”İnsanların beyin tembelliğini gördükçe her istediğimizi yap(tır)abiliriz.” Adolf Hitler’in Propaganda Bakanı Joseph Goebbels’in II.
🧵 Bir propaganda ustasının karanlık zekâsını, gündelik hayat üzerinden okuyalım:
1️⃣ Beyin tembelliği ne demek?
Goebbels’in kastettiği “tembellik”, eleştirel düşünmenin, sorgulamanın, bağlantı kurmanın terk edilmesidir.
İnsanların pasifleştiği noktada propaganda, adeta açık kapıdan yürür.
2️⃣ Modern versiyonu: “Sen yorulma, biz senin yerine düşünürüz.”
Günümüzde bu tembellik şöyle kışkırtılır:
– 15 saniyelik videolar
– Hazır fikirler, sloganlar
– Başlık okumak, içeriğe inmemek
– Algoritmaların “senin için seçtikleri”
Düşünme, tüket.
Sorgulama, tıkla.
Okuma, kaydır.
3️⃣ Gündelik örnek:
🛒 Reklamlar:
“En iyisi biziz!”
“Herkes bunu alıyor!”
“Sizce de bu adil değil mi?”
Kimse veri sormaz, kaynak istemez.
Neden? Çünkü beynin tembelleştiği yerde duygu kazanır, düşünce kaybeder.
4️⃣ Siyasette:
“O parti zaten hırsız.”
“Bu lider bizi kurtaracak.”
“O kesim zaten düşman.”
Her şey ya siyah ya beyazdır.
Arada düşünmeye, sorgulamaya yer yoktur.
Çünkü grilik, düşünce ister. Ve beyin tembelliği griyi sevmez.
5️⃣ Sosyal medyada:
– “Toksik” etiketiyle herkes susturulur.
– “İptal edildi” denilince hiç kimse nedenine bakmaz.
– Linç, doğruluktan önce gelir.
Çünkü düşünmek zaman alır.
Linç ise hızlı ve kolaydır.
6️⃣ Goebbels’in amacı:
Düşünen birey değil, tekrarlayan kalabalık yaratmak.
Beyni yormayan, karmaşıklığı sevmeyen her yapı kolay yönetilir.
Ve bu yapılar, kendi bastırılmalarını bile alkışlayabilir.
7️⃣ Sonuç:
“Yeterince tekrar edilirse, en saçma fikir bile halk tarafından gerçek sanılır.”
(Goebbels’in başka bir sözü)
Yorulmuş beyin, kolaylıkla yönlendirilir.
Tembelleşmiş zihin, sorgulama yükünü başkasına devreder.
💡 Peki ne yapmalı?
– Sloganlardan şüphe et
– Tersini de oku
– Görüntünün ardını merak et
– Kaynak sor
– Az ama derin düşün
– “Ben böyleyim işte” kolaycılığına teslim olma
Çünkü propagandanın panzehiri: eleştirel bilinçtir.
“Yalanı yeterince büyük tut ve sürekli tekrarla; halk ona inanacaktır.”
#Propaganda #Psikopolitika #BilinçdışıYönetim
