Edebiyatta Gelecekçilik – Fütürizm

1900’lü yılların başında Avrupa’da etkili olan ve İtalyan şairi Marinetti’nin öncülük ettiği fütürizm (gelecekçilik) akımı da dadaizm, letrizm, gerçeküstücülük vb. gibi 20. yüzyıl başlarının ve endüstri döneminin, teknolojik gelişmelerin edebiyata yansımasıydı. Çok genel bir özetlemeyle söylenirse, bu yeni dünyayı yansıtmada yetersiz kalan şiir dili hedef alınıyor, dille özgürce oynama hakkı savunuluyordu. Fütüristler, içerik düzeyinde ise teknolojik gelişmelerle, ulaşım ve iletişim araçlarıyla birlikte gelen yaşantıyı ve kalbalığı, sokağın seslerini şiire sokmak istiyorlardı. İtalyan Fütüristleri bunu savaş ve giderek faşizm yanlısı bir tutum takınmaya kadar vardırdılar.
Fütürizm, Rusya’da ise kendine özgü bir renge bürünmüştü. Rus şairleri bir yandan ülkenin içinden geçtiği toplumsal süreçten etkileniyorlar, öte yandan yüzyıl başında etkili olan edebiyat akımlarını coşkulu bir biçimde izliyorlardı. Başka ülkelerde etkisi edebiyatı izleyen çevrelerle sınırlı kalan akımlar, onların elinde toplumsal işlevler üstleniyordu. Rus Fütüristleri, hem politik bakımdan, hem sanat anlayışı açısından italyan Fütüristlerinden ayrılıyorlardı ve kendi anlayışlarını dönemin resim alanındaki akımından da etkilenerek ”kübo-fütürizm” olarak adlandırıyorlardı.Bu akımın öncüsü ve şefi İtalyan şair, romancı, oyun yazarı ve yayın yönetmeni Filippo Tommaso Marinetti’dir. Marinetti?nin 1909?de Paris?te “Le Figaro” gazetesinde yayımladığı manifesto futurisita (Fütürizm Bildirisi) gelecekçiliğin manifestosu oldu. Bildiride, “Bizler müzeleri, kütüphaneleri yerle bir edip ahlakçılık, feminizm ve bütün yararcı korkaklıklarla savaşacağız” deniyordu. Bu geçmişin bütünüyle reddi demekti. Süratin üstünlüğünü iddia ve ilan eden Marinetti, bir yarış arabasının Samothrake zaferi Yunan heykelinden daha güzel olduğunu ve buna ek olarak da: “Mutlak içinde yaşıyoruz, çünkü “her yerde hazır ve nazır olan” edebi sürati biz yarattık” demiştir.
Gelecekçiliğin kurucusu Marinetti, Avrupa?da birçok yazarı etkiledi. Rusya?da Velemir Hlebinikov ve Mayakovski gelecekçiliğe yöneldi. Rus gelecekçiler kendi bildirgelerini yayınladı. Puşkin, Tolstoy, Dostoyevski reddedildi. Şiirde sokak dilinin kullanılması istendi. 1917 Ekim devriminden sonra da gelecekçi akım güçlendi. Mayakovski?nin ölümüne kadar etkisini sürdürdü.

İtalya?daki gelecekçiler ilk şiir antolojisini 1912?de yayınladı. Ve 1920?lerin ortalarına doğru etkisini yitirdi. Eserlerinde mantıklı cümleler kurmayı reddeden gelecekçilerin parolası, “sozcüklere özgürlük”tü. Ezra Pound, D. H. Lawrence ve Giovanni Papini de bu akımdan etkilenen yazarlardır.

