Sıcak Yaz – Uwe Timm ‘Germanistiği öldürün, mavi çiçeği kızıllaştırın’

Uwe Timm, 1974 yılında yayımlanan Sıcak Yaz (Heißer Sommer) romanında apolitik bir üniversite öğrencisinin politik bilinç edinme, dünyayı değiştirmeye dayalı toplumsal bir ideale bağlanma ve eylemciye dönüşme sürecini anlatır.
“68 başkaldırısı Almanya’nın Münih ve Hamburg kentlerinde nasıl yaşandı? Politikaya ilgi duymayan bir üniversite öğrencisi olan Ullrich, ’68 olaylarının coşkulu ve gerilimli ortamında giderek nasıl politik bir eylemciye dönüştü ve başkaldırının tam içinde yer aldı?
Yaşanmış olaylardan ve Alman öğrenci hareketine katılmış gerçek kişilerden yola çıkan Sıcak Yaz, Alman gençliğinin üniversite eylemlerine, Vietnam Savaşı karşısındaki tutumuna, sokak çatışmalarına, cinsel özgürlük söylemlerine tanıklık ediyor.
Alman ’68 Kuşağı yazarlarının en önemli temsilcilerinden Uwe Timm’in bu yapıtı, yayınlanır yayınlanmaz tam anlamıyla bir “kült roman” olmuştu. Sıcak Yaz, bir dönemin gözüpek hayallerini hâlâ canlı tutan ve yakın tarihin bu devrimci isyanını unutulmaz kılan bir yapıt.” Tanıtım Yazısı
İsyanın o zamanın- Batı Almanya?sındaki karşılıklarını arayan yazar, Nazi dönemine kadar uzanarak Alman toplumunun travmalarını da araştırır romanında.
Sıcak Yaz?ın hikâyesini kendi deneyimlerine dayandırdığı söylenen Uwe Timm, 1940?da Hamburg?da doğmuştu. Onatlı yaşındaki abisi Ukrayna cephesinde öldüğünde henüz üç yaşındaydı. Ancak ailesiyle birlikte bu acıyı geçen yıllar boyunca hiç unutmadı. İlk romanını da abisine adayacaktı. Liseden sonra Münih ve Paris?te felsefe ve Alman edebiyatı okudu, doktorasını yaptı. 68 isyanında aktif bir eylemciydi. 1967-1968 yıllarında Alman Sosyalist Öğrenci Birliği?nde faal olarak yer aldı. 68?le bağlarını koparmayan Timm, 1971?den sonra geçimini serbest yazarlıktan temin etti. 1971?de ?Wortgruppe München?ı kurdu ve edebiyat dergisi Literarische Hefte?nin editörleri arasına katıldı.
Batıda mevcut düzen kadar mevcut düzenin statükocu alternatiflerine -Komünist partilere- de yönelen çifte reddiye, varolan bütün kurumlarla birlikte bütün kültür ve sanat geleneğinin sorgulanmasıyla sonuçlanmıştı. İsyan kültürüyle isyandı; gençler başka türlü giyinmek, başka tür müzikleri dinleyip başka filmler izlemek, klasiklerin içi boşaltılmış ?büyük? biçimlerinden kurtulmak istiyorlardı. Sanat ve edebiyat hayatı anlamanın araçları olarak değil, aynı zamanda onu dönüştürmenin araçları olarak kavranmalıydı. Nitekim 68 rüzgârı batıda sadece siyasi iktidarları değil, kültürü, sanatı, edebiyatı, cinselliği, kısacası hayatın her alanını silkelemişti. Rock?n Roll?ün, Yeni Roman?ın, ?Avangard? akımların müziğin, edebiyatın, plastik sanatların geleneksel yapılarını paramparça ettiği, dünyaya henüz yaratıcılarının dahi tam olarak ifade edemediği yeni anlamlar kattığı, bağımsız sinemanın kitleleri sarstığı yıllardı 68?ler.
68?lerin en etkili isimlerinden Marcus?un isyanın edebiyatının dilini ?yerleşik dil ve imgelerin uzun zamandır tahakküm, zorbalık ve aldatma aracı olarak kullanılan dil ve imgelerin baskıcı hakimiyetini yıkabilecek iletişim yolları bulma çabası? olarak yorumladığı zamanlarda, Uwe Timm?in de içinde bulunduğu aydın ve yazarlar dil eğitimine, eğitim kurumunun tamamına karşı çıkıyorlardı. Onların mücadelesinden en çok etkilenen kurumların başında Germanistik geliyordu. Sloganları çarpıcıydı; ?Schlägt die Germanistik tot, färbt die blaue Blume rot? (?Germanistiği öldürün, mavi çiçeği kızıllaştırın?).
İşte bütün bu süreci edebiyatın içinden belgeselleştiren Sıcak Yaz romanıyla birlikte Almanya?nın tanınmış yazarları arasına giren, yazdığı çocuk kitaplarının sinemaya uyarlanmasıyla giderek ünlenen, romanları ve çocuk kitaplarıyla pek çok ödüle değer bulunan Uwe Timm, çağdaş Alman edebiyatının en önemli ve etkili yazarlarından sayılıyor.

A. ÖMER TÜRKEŞ, 02/01/2009 Radikal Gazetesi Kitap Eki

SICAK YAZ, Uwe Timm, Çeviren: Zehra Aksu Yılmazer, Can Yayınları, 2008, 296 sayfa

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir