Kategori: Psikiyatri

DSM ve Foucault’nun Delilik Anlayışı: Toplumsal İnşa mı, Bilimsel Sınıflandırma mı?

tarihinde gönderilmiş tarafından

DSM’nin Ortaya Çıkışı ve İşleviDiagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM), Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından geliştirilen ve ruhsal bozuklukların tanısal kriterlerini standartlaştırmayı amaçlayan bir sınıflandırma sistemidir. İlk olarak 1952’de yayımlanan DSM, psikiyatri pratiğini düzenlemek, klinik tanı süreçlerini kolaylaştırmak ve araştırma ile tedavi süreçlerinde ortak bir dil oluşturmak için tasarlanmıştır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Travma sonrası stres bozukluğu ne demektir? Nasıl meydana gelir? Tedavisi nedir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

İlk olarak 1. Büyük Savaş sırası ve sonrasında dikkati çekmiş ve uzun süre savaş bitkinliği (combat fatigue) olarak adlandırılmış olan durumun aslında yalnız savaşlar sırası ve sonrasında değil, kişilerin yaşamını tehdit eden ve etmiş olan bütün olaylar sırası ve sonrasında ortaya çıktığı anlaşılınca, bu tablo ve benzerleri travma sonrası stres

OKUMAK İÇİN TIKLA

Obsesif-kompulsif bozukluk nasıl bir bozukluktur? Bu da anksiyete bozukluğu mu sayılır?

tarihinde gönderilmiş tarafından

İleride göreceğimiz obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu ve kişilik özelliklerinden başka bir de doğrudan doğruya bozukluk niteliğinde olan bir obsesif-kompulsif bozukluk ayırt edilmelidir. Bu da bir anksiyete bozukluğu sayılmaktadır. Normal olarak bazı kimselerde obsesif-kompulsif kişilik özellikleri bulunabilir. Bazı kimseler ise bu karakterlerin egemen olduğu obsesif-kompulsif kişilik yapısı ya da kişilik bozukluğu gösterirler.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Fobiler nelerdir, kaç türlü fobi ayırt edilebilir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Fobi bazı durum ya da canlı, cansız şeylerden korku duymak demektir. En yaygın olanı agorafobidir ki bunu yukarıdaki maddede görmüştük. Bu başlı başına ayrı bir fobi türüdür. Diğer fobiler basit ya da özgül fobi olarak adlandırılır. Yüksek yerlerde bulunmak, uçakla seyahat etmek, köpek, fare ya da kedi gibi, yılan, çıyan gibi ya da at,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anksiyete bozukluğu nedir? Nedenleri ve türleri nedir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Anksiyete kaygı demektir. Anksiyeteyi yaşamında hissetmeyen kimse yok gibidir. Bizim bu bölümde ele alacağımız anksiyete, bozukluk niteliğinde olan, yani yaşamın büyük bölümünde, hemen her gün ya da belirli etkinliklere katılma sırasında ortaya çıkan anksiyetedir. Her anksiyete bozukluk sayılamaz. Normal olarak öğrencilerin sınav öncesi, hatta sırasındaki durumları birçok anksiyete öğesini taşır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Duygudurum bozuklukları nelerdir, kaç türlü duygudurum bozukluğu vardır?

tarihinde gönderilmiş tarafından

İnsanların normal olarak üzüntü, keder, elem gibi duygulanımları vardır. Sevinç, neşe de böyle duygulanımlardandır. Normal olarak bizleri sevindiren, neşelendiren ya da kederlendirip üzen, hatta yasa girmemize neden olan pek çok dış neden bulunur. İnsanların bu nedenlere uygun olarak gösterdikleri bazı tepkiler, davranışlar vardır. İnsanlar sevindikleri zaman gülümser ya da güler,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikoz ne demektir, şizofreni nedir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Ruh hastalık ve bozukluklarında şimdi de kullanılmakta olan eski bir ayrım vardır. Ağır tablolarla seyreden, organik yani yapısal bir bozukluktan ileri gelmeyen, zihinsel yeti ve özelliklerde çeşitli bozulmalarla kendini belli eden ve temelli olarak düzelmeyen bozukluklara Kraepelin tarafından konan adla psikoz adı verilir. Buna karşılık daha hafif seyreden ve salah

OKUMAK İÇİN TIKLA

Madde kullanımı ile ilişkili bozukluklar nelerdir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Keyif verdiği için ya da keyif verdiği öne sürülerek kullanılmakta olan kimi maddelerin kullanımı nedeniyle ortaya çıkan bozukluklar vardır. Bu amaçlarla kullanılan her madde merkez sinir sisteminde mutlaka birtakım değişiklikler yapıyor demektir. Bu bakımdan başlı başına bir bozukluktur. Bazı ilaçlar da doğrudan doğruya sinir sistemini etkilemedikleri halde bedende yaptıkları ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bunama ve diğer bilişsel bozukluklar nelerdir? Nedenleri nedir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bunama, yeni bilgiler öğrenme ya da daha önce edinilmiş bilgileri anımsama yetisinde azalma ve konuşmada, nesneleri tanımada, bildiği işlevleri yerine getirmede yaygın bozukluk ortaya çıkması, bu yüzden işlevsellik düzeyinde belirgin düşmeyle beliren bir durumdur. Yeni bilgiler öğrenme ve öğrenilmiş bilgileri anımsamadaki bozukluk yanında, afazi (dil bozukluğu), apraksi (öğrenilmiş işleri ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Genellikle ilk kez bebeklik, çocukluk ya da ergenlik döneminde ortaya çıkan ve tanısı konan bozukluklar nelerdir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Zekâ gerilik ve eksiklikleri soydan gelen ya da hamile annenin maruz kaldığı çeşitli dış etkilerin bebeği etkilemesinden olan, bir kısmı da en erken çocukluk döneminde çocuğun maruz kaldığı durumlardan kaynaklanan bozukluklardır. Bunlar çocuğun olması gerektiği gibi gelişip serpilmesini engeller. Çocuğun gelişimi yaygın alanlarda ya da belirli sınırlı bir ya da

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikiyatrik bozukluklarda ne tür bozulmalar görülür?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bozukluk tablolarında olan bozuklukları ileride daha ayrıntılı olarak sayacaksak da, burada bu bozulma alanlarının belli başlılarını şöylece sıralayabiliriz: Zekâ ve gelişim bozuklukları, genellikle çocuğun erken gelişimi sırasında ya da doğumundan hemen sonra kendisini belli eden bozukluklardır. Çocuğun zekâ gelişimi ve dolayısıyla bedensel gelişimi ileri derecede ya da görünür derecede bozuktur. Doğumdan önce

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikiyatrik bozukluklar ne zaman ve nasıl bozuk sayılır?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Merkezi sinir sisteminin yüksek işlevlerinden oluşan ve bizim ruhsal aygıt diyebileceğimiz işlevler, ayrı ayrı isimler taşır. Örneğin zekâ denilen bir kavram vardır ki, bu da aslında birden fazla işlevden oluşur. Düşünme diye de bir kavram vardır ve o da birden fazla işlevin toplu adıdır. Anlama, öğrenme, bellek, hatırlama, tanıma, yargılama

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikiyatri ne zaman ortaya çıkmış ve nasıl gelişmiştir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Psikiyatri tıbbın oldukça genç dallarındandır. Modern psikiyatrinin sembolik doğum tarihi olarak Fransız Devrimi’nden sonra, o zaman delilerin kapatıldığı bir tür tımarhane olan Bicetre’in 1793’te bir akıl hastanesi sıfatını kazanması ve Phillippe Pinel’in onun başına getirilmesi sayılmaktadır. Aslında o sırada oldukça modern akıl hastaneleri başka yerlerde de vardı ve bir süreden beri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikiyatri ne demektir, nelerle uğraşır? Psikiyatri nasıl öğrenilir? Nasıl psikiyatri uzmanı olunur?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Psikiyatri sözcüğü Eski Yunanca kökenli bir sözcüktür. Büyük Yunan düşünürü Pithagoras (Pisagor) insan varlığının iki öğeden oluştuğunu ileri sürmekteydi. Bunlardan birine “soma”, öbürüne ise “psihe” adını veriyordu. Soma insanoğlunun bedensel varlığını, etini, kemiğini, kanını; psihe ise bu bedensel varlığa hayat veren, onu canlandıran, hareket etmesini, düşünüp tepki vermesini sağlayan gücü

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bataklıkta Altın Arayanlar: Yeni İlmin Kaygan Zemin Tuzağı

tarihinde gönderilmiş tarafından

Efendim, Her Parlayanı Altın Sanmayın; Yoksa Batarsınız! Yazar: Âkil Bîçare (Gözümüzü boyayan her çözümün ardındaki zevali gören ruhlarla dertleşiyoruz.) Aziz Okuyucularım, Değerli Gönül Dostlarım! Şu zamanda bir dertli geliyor, bir meslektaşa yahut bir avukata derdini açıyor. Sanıyor ki, karşısındaki o mektepli, kravatlı efendi ayağının altına sağlam bir basamak koyacak, onu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sessizliğin Ardındaki Gerçek: Psikiyatrinin Gündem Dışı Kalan 5 Kritik Sorusu

tarihinde gönderilmiş tarafından

Psikiyatri, modern tıbbın en tartışmalı ve en az anlaşılan alanlarından biri olmaya devam ediyor. Zihinsel sağlığın ve hastalığın derinliklerini keşfederken, kamuoyunun gözden kaçırdığı, medyanın ise bilinçli olarak sessiz kaldığı kritik konular mevcut. Eğer zihinsel sağlık alanında şeffaflık ve etik istiyorsak, bu beş ihmal edilmiş soruyu sormak zorundayız. 1. Yanlış Teşhis

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikiyatrik Tanıların Felsefi ve Eleştirel Sorgusu: Foucault ile Szasz’ın Yaklaşımları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Deliliğin Toplumsal İnşası Foucault’nun delilik üzerine çalışmaları, psikiyatrik tanıları tarihsel ve toplumsal bir olgu olarak ele alır. Ona göre delilik, evrensel bir gerçeklik değil, belirli bir zaman ve mekânda toplumun normlarına göre tanımlanan bir durumdur. 17. yüzyıldan itibaren Avrupa’da deliliğin, akıl dışı bir durum olarak damgalanarak kapatılma pratikleriyle şekillendiğini savunur.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otizmin İç Dünyası

tarihinde gönderilmiş tarafından

Otizmin iç dünyası, otistik spektrumdaki bireylerin duyusal deneyimlerinin, iletişim biçimlerinin ve benlik algılarının derinlemesine anlaşılmasıyla ortaya çıkar. Duyusal Deneyimlerin Yoğunluğu ve Aşırı Yüklenmesi Otistik bireylerin iç dünyalarının en belirgin özelliklerinden biri, duyusal sistemdeki farklılıklardır. Donna Williams gibi otistik bireylerin otobiyografik anlatımları, otizmle ilgili temel sorunun duyularla bağlantılı olduğunu göstermektedir. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Teşhis: Sorumsuz. Psikiyatrinin Gizli Tarihi ve Geleceğimiz

tarihinde gönderilmiş tarafından

Doktorlara ve uzmanlara güven duymak, modern toplumun temelini oluşturan bir inançtır. Ancak bu güven, sorgulanması gereken bazı alanlara kadar uzanır. Özellikle psikiyatri, bilimsel bir disiplin olduğunu iddia etse de, eleştirel bir gözle bakıldığında, aslında sorumsuz ve otoriter bir sistemin parçası olarak karşımıza çıkar. Bu yazı, Eggy B.’nin “Teşhis: Sorumsuz. Psikiyatrinin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mentalizm: Görünmez Bir Ayrımcılık Biçimi

tarihinde gönderilmiş tarafından

“Baby Jane’e Ne Oldu?” (1962) filmi, yalnızca gotik bir korku anlatısı değil; aynı zamanda toplumun “deli” olarak etiketlediği kişilere bakışındaki acımasızlığı da gözler önüne seriyor. Bu filmle başlayan tartışmalar, zamanla daha derin bir farkındalığa dönüştü: akıl hastalığı sadece tıbbi bir mesele değil, aynı zamanda toplumsal bir damgalama ve kontrol aracıdır.

OKUMAK İÇİN TIKLA