Kategori: Politik Psikoloji

İnsanlığın Birleşik Düzeni ve Masalların Aynası: Dede Korkut ile Amazonların Çatışması

Masalların Sınırları ve İnsanlığın Hayali Dede Korkut masalları, Türk destan geleneğinin epik bir hazinesi olarak, göçebe toplulukların kahramanlık, ahlak ve toplumsal düzen arayışlarını yansıtır. İskitler ile Amazonlar arasındaki çatışmalar, bu masallarda yalnızca fiziksel bir mücadele değil, aynı zamanda farklı yaşam biçimlerinin, cinsiyet rollerinin ve toplumsal hiyerarşilerin karşılaşmasıdır. İskitler, göçebe özgürlüğün

OKUMAK İÇİN TIKLA

Göçmen ve Mülteci Hareketlerinin Kolektif Bilinçdışındaki Yansımaları

Yabancının Sureti Göçmen ve mülteci hareketleri, ulus-devletlerin kolektif bilinçdışında hem korkunun hem de arzunun aynasıdır. Yabancı, bilinmeyenin temsilcisi olarak, toplumu hem tehdit eder hem de büyüler. Carl Gustav Jung’un arketiplerinden yola çıkarsak, göçmen figürü, “öteki”nin cisimleşmiş hali olarak, kolektif psişede hem bir düşman hem de bir kurtarıcı arketipi taşır. Ulus-devlet,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Modernitenin Ritüel Kaybı: Anlamın Kırık Aynaları

Modernite, insanlık tarihinde benzeri görülmemiş bir ilerleme, rasyonalizasyon ve bireyselleşme süreci vaat etti. Ancak bu dönüşüm, beraberinde önemli bir bedeli de getirdi: Ritüellerin kaybı veya dönüşümü.Geleneksel toplumlarda yaşamın her anına sirayet eden, bireyleri bir araya getiren ve anlam üreten ritüeller, modern dünyanın hızı, faydacılığı ve rasyonel aklı karşısında ya yok oldu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çiçeklerin Kültürel ve Simgesel Evreni

Çiçekler, insanlığın doğayla kurduğu derin bağın hem somut hem de soyut bir yansımasıdır. Onlar, yalnızca botanik varlıklar değil, aynı zamanda mitolojiden edebiyata, dilbilimden antropolojiye uzanan bir anlam ağının taşıyıcılarıdır. İnsanlığın Arketipleri Çiçekler, mitolojilerde doğanın ruhunu ve insanlığın evrensel hikayelerini yansıtan arketiplerin taşıyıcılarıdır. Yunan mitolojisinde naberaber çiçeği, Narkissos’un kendi yansımasına duyduğu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çiçeklerin İdeolojik ve Sembolik Evreni

Doğayı Araçsallaştıran İdeolojiler Çiçekler, tarih boyunca insanlığın duygusal ve ideolojik dünyasında birer ayna olmuş, kimi zaman masumiyetin, kimi zaman da güç arzusunun taşıyıcısı haline gelmiştir. Nazi Almanyası’nda Edelweiss çiçeği, Alp dağlarının zorlu koşullarında yetişen nadir bir bitki olarak milliyetçi bir sembol haline getirildi. Bu çiçek, yalnızca estetik bir obje değil,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Tapınak Şövalyeleri: Yükseliş ve Çöküşün Evrensel Yankıları

Tapınak Şövalyeleri’nin hikayesi, tarihsel bir anlatıdan öte, insanlığın derin sorularını ve çelişkilerini yansıtan bir aynadır. Onların yükselişi ve çöküşü, güç, inanç, ihanet ve ahlaki ikilemler gibi evrensel temaları alegorik bir düzlemde işlerken, modern toplumda “gizli elitler” mitolojisini besleyen bir anlatıya dönüşmüştür. Yükselişin İkiliği: İnanç ve Güç Tapınak Şövalyeleri, Haçlı Seferleri’nin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Amazonların Dansı: Mit, Güç ve Özgürlüğün Kesişiminde

Amazon kadınları, antik Yunan mitolojisinde ve İskit anlatılarında, hem hayranlık uyandıran hem de korku salan figürler olarak yankılanır. Savaşçı kadınların bu efsanevi toplumu, erkek egemen dünyaların gölgesinde bir isyan sahnesi kurar; ne teslimiyet ne de basit bir strateji olarak okunabilir. Onların öyküsü, tarihsel gerçeklik ile mitolojik kurgunun iç içe geçtiği

OKUMAK İÇİN TIKLA

İktidar, Din ve Kadın : Tarihin Sevdiği Üçleme

İktidar ve din gibi toplumsal olgular kadın üzerinde bu kadar ısrarla durmasının birkaç yapısal, psikolojik ve ideolojik nedeni var. Bunları politik psikoloji, toplumsal cinsiyet teorisi, psikanaliz ve siyasal ideoloji eleştirisi bağlamında şöyle açıklayabiliriz: 1. Kadın Bedeninin Denetimi = Toplumun Denetimi Kadın, biyolojik olarak doğurganlıkla ilişkilendirilir. Bu nedenle ataerkil toplumlarda kadın

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ateşin ve Kanın Diyalektiği: Kurban Ritüellerinden Endüstriyel Kıyıma

Kurbanın Kökenleri ve Simgesel Dönüşümü Antik mitolojilerde hayvan kurban ritüelleri, tanrılarla insanlar arasında bir köprü işlevi görüyordu. Kan dökümü, kutsal olanla olmayan arasındaki sınırı belirlerken, aynı zamanda toplumsal düzenin de bir aynasıydı. Modern et endüstrisi ise bu ritüelin sekülerleşmiş, kitleselleşmiş ve metalaşmış halidir. Kurban, artık tanrılara değil, tüketim çarkına sunulmaktadır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kantçı Etik ve Hayvanlar: Ahlaki Statünün Sınırlarını Aşmak

Kantçı Etiğin İnsanmerkezci Sınırları Kantçı etik, ahlaki değeri yalnızca rasyonel öznelerle sınırlandırarak hayvanları “araç” konumuna indirger. Kant’a göre, ahlak yasasını anlayıp uygulayabilen varlıklar (insanlar) “amaç” iken, bu kapasiteden yoksun olan hayvanlar yalnızca kullanılabilir nesnelerdir. Bu yaklaşım, insanı evrenin merkezine yerleştiren bir hiyerarşi kurar. Peki bu perspektif, hayvanların acı çekme kapasitesini

OKUMAK İÇİN TIKLA

Normların Dekonstrüksiyonu: Derrida’nın Farklılık Kavramıyla Aile ve İlişki Normlarını Sorgulamak

Toplumun Normatif Aygıtları ve Farklılık Kavramı Jacques Derrida’nın différance kavramı, anlamın sabit olmadığını, sürekli ertelenen ve farklılıklarla inşa edilen bir süreç olduğunu öne sürer. Toplumun “normal” ilişki ve aile yapısını dayatan normları, bu bağlamda, sabit bir hakikat gibi sunulsa da, différance üzerinden sorgulandığında, bu normların tarihsel, kültürel ve ideolojik kurgular

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kadim Hukuk Sistemlerinin Karşıtlıkları ve Diyalogları

Hammurabi Kanunları ve Tevrat’ın Adalet Anlayışları Hammurabi Kanunları, yaklaşık MÖ 1750’lerde Babil’de ortaya çıkan, cezalandırma odaklı bir hukuk sistemidir. “Göze göz, dişe diş” prensibiyle tanınan bu yasalar, suç ve ceza arasında doğrudan bir denge kurmayı amaçlar. Bu yaklaşım, toplumu düzenlemek için caydırıcılığı merkeze alır ve bireyin eylemlerinin sonuçlarıyla yüzleşmesini sağlar.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hammurabi Kanunları ve Yahudi Teokrasisi Arasındaki İdeolojik Etkileşim

Hammurabi Kanunları ile Yahudi Teokrasisinin Karşılaşması Hammurabi Kanunları, Mezopotamya’da monarşik bir düzenin temelini oluşturan, merkezi otoriteye dayalı bir yasal sistemdir. Bu kanunlar, kralın ilahi bir yetkiyle toplumu düzenlediğini savunur ve sosyal düzeni sağlamak için cezai yaptırımlara odaklanır. Yahudilerin teokratik dünya görüşü ise Tanrı’nın yasalarına dayalı bir toplum düzenini merkeze alır;

OKUMAK İÇİN TIKLA

Müziğin Dili: Kültür, Hafıza ve Küreselleşme

Ritmin Dili: Kültürlerin Aynası Müzik, bir kültürün dil yapısını, estetik anlayışını ve toplumsal değerlerini yansıtan güçlü bir aynadır. Afrika davul ritimleri, karmaşık poliritmik yapılarıyla topluluğun kolektif bilincini ve sözlü iletişimdeki vurguyu açığa vurur; her vuruş, bir hikâyenin, bir ritüelin ya da bir topluluğun nabzıdır. Çin pentatonik skalaları ise, doğayla uyum

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çin Mitolojisinin Psikolojik ve Toplumsal Yansımaları

Arketiplerin Kolektif Bilinçdışındaki Yeri Çin mitolojisi, Jung’un kolektif bilinçdışı teorisiyle incelendiğinde, insanlığın evrensel sembollerini yansıtan zengin bir arketip hazinesi sunar. Bilge yaşlı, kahraman ve hilekâr tilki gibi figürler, Çin kültürünün tarihsel ve toplumsal dinamiklerine özgü biçimler alsa da, evrensel insan deneyimlerini ifade eder. Örneğin, bilge yaşlı arketipi, Konfüçyüsçü değerlerle harmanlanarak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kozmik Düzenin İhlali: Mitolojik Çatışmaların Ontolojik ve Etik Boyutları

Mitolojik İsyanların Metafizik Temelleri Hurri mitolojisindeki Kumarbi Destanı ile Yunan Titanomakhia’sı, tanrısal iktidarın devrimci bir şekilde el değiştirmesini anlatır. Ancak bu anlatılar, salt güç mücadelesinin ötesinde, varlığın düzenine dair ontolojik bir sorgulamayı barındırır. Kumarbi’nin Anu’yu yenip “tanrıların kralı” olması, Kronos’un Uranos’u hadım etmesiyle paraleldir. Burada sorulması gereken asıl soru, iktidarın

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çin Mitolojisinin Politik ve Kültürel Dönüşümleri

Cennetin Oğlu ve Tarihsel Meşruiyet Çin mitolojisinde imparatorlar, “Cennetin Oğlu” (Tianzi) olarak görülerek ilahi bir otoriteyle donatılmıştır. Bu kavram, yöneticilerin göksel bir yetkiyle hüküm sürdüğü inancını taşır ve politik meşruiyeti desteklemek için tarih boyunca etkili bir araç olmuştur. Antropolojik açıdan, bu mitolojik çerçeve, toplumun hiyerarşik düzenini doğal ve kaçınılmaz bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kayıp Toplulukların İzinde: Psiko-Politik ve İdeolojik Yansımalar

Yeraltı Şehirlerinin Sessiz Direnişi Kapadokya’nın kayalık yamaçlarında, kayıp Hıristiyan topluluklarının yeraltı şehirleri, taşların içinde oyulmuş bir varoluşun izlerini taşır. Bu şehirler, baskıcı otoritelerden kaçışın mı yoksa direnişin mi sembolüdür? Psiko-politik açıdan bakıldığında, bu yapılar basit bir saklanma pratiğinden çok, otoriteye karşı kolektif bir duruşun mimariye kazınmış halidir. Roma ve Bizans

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gerçekçilik ve Biçimcilik Arasında: Stalker’ın Sinemasal ve Felsefi Arayışı

Sinemanın İkircikli Doğası Sinema, gerçekçilik ve biçimcilik arasındaki gerilimle doğar; bu iki kutup, bir filmin anlamını hem sabitler hem de kayganlaştırır. Gerçekçilik, dünyayı olduğu gibi yakalamaya çalışırken, biçimcilik, görüntülerin, seslerin ve kurgunun estetik oyunuyla anlamı yeniden inşa eder. Tarkovsky’nin Stalker (1979) filmi, bu gerilimi bir manifesto gibi sergiler: bir yanda

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hititlerde Yemek ve Adalet: Antik Toprakların Modern Yankıları

Toprağın Bereketine Tapınış Hititler, Anadolu’nun bereketli topraklarında, tanrıların sofrasına ortak olmayı kutsal bir denge sayardı. Yemek, yalnızca bedeni değil, ruhu ve toplumu besleyen bir ritüeldi. Tarım, Hitit ekonomisinin belkemiğiydi; buğday, arpa ve üzüm tanrılara adanır, festivallerde paylaşılırdı. Ancak bereketin gölgesinde, açlık korkusu her zaman pusudaydı. Kuraklık ya da savaş, tanrıların

OKUMAK İÇİN TIKLA