için çeşitli yöntemler geliştirmişse de, sıfırın icadı devrim niteliğindeydi. Hint matematikçilerin 5. yüzyılda geliştirdiği ondalık sistemde sıfır, bir yer tutucu olarak kullanıldı. Bu, sayısal ifadelerin daha kompakt ve

OKUMAK İÇİN TIKLA