Friedrich Nietzsche’nin 1844 – 1847 Yılları ve Dönemin Kültür Olayları
1844 – 1847
Friedrich Wilhelm Nietzsche 15 Ekim’de Prusya’da (Almanya), Röcken’de, Protestan Lutherci papaz bir babanın (Karl Ludwig Nietzsche, d. 1813) ve annenin Franziska Nietzsche, 1826) oğlu olarak dünyaya gelir. O sıralarda Kierkegaard felsefe alanında, Korku ve Titreme adlı yapıtıyla dinsel varoluşçu felsefeyi temellendirmeye girişir. Yine aynı dönemlerde Marks, Hegel’in “Diyalektik İdealizm”ini “Diyalektik Materyalizm”e dönüştürür ve varlığın bilincini belirlediğini savunur. Müzik alanında Hector Berlioz, Modern Enstrümantasyon ve Orkestrasyon Üzerine Bir İnceleme’yi yayımlar. Bu dönemlerde bilim alanında da önemli adlar görüyoruz: Avusturyalı fizikçi Ludwig Boltzmann, İngiliz fizikçi John Dalton –kimyadaki atom teorisinin kurucusu– dört ve daha çok boyutlu geometriyi temellendiren H. Grassmann ve Kimya Üzerine Mektuplar’ı yayımlayan Liebig gibi bilim adamları bunlar arasında sayılabilir. Yazın dünyasında ise Alexandre Dumas (Baba), Üç Silahşörler’i yayımlar; aynı yazar birkaç yıl sonra Monte Kristo Kontu’nu ve Yirmi Yıl Sonra adlı romanlarını yayımlayacaktır. Yine bu sıralarda Prosper Mérimêe’nin Carmen’i yayımlanır. Resim alanında ise H. Daumier, H. Rousseau ve Turner gibi sanatçıları görüyoruz. Bu yıllarda Danimarkalı ünlü ressam Bertel Thorwaldsen ölür. 1845’li yıllarda bilim alanında Alman matematikçi Georg Cantor’un, bilim adamı A. von Humboldt’un, fizikçi Wilhelm Röntgen’in ve İngiliz fizikçi Faraday’ın adlarıyla karşılaşıyoruz. 1847’lerde yazın alanında Danimarkalı Andersen, Dostoyevski, George Sand, Emily Bronte, Dickens, Gontçarov, Tennyson gibi adları, felsefede de Proudhon’u –yapıtının adı: Sefaletin Felsefesi– ve Ranke’yi görüyoruz. Müzik alanında Cesar Frank, Mendelssohn-Bartholdy, Schumann, bilim alanında ise optik konusunda Carl Zeiss, fiziğin uygulayımında Thomas Alba Edison gibi en yetkin adlar sayılabilir. Bu yıllarda John Franklin ölür; teknoloji alanında önemli bir atılım olmak üzere çeşitli denizyolları şirketlerinin elektrik firmalarının (Siemens), Krupp’un çelik endüstrisinin ve W. G. Armstrong’un makine fabrikasının kurulduğunu görüyoruz.
NIETZSCHE
Yayıma hazırlayanlar: Kenan Sarıalioğlu, Murat Batmankaya
Say Yayınları