Fütürizm Bildirisi
Fütürizmin kurucu ve teorisyeni Tomasso Marinetti’nin 1909 yılında Figaro gazetesinde yayınlanan manifestosunun 10 maddesinde fütürizmin çok yönlü sanatsal amaç ve ilkelerini saptamıştır.
Bu maddelerde, özetle:
*Şiirde temel öğeler cesaret, cüret ve isyandır,
*Edebiyat durgunluktan ve uyuşukluktan sıyrılmalıdır. Edebiyatta işlenecek konular saldırgan hareketler, kavga ve dövüştür.
*Dünya yeni bir güzellikle zenginleşmiştir. Yeni güzellik sürattir, hızdır, Motoru güçle sarsılan, homurdanan bir yarış arabası Victoire de Samotrace’dan daha güzeldir.
Ancak kavga güzeldir. Saldırgan niteliksiz bir şaheser olamaz. Şiir tanınmayan ve bilinmeyen güçlere karşı saldırgan olmalıdır.
*Yüzyılların en yüksek noktasında bulunuluyor. Olanaksızların kapısını açmak dururken geride kalınmamalıdır. Zaman ve mekan artık ölmüştür. Sınırsız ebedi sürat elde edildiğine göre, mutlakta (absolu) yaşanıyor demektir.
*Dünyanın tek sağlık ilacı savaştır, militarizm, feminizm, fırsat kollayıcılık, çıkarcılık lanetlenmelidir, denmektedir.

Rus Fütürizmi’nin Etkileri

Toplumun ve daha önceki okulların bunalımlarından doğan Rus fütürizmi İtalyan fütürizmine pek az şey borçludur. 1910 yılından sonra karşıt topluluklar biçiminde gelişti ve tutarlı bir kuramdan çok kişilere bağlı olarak Petersburg’da ego-fütüristler (Severiyanin-1911), Moskova’da kübo-fütüristler (Kruçenıyn Hlebnilov, Kamenskiy, Mayakovskiy, E. Guro, 1913), Tsentrifuga ılımlıları (Aseyev, Pasternak), Kive (M. Semenko), Tiflis (grup 41º) ve Vladivostok’a kadar (Yaratım, 1920-1921) yayıldı. Anarşist bir başkaldırı anlayışı içinde ahlak kurallarıyla kültür mirasını reddeden fütüristler gerçeği yeniden kurmak amacıyla, sözlüğü, sözdizimi ve ölçüyü yıktılar (Hlebrikov’un “Zaum” dili).

Estetik kalıpların yok edilişi çoğunlukla modern konulara kaba gereçlerle kaylaşmalarını sağlarken, kültür tekeli kurmaya yönelik oluşlarından dolayı Lenin’in kendilerine ihtiyatla bakmasına karşın, Proletaryanın hizmetine girdiler. Fütürizmin en olumlu yanları LEF ile Aseyev, Mayakovakiy, Pasternak’ın kişisel yapıtlarına yansımıştır.

Türkiye edebiyatında fütürizmin etkisinde bazı ürünleri, Rusya’da bulunduğu yıllarda (1922-1928) Nazım Hikmet kaleme aldı. Mayakovskiy ve başka fütürist şairlerin bir takım öz ve biçim yeniliklerini benimseyen şair; İtalyan ve Rus fütürizminin özellikleri olan özgür nazım tekniği, teknoloji hayranlığı (demir raylarda koşan demir beygir, asma köprüler, elektrikli tezgahlar), hızın güzelliği, çalışan kadının yüceltilmesi gibi öğeleri kullandı (“Makinaşmak istiyorum”, “Sanat telakkisi” gibi şiirler). Ancak Nazım Hikmet’te fütürizmin etkisi uzun sürmedi.

*1909-1914 arasındaki yıllar, teknik gelişim çizgisinden hızla dünyanın beş yöresine dağılan ışık, madde, metal gibi nesne bulunçların ortaya atıldığı, insan bilincinin ve yeteneğinin keskin değişiklikler içinde olduğu bir geçiş dönemidir.

Hız, erk ve etkinlik, bilinçleri allak bullak edercesine şaşırtan gelişim, üstün zihinsel yetisi ve engin duyarlılığı ile dünyaya bakan ve ona biçim vermeyi ilk görev sayan sanatçının bile duyarlığını, varolma sorununu, düşünce ve eylemini, anlatı yetisini değiştirmiştir.

Yeni bir evren ve yeni bir düzen karşısında , dünyaya yeni gelen bir canlı gibi gözlerini açan , coşkunluğunu ve yaratıcılığını, sanatçı kişiliğini ve hızla değişen dünyayla arasındaki çok yönlü iletişimini bütün görünümleriyle , karşıtlıklarıyla vermek, her çağda olduğu gibi bu çağda da geleceğe dönük sanatçının temel görevidir.

Sanatçı bu görevi yüklenirken geçmişin ağırlığından ve şimdiki zamanın durallığından sıyrılır; şimdiki zamanı bir uçtan öteki uca delercesine geçer ve geleceğin sınırlarına girer.

Önce bir edebiyat okulu, ardından ahlaki ve siyasi sonuçlara yol açan bir sanat hareketi olarak, D’Annunzio kadar Nietzsche’den, anarşizm kadar fovizm’den esinlenen fütürizm, İtalya’dan Rusya’ya kadar çılgınca bir modernizm estetiği geliştirdi: hızın ve eylemin , makine güzelliğinin, erkek şiddetinin, hatta savaşın yüceltilmesi.

Gelecekçilik özünde, XX.yy.ın başındaki toplumsal çalkantılara direnen eskimiş duyarlığa ve anlatım biçimlerine karşı bir tepkidir: kitle olayları, sanayi kentleri, makineleşmenin gelişmesi, mekan ve zaman kavramlarını altüst eden hız, ne simgeciler, ne dekadanlar tarafından, ne de yeniklasikçi estetik anlayışında dile getirilmiştir. Thema Larousse

Kesintisiz durdurulamaz bir ilerlemeye duyulan inanç, gerçekte o dönemde dinden daha güçlüydü; insanlar ” ilerleme” ye kutsal kitap’tan daha çok inanıyorlardı. Bilim ve tekniğin gündelik hayattaki şaşırtıcı gelişmeleri de onların bu inançlarını haklı gösteriyordu. Stefan Zweig-Dünün Dünyası- 1943

Yıkım, tahrik, yenilenme, dışavurumcu, dadacı ve gerçeküstücü isyanların habercisi olan ve İtalyan yazar Filippo Tommaso Marinetti’nin kaleme aldığı ”Fütürist Manifesto”yla doğan edebiyat hareketinin ayırdedici özelliğidir.

Müzik notalara değil seslere dayanmalıydı: sesler yalnızca birşeyleri taklid etmemeli, gündelik yaşamdaki gürültüleri de yansıtmalıydı.

Fütürist sanat, değişik amaçları ve etkileri yansıtan bir akımdır. Bildirilerde sözü edilen ülküleri ve yöntemleri bu sanatçılar yapıtlarında tam anlamıyla gerçekleştirememekle birlikte, bazı ortak amaçları benimsemişlerdir. Nesneleri ölçülü ve tutarlı ilişkiler içinde betimleme sanatı sayan resim geleneğine karşı çıkan bu sanatçılar, konularını hemen hemen her zaman çağdaş dünyadan ve gerçek yaşantılardan seçmişler ve gerçek yaşantılardan yola çıkmışlardır. Belli bir ölçüde parlak ve canlı bir sanat yaratmayı da başarmışlardır. Norbert Lynton

Yukarıda alıntıladığımız pasajlarda da görüldüğü gibi, yeni yüzyılın ilk döneminde teknolojideki hızlı gelişmelerin zamanın ruhunda yarattığı değişimin sanatçılardaki yansıması, eski anlatım biçimlerine başkaldırı olarak dışavurmuştur.

Filippo Tomasso Marinetti?nin 11 mayıs 1913 tarihli ? Fütürist Manifesto?sunun ?Fütürist Duyarlık? başlıklı girişi yeterince açıklayıcı:

Fütürist duyarlık
Art arda gerçekleştirdiğim üç buluşu, yani temel ve bireşimsel lirizmi, kuraldan sıyrılmış imgelemi ve özgürlüğe kavuşmuş sözcükleri açıkladığım ?Fütürist Edebiyatın Teknik Manifestosu? (11 Mayıs 1912) yalnızca edebiyat esinine ilişkindir. Felsefe, bilimler, siyaset ve gazetecilik, sözdiziminden ve noktalamadan hala yararlanmak zorundalar. Nitekim ben de, görüşlerimi size anlatabilmek için bütün bunlardan yararlanmak zorundayım.

Fütürizmin ilkesi, büyük bilimsel keşiflerin yarattığı etki altındaki insan duyarlığını tepeden tırnağa yenileştirmektir. Bugün, telgraftan, telefondan, gramofondan, trenden, bisikletten, motosikletten, otomobilden transatlantikten, zeplinden, uçaktan, sinemadan, büyük gazetelerden (ki bunlar dünyanın yaşadığı bir günün bireşimidir) yararlananların nerdeyse tümü, bütün bunların, zihnimiz üzerinde kesin bir etki yaptığını akıllarına bile getirmiyorlar.

Tren, her taşralıya, güneşin, toz toprağın ve rüzgarın hantalca oynaştığı ıssız alanlarla dolu küçük ve ölgün kentinden şafakla ayrılıp akşam üzeri, ışıkların ve haykırışların diken diken kabarttığı bir başka başkentte gezinme olanağını sunar. Alp Dağları?nın bir köyünde oturan kimsenin, birkaç kuruşa satın aldığı gazeteyle, Çin?deki ayaklanmalar, Londra ya da New York feministleri, Doktor Carrel ve kutup kaşiflerinin korkusuz kızakları yüzünden yüreği ağzına gelebilir. Bir taşra kentinde oturan kimse, Kongo?da vahşi hayvan avı serüvenini sinemada seyredip tehlikelerin sarhoşluğunu duyabilir. Japon sporcularını, zenci boksörleri, bin türlü numara sergileyen Amerikalı hokkabazları, zarif Parisli kadınları da, bir müzikholün paradisinden, birkaç kuruşa, hayranlıkla seyredebilir. Daha sonra burjuva yatağına girip Caruso?nun uzaklardan gelen sesinden tat alabir. Bütün bu olanaklar, Trablusgarp göklerindeki ilk uçaklara kayıtsızca bakan Araplar gibi, herhangi bir şeyi derinlemesine düşünemeyen mantar kafalıların zihninde merak diye bir şey uyandırmaz. Oysa, bunun tam tersine, uyanık bir gözlemci için bu olanaklar, aşağıda saydığımız sonuçları yaratarak duyarlığımızı değişikliğe uğratan güçlerdir:

1 ? Günümüzde, hemen her zaman hızlı bir ritmi olan. yaşamın ivme kazanması. Hızını gerilmiş ipi üzerinde çelişik manyetizmalar arasında, insanoğlunun fiziksel, düşünsel ve duygusal dengesinin kurulması aynı bireyde, çoğul ve eşzamanlı bilinçlerin bulunması.

2 ? Eski ve bilinen her şeyden tiksinme. Yeniye ve beklenilmeye duyulan aşk.

3 ? Dingin ve hanım hanımcık yaşamdan tiksinme. Tehlike aşkı. Günlük kahramanlığa yatkınlık.

4 ? Öte dünya duygusunun yok edilmesi. Bundan böyle, Bonnot?nun deyişiyle, Kendi hayatını yaşamak isteyen bireyin değerinin artması.

5 ? İnsan isteklerinin ve hırslarının sınırsız olarak çoğalması ve gelişmesi.

6 ? Her insandaki ulaşılmazlıkların ve gerçekleştirilmezin tümünün tam anlamıyla bilinmesi.

7 ? Erkek ile kadının ve haklarının arasında tastamam denebilecek bir eşitlik.

8 ? Kadının gittikçe genişleyen özgürlüğünün ve ondan kaynaklanan erotik kolaylığının sonucu olarak e (duygu ya da şehvet düşkünlüğü). Aşkın değer kaybetmesi ayrıca, ka lüksün evrensel olarak abartılmasından kaynaklanır. Şunu demek istiyorum: Günümüzde kadın, aşktan çok lüksü seviyor. Erkek, lüks içinde olmayan kadını sevmiyor. Aşık, bütün prestijini kaybetti. Aşk da mutlak değerini kaybetti. Değinmekle yetindiğim karmaşık bir sorundur bu.

9 ? Günümüzde, bir halkın, ticaret ve sanat alanlarındaki dayanışmasının kahramanca idealleştirilmesi haline gelmiş olan yurtseverliğin değişikliğe uğraması.

10 ? Bir halkın gücünün kanlı ve zorunlu bir açıklaması haline gelen savaş anlayışının değişikliğe uğraması.

11 ? İş yaşamında tutku, sanat ve idealizm. Yeni mali duyarlık.

12? Makineyle çoğalan insanoğlu. Yeni bir mekanik duygusu. İçgüdünün, motorun verimiyle ve evcilleştirilmiş Doğa güçleriyle kusursuz bir biçimde kaynaşması.

13 ? Spor tutkusu, sanatı ve idealizmi. Rekor anlayışı ve aşkı.

14 ? Turizmin, transatlantiklerin ve büyük otellerin yarattığı (çeşitli ırkların yıllık bireşimidir bu) yeni duyarlık. Kent tutkusu. Uzaklıkların ve nostalji dolu yalnızlıkların yıkılması. Manzaranın tanrısallığının (el sürülmez bir şey sanki!) gülünçleşmesi.

15 ? Hız dünyayı küçülttü. Yeni dünya duygusu. Şunu demek istiyorum:
İnsanlar, ev duygusunu, mahalle duygusunu, coğrafi bölge duygusunu anakara duygusunu art arda edindiler. Bugün dünya duygusu, var onlarda; atalarının yaptıklarını bilmeleri gerekmiyor, ama tüm çağdaşlarının yaptıklarını bilme gereksinimi içindeler. Yeryüzünün bütün halklarıyla iletişim kurma ve irdelenmiş ya da irdelenmemiş tüm sonsuzun hem merkezi, hem yargıcı hem de hareket ettiricisi olduğunu duyma gereksinimidir bu. İnsansal duyuşun çok büyük ölçüde gelişim insanlıkla aramızdaki bağıntıları her an belirleme konusunda duyduğumuz boğuntulu istek, buradan kaynaklanıyor.

16 ? Eğri çizgiden, sarmaldan ve turnikeden tiksinti. Düz çizgi ve tünel aşkı. Kentlere ve kırsal alanlara tepeden trenlerin ve, otomobillerin hızı, kestirmenin ve görsel bireşimlerin optik alışkanlığını kazandırıyor bize. Yavaşlıktan, kılı kırk yarmalardan, uzun uzadıya çözümlemelerden ve, açıklamalar dan tiksinti. Hız, kısaltma, özet ve bireşim aşkı. ?Hadi, hadi, çabucak, iki sözcükle söyleyin bana!?.

17? Zihnin bütün işlemlerinde derinlik ve özlülük aşkı.
İşte, resimdeki dinamizmimizi, anarmonik müziğimizi, gürültüler sanatı mızı ve özgürlüğe kavuşmuş sözcüklerimizi doğuran fütürist duyarlığın öğelerinden birkaçı.
Filippo Tomasso Marinetti

*Modenizmin Serüveni, Der: Enis Batur, Yapı Kredi Yayınları

Fütürizm’in Dayandığı Temeller
Fütürizm’ın temelleri, Friedrich Nietzsche’nin “der immoralische Übermensch” (Ahlâksız üstün insan)ına, “Der Ville zur Macht” (İktidar hakkındaki irade)ye, “Lebe gefährlich” (Tehlikeli yaşa) sözüne, Bergson’un zaman anlayışı ile gene onun “élan vital” (yaşamlı atılım)a ve Geoges Sorel’in “zorlu gücün teorisi” ve “Action Directe”e dayandırılıyordu. Esasen Nietsche, Bergson ve Sorel’in bu düşüncelerini, emperyalist Mussolini faşizmi, kendine prensip edinmiş olduğundan, Fütürizmi; Faşist Partisi’nin sanatı olarak ilân etmişti. İşte Fütürizmin parti sanatı olarak kabul edilmesidir ki, bu sanat anlayışının Avrupa için önemini yitirmesine neden olmuştu. Avrupa sanatı için önemli yön, Fütürizmin Birinci Dünya Savaşı’na dek olan heroik dönemidir. Avrupa’nın tanınmış sanat tarihçileri, bu genel kanıyı benimsemektedirler.

Marinetti, ilk olarak ortaya attığı bu anlayış için, Avrupa’nın birçok kentinde konferanslar vermiş ve yüzyılı sarsan bir sanat anlayışı olmasına çalışmıştı. Fakat bu akımın ömrü kısa süreli olmuştur.

11 Şubat 1911’de ressam Umberto Boccioni (1882-1912), Luigi Severini (1883) ve Carlo Carra’nın imzaları ile Fütürist resim sanatının ilk manifestosu yayınlanmıştı. Daha 3 mart 1910’da bu manifesto Turin’de Chiarella tiyatrosunda ilân edildiğinde, Fütüristler’le, bunun karşısındakiler arasında büyük bir savaş başlamıştı. 11 Nisan 1912’de Fütürist heykelin manifestosu da yayınlanmıştı. İtalya’nın entelektüel tabakası ile sanatçı gençliği, bu akımdan sarsılmış görünüyordu. Mitingler, kavgalar birbirini izliyordu. Fütürist ressamların en yaşlıları olan Balla, Boccioni ile Severini’ye Yeni – İzlenimcilik’i tanıtmıştı. “Bizim, rengi çözümleyen Seurat, Signac ve Gros’nun Divizyonizmini bir araya getirmemiz gerekir” diyen Boccioni, arkadaşları arasında en kabiliyetlisi olarak görünüyordu. Bununla birlikte Boccioni, sonraları heykel yapmaya başlamış ve “oylum içinde devam eden biçimler” adını taşıyan heykeli ile (1913) Konstrüktivistler’i etkilemişti. Severini, zarif biçimler ve zevkli renkler kullanıyordu. Eserlerinde hareket karakteristiktir (Pan Pan Dansı). Önceleri Fütürist olan Russolo, akustik ve müzikal problemlere döndü ve “Bruitisme” (Gürültücülük) akımı buldu.

“Koşan bir atın dört değil yirmi ayağı vardır” diyen Fütüristler, her şeyden çok büyük kent hayatının heyecanları ile sarhoş oluyorlardı. “Bir oda içinde bakarak balkondaki bir kişiyi resmederken, ancak pencere çerçevesinin bize izin verdiği kadarı ile görüş alanımızı sınırlamıyoruz. Bilâkis balkondaki adamın görüp yaşadığı duygularını, çevresiyle vermek istiyoruz. Caddenin gürültüsü, sağda ve solda derinliğine giden evlerin sırası…” Görülüyor ki Fütürizm, kendine amaç olarak objeyi değil, insanın iç yaşantısını ele alıyordu. Yani ruh durumu resme giriyordu.

Fütürizm, modern hayatı resimlemekten, heyecanlı bir denemeden ya da bir doktrinden daha fazla bir şeydir. Bu akımın en mutlu niyetlerinden biri, “Simultaneité”, son bilimsel keşiflere paralel olarak yalnız görüş tarzını ve optik kanunları ilgilendirdiği halde, Fütürist “İntuition” (içe doğma), ressamın ruh haline dayanır ve “Simultaneité”yi, sanatçının kafasındaki anıların ve çeşitli heyecanların birbirlerine girdiği anda, yaratıcı hareket çıkış noktası olarak kabul eder. Ayrıca Fütüristler’den Boccioni, bir dördüncü buut’tan söz etmektedir. Fakat bu nokta, yeter derecede tanımlanmamıştır. Bu da oylum fikridir. Yani seyircinin de resme dahil olduğu fikri. Bu suretle o zaman kadar, yepyeni bir düşünce ortaya atılmış oluyordu. Bütün bu fikirlere rağmen, Birinci Dünya Savaşı bu anlayışa ani olarak son vermiştir.

**1900’lü yılların başında Avrupa’da da etkili olan ve İtalyan şairi Marinetti’nin öncülük ettiği fütürizm (gelecekçilik) akımı da dadaizm, letrizm, gerçeküstücülük vb. gibi 20. yüzyıl başlarının ve endüstri döneminin, teknolojik gelişmelerin edebiyata yansımasıydı. Çok genel bir özetlemeyle söylenirse, bu yeni dünyayı yansıtmada yetersiz kalan şiir dili hedef alınıyor, dille özgürce oynama hakkı savunuluyordu. Fütüristler, içerik düzeyinde ise teknolojik gelişmelerle, ulaşım ve iletişim araçlarıyla birlikte gelen yaşantıyı ve kalbalığı, sokağın seslerini şiire sokmak istiyorlardı. İtalyan Fütüristleri bunu savaş ve giderek faşizm yanlısı bir tutum takınmaya kadar vardırdılar.

Fütürizm, Rusya’da ise kendine özgü bir renge bürünmüştü. Rus şairleri bir yandan ülkenin içinden geçtiği toplumsal süreçten etkileniyorlar, öte yandan yüzyıl başında etkili olan edebiyat akımlarını coşkulu bir biçimde izliyorlardı. Başka ülkelerde etkisi edebiyatı izleyen çevrelerle sınırlı kalan akımlar, onların elinde toplumsal işlevler üstleniyordu. Rus Fütüristleri, hem politik bakımdan, hem sanat anlayışı açısından italyan Fütüristlerinden ayrılıyorlardı ve kendi anlayışlarını dönemin resim alanındaki akımından da etkilenerek ”kübo-fütürizm” olarak adlandırıyorlardı. Mayakovski de bu akım içinde yer almaya başladı. Bu anlayışı yansıtan ilk şiirleri de fütüristlerin dergi ve antolojilerde yayınlandı. Kübizmin ve fütürizmin modernist tutumuyla, isyancı bir içeriği birleştiren Mayakovski, kısa zamanda bu akım içinde sivrildi. 1912’de Burliuk, Khlebnikov ve Krucenik ile birlikte yayınladığı ”ortalama beğeniye Şamar” bildirisinde, ”Sözlüğü yeni türetilmiş kelimelerle genişletme, eski dile kin ve tüm ıslık ve şamara rağmen direnmeyi bilme hakkı”nı savunuyorlardı. Mayakovski arkadaşlarıyla birlikte akımın ateşli bir öncüsü olmuştu. Sarı bir gömlekle dolaşıyor, zaman zaman rezalet boyutuna varan taşkınlıklar yapıyordu. Mayakovski’nin ilk şiir kitapları Fütürizmin yetkin örneklerini de oluşturur: Vladimir Mayakovski – Trajedi (1913 – Aynı zamanda sahneye kondu) Pantolonlu Bulut (1915) , Omurganın kavalı (1915) Böğürtü Kadar Basit (Savaş ve evren – 1917) İnsan (1917)

**İmge Yayınevi, Mayakovski’nin hayatı bölümünden alınmıştır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir