Etiket: #gregorsamsa

Kafka’nın Dava’sı ve Foucault’nun Panoptikonu: Gözetim, İktidar ve Modern Bireyin Kaderi

Franz Kafka’nın Dava adlı eseri, Josef K.’nın belirsiz bir suçlamayla karşı karşıya kalması ve anlaşılmaz bir bürokratik sistemin içinde kayboluşu, modern bireyin varoluşsal çaresizliğini ve iktidarın görünmez ağlarını çarpıcı bir şekilde resmeder. Michel Foucault’nun panoptikon kavramı ve iktidar analizleri, Kafka’nın distopik vizyonunu anlamak için güçlü bir kuramsal çerçeve sunar. Belirsizliğin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Varoluşun Sınırında: Kierkegaard’ın Kaygı Kavramı

Søren Kierkegaard, varoluşsal kaygıyı (angst), insanın özgürlüğü ve sonluluğuyla yüzleştiği anlarda ortaya çıkan derin bir huzursuzluk olarak tanımlar. Bu kaygı, bireyin varoluşsal bir boşluk hissetmesiyle başlar; ne olduğu, neden var olduğu ve nasıl yaşaması gerektiği sorularıyla boğuşur. Gregor Samsa böceğe dönüşmesi, bu kaygının somut bir tezahürüdür. Bir sabah, Gregor, insan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kamburun Tekinsiz Evreni: Şule Gürbüz’ün Grotesk Dünyasında Freud’un Uncanny Kavramı ve İnsan Ruhunun Bastırılmış Yüzleri

Şule Gürbüz’ün Kambur adlı eseri, insanın varoluşsal çatlaklarını, bedensel ve zihinsel deformasyonlarını grotesk bir evrende işleyen bir başyapıttır. Eser, Freud’un “tekinsiz” (uncanny) kavramıyla derin bir bağ kurar; tanıdık olanın birdenbire yabancılaşması, bastırılmış olanın rahatsız edici bir aşinalıkla geri dönüşü, karakterlerin iç dünyasında ve anlatının dokusunda belirgindir. Bu metin, Kambur’un grotesk

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sevim Burak’ın Afrika Dansı ve Kafkaesk Edebiyatın Yeniden İnşası

Sevim Burak’ın Afrika Dansı, modernist edebiyatın sınırlarını zorlayan, parçalı ve deneysel yapısıyla Kafkaesk anlatının evrensel temalarını yerel ve kişisel bir bağlama taşıyan bir eserdir. Franz Kafka’nın eserlerinde görülen bürokratik kaos, bireyin sistem karşısındaki çaresizliği ve varoluşsal yabancılaşma, Burak’ın metninde cinsiyet, kimlik ve kültürel bağlam üzerinden yeniden yorumlanır. Bu yeniden yorum,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nesnelerin Ağırlığı ve Dilin Sınırları: Sartre’ın Bulantı’sı ile Wittgenstein’ın Dil Felsefesi Üzerine Bir İnceleme

Jean-Paul Sartre’ın Bulantı romanı, Antoine Roquentin’in nesnelerin varoluşsal ağırlığına dair hisleri üzerinden, dilin anlam yaratma kapasitesini ve sınırlarını derinlemesine sorgular. Roquentin’in dünyayla kurduğu ilişki, nesnelerin anlamsız varoluşu karşısında duyduğu bulantı, dilin gerçekliği temsil etme çabasını çökertir. Bu sorgulama, Ludwig Wittgenstein’ın dil felsefesiyle, özellikle Tractatus Logico-Philosophicus ve Felsefi Soruşturmalar eserlerindeki dilin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kronos ve Hegel’in Tarih Felsefesi Üzerine Bir İnceleme

Kronos’un çocuklarını yutması, Yunan mitolojisinin en çarpıcı imgelerinden biri olarak, yalnızca bir tanrının otorite hırsını değil, aynı zamanda zamanın ve tarihin doğasına dair derin bir sembolizmi barındırır. Hegel’in diyalektik tarih anlayışı, insanlığın özgürlük bilincinin zaman içinde evrilmesini bir çatışma ve sentez süreci olarak ele alır. Bu iki anlatı—mitolojik ve felsefi—birbirine

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yeraltının Mağarası: Dostoyevski’nin Yeraltı Adamı ile Platon’un Alegorisi Arasında Bir Karşılaşma

Dostoyevski’nin Yeraltından Notlar’ındaki “yeraltı” imgesi, Platon’un Devlet’teki mağara alegorisiyle derin bir diyalog kurar. Yeraltı Adamı, hem gerçeklikten kaçan bir gölge figürü hem de hakikati arayan bir filozof olarak ikircikli bir varoluş sergiler. Bu metin, iki eser arasındaki ilişkiyi kuramsal, kavramsal, felsefi, ahlaki, etik, metaforik, alegