Binoküler Görüş: Farklı Perspektiflerden Sağduyuya Giden Yol

tarihinde gönderilmiş tarafından

Wilfred R. Bion’un (1962) “binoküler görüş” kavramı, farklı bakış açılarının bir araya gelerek daha derin bir anlayış ve sağduyu oluşturmasını ifade eden güçlü bir metafordur. Bu kavram, yalnızca psikanalitik düşüncede değil, aynı zamanda çok disiplinli analizlerde, toplumsal meselelerde ve bireysel deneyimlerin yorumlanmasında da kullanılabilir. Binoküler görüş, farklı perspektifler arasında köprüler kurarak, deneyimlerden öğrenilenlerle birleştiğinde, karmaşık veya zor konulara sağduyulu ve özgün bir yaklaşımla yaklaşmayı mümkün kılar.

Binoküler Görüş: Kavramın Özü

Bion, “binoküler görüş” kavramını, insan zihninin iki farklı bakış açısını birleştirerek daha bütüncül bir algı ve anlayış geliştirmesi sürecini tanımlamak için kullanır. Tıpkı iki gözün farklı açılardan gelen görüntüleri birleştirerek derinlik algısı yaratması gibi, binoküler görüş de farklı perspektiflerin, deneyimin ve düşüncenin bir araya gelmesiyle sağduyulu bir kavrayış üretir. Bu süreç, şu unsurları içerir:

  • Farklı Açılar: Her birey, öznel deneyimleri, kültürel arka planı ve bilgisiyle bir konuya farklı bir açıdan yaklaşır. Bu açılar, tek başına eksik veya sınırlı olabilir.
  • Birleştirme Süreci: Farklı bakış açıları arasında diyalog, empati ve analitik düşünce yoluyla bir köprü kurulur.
  • Sağduyu: Bu birleşim, yüzeysel veya önyargılı yaklaşımların ötesine geçerek, daha derin ve dengeli bir anlayış ortaya çıkarır.
  • Deneyimden Öğrenme: Geçmiş deneyimler, bu birleştirme sürecini zenginleştirir ve sağduyulu çözümler üretilmesini sağlar.

Bion’un psikanalitik bağlamda kullandığı bu kavram, özellikle hasta ve terapist arasındaki ilişkiyi anlamak için geliştirilmiştir. Terapist, hastanın öznel dünyasını (birinci göz) ve kendi objektif gözlemlerini (ikinci göz) birleştirerek, hastanın ruhsal durumuna dair daha bütüncül bir anlayış geliştirir. Ancak, binoküler görüş, psikanalizin ötesinde, karmaşık toplumsal, bilimsel ve etik sorunlara yaklaşımda da güçlü bir araçtır.

Binoküler Görüşün Özellikleri ve Süreci

Binoküler görüş, farklı bakış açılarının çatışmasını değil, tamamlayıcı bir şekilde birleşmesini hedefler. Bu süreç, şu adımları içerir:

  1. Farklı Perspektiflerin Tanımlanması:
    • Herhangi bir konuya yaklaşırken, birden fazla bakış açısı tanımlanır. Örneğin, bir çevresel sorun, bilim insanları, yerel halk, politikacılar ve iş dünyası tarafından farklı şekillerde algılanabilir.
    • Günlük Örnek: Bir mahallede yeni bir otoyol projesi tartışıldığında, bir sakin trafik kolaylığı isterken, bir çevreci doğanın korunmasını savunabilir. Binoküler görüş, bu iki perspektifi anlamayı gerektirir.
  2. Perspektifler Arasında Köprü Kurma:
    • Farklı bakış açıları arasında diyalog ve empatiyle bir bağlantı kurulur. Bu, önyargıları aşmayı ve ortak bir zemin bulmayı içerir.
    • Günlük Örnek: Bir iş yerinde, bir yönetici verimliliğe odaklanırken, bir çalışan iş-yaşam dengesi talep edebilir. Binoküler görüş, her iki tarafın ihtiyaçlarını dinleyerek bir uzlaşma sağlamayı amaçlar.
  3. Deneyimden Öğrenme:
    • Geçmiş deneyimler, mevcut durumu anlamak için bir rehber sunar. Bu, hatalardan ders çıkarmayı ve yenilikçi çözümler üretmeyi içerir.
    • Günlük Örnek: Bir öğretmen, geçmişte farklı öğrenme stillerine sahip öğrencilerle çalışmışsa, yeni bir öğrencinin ihtiyaçlarını daha iyi anlayabilir.
  4. Sağduyulu Anlayış Geliştirme:
    • Farklı açılar birleştirildiğinde, yüzeysel veya tek taraflı yaklaşımların ötesine geçen bir sağduyu ortaya çıkar. Bu, karmaşık sorunlara dengeli ve etik çözümler üretir.
    • Günlük Örnek: Bir belediye, otoyol projesinde çevresel etkileri azaltmak için yeşil koridorlar oluşturarak hem trafiği rahatlatır hem de doğayı korur.

Nöroçeşitlilik ve Otizm

Otizm ve sinestezi gibi nörolojik farklılıklar, genellikle yanlış anlaşılır. Binoküler görüş, bu bireylerin deneyimlerini anlamak için farklı perspektifleri birleştirir:

  • Farklı Açılar: Otistik bireyler kendi duyusal deneyimlerini paylaşırken, nörologlar beyin yapısını analiz eder. Toplum, bu bireylerin entegrasyonunu tartışır.
  • Binoküler Görüş: Otistik bireylerin sinestetik yetenekleri (örneğin, sayıları renklerle ilişkilendirme) gibi güçlü yönlerini tanıyarak, eğitim ve iş ortamları bu farklılıklara uygun hale getirilebilir.
  • Günlük Örnek: Bir okul, otistik bir öğrencinin grafem-renk sinestezisini kullanarak, matematik derslerini renklendiren görsellerle öğretir.
  • Bağlantı: Sherlock Holmes’un otistik özellikleri, binoküler görüşle daha iyi anlaşılabilir. Holmes’un analitik zekâsı (bir göz) ve sosyal farklılıkları (diğer göz), birleştiğinde onun adalet tutkusunu ortaya koyar.

Binoküler Görüşün Zorlukları ve Avantajları

Avantajlar:

  • Derin Anlayış: Farklı bakış açıları birleştiğinde, tek taraflı yaklaşımların ötesine geçen bir kavrayış ortaya çıkar.
  • Yaratıcı Çözümler: Çeşitli perspektifler, yenilikçi ve kapsayıcı çözümler üretir.
  • Empati ve İşbirliği: Farklı görüşler arasında köprü kurmak, empatiyi ve kolektif çalışmayı güçlendirir.
  • Günlük Örnek: Bir iş ekibi, farklı departmanların (pazarlama, mühendislik, finans) görüşlerini birleştirerek, hem kullanıcı dostu hem de kârlı bir ürün tasarlar.

Zorluklar:

  • Çatışma Potansiyeli: Farklı bakış açıları, anlaşmazlıklara yol açabilir.
  • Zaman ve Çaba: Sağduyulu bir anlayış geliştirmek, sabır ve çaba gerektirir.
  • Önyargılar: Bireylerin kendi perspektiflerine sıkı sıkıya bağlı kalması, birleşimi zorlaştırabilir.
  • Günlük Örnek: Bir topluluk projesinde, farklı gruplar (gençler, yaşlılar) kendi önceliklerinde ısrar ederse, uzlaşma sağlanması zorlaşabilir.

Günlük Hayatta Binoküler Görüş

Binoküler görüş, günlük yaşamda bireysel ve toplumsal düzeyde uygulanabilir:

  • Kişisel İlişkiler: Bir tartışmada, her iki tarafın duygularını ve mantığını anlamaya çalışmak, daha sağlıklı iletişim kurmayı sağlar.
    • Örnek: Bir çift, tatil planları konusunda anlaşmazlık yaşadığında, biri dinlenmeyi isterken diğeri macera arar. Her iki tarafın ihtiyaçlarını dinleyerek, hem dinlendirici hem de heyecan verici bir plan yapılır.
  • Eğitim: Öğretmenler, farklı öğrenme stillerine sahip öğrencilerin ihtiyaçlarını birleştirerek kapsayıcı bir müfredat oluşturabilir.
    • Örnek: Otistik bir öğrencinin sinestetik algısı, ders materyallerine renk kodları eklenerek desteklenir.
  • İş Hayatı: Farklı departmanların perspektifleri birleştirilerek, daha verimli ve yenilikçi projeler geliştirilir.
    • Örnek: Bir teknoloji şirketi, mühendislerin teknik vizyonunu ve pazarlamacıların müşteri odaklı yaklaşımını birleştirerek kullanıcı dostu bir ürün sunar.

Sonuç

Wilfred Bion’un binoküler görüş kavramı, farklı bakış açılarının birleştirilmesiyle sağduyulu ve derin bir anlayış geliştirme sürecini ifade eder. Bu yaklaşım, psikanalizden toplumsal sorunlara kadar geniş bir alanda uygulanabilir.