Friedrich Nietzsche’nin 1858 – 1863 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları

tarihinde gönderilmiş tarafından

1858 – 1863

Nietzsche, Pforta Koleji’ne başlar. Bu yıllarda felsefe dünyası yeni adlar kazanır: H. Bergson, J. Dewey ve E. Hussel. Jacob Burckhardt, İtalya’da Rönesans Kültürü’nü yayımlar. Felsefesi Nietzsche’yi etkileyen ve kötümser idareciliği savunan Schopenhauer ölür. Filozof ve matematikçi Alfred North Whitehead dünyaya gelir. Bu yıllarda H. Spencer evrim felsefesini savunur. E. Renan’ın ve sosyolog W. Sombart’ın çalışmaları yayımlanır. Resim alanında Seurat yeni-izlenimciliği geliştirir. Ingres ve Courbet beğenilen resimler yaparlar. Büyük ressam ve resim kuramcısı E. Delacroix ölür. Müzik alanında Verdi, Maskeli Balo’yu bitirir, Liszt ürünlerini vermeyi sürdürür. Yine bu yıllarda Gounod, Brahms ve R. Wagner’i görüyoruz. Müzikte romantik akım hâlâ egemendir. Gustav Mahler ve Debussy birkaç yıl arayla dünyaya gelir, Bizet ilk operasını tamamlar. Bilim alanında ise Maxwell, “Gaz Moleküllerindeki Parçacık Hızı Yasası”nı bulur; Berthelot, benzol ve alkolün kimyasal sentezini gerçekleştirir. Fransız fizikçi Pierre Curie dünyaya gelir. Darwin, Doğal Seçim ve Ayıklama ile Türlerin Ortaya Çıkışı adlı yapıtını yayımlar. Doğa filozofu Haeckel, darwinist olur. Kuramsal mantık araştırmaları yapacak olan Alman matematikçi D. Hilbert dünyaya gelir, doğa filozofu Alexander von Humboldt ölür. Fizikçi Helmoltz ve doğa bilimci H. Huxley araştırmalarını sürdürürler; ünlü fizik ve kimya bilgini Alfred Nobel, nitrogliserin üretimine başlar.

1864 Nietzsche papaz olmamaya karar verir. Bonn Üniversitesi’ne girerek burada klasik filoloji okur. Ekonomist Lassalle, Kapital ve İş adlı yapıtını yayımlayarak liberalizmi eleştirir. İtalyan psikiyatrist Cesare Lombroso, suç psikolojisi üzerindeki çalışmalarını ve düşüncelerini yayımlar. Max Weber, sosyolojiyi temellendirir. İlk bilimkurgu romancılarından biri olan Jules Verne, Dünyanın Merkezine Seyahat’i yayımlar. Resim alanında Manet, Corot değerli yapıtlar üretirler. Henri de Toulouse-Lautrec dünyaya gelir. Müzikte ise Anton Bruckner I. Senfonisini, J. Offenbach ise Güzel Helena operetini besteler. Besteci Meyerbeer ölür, oğul R. Strauss dünyaya gelir. Bilim ve teknoloji alanında ise Maxwell ve Mendel araştırmalarını sürdürürler; Siemens çelik üretimini yaygınlaştırır.

NI­ETZSC­HE
Ya­yıma ha­zır­la­yan­lar: Ke­nan Sa­rı­ali­oğ­lu, Mu­rat Bat­man­ka­ya
Say Ya­yın­la­rı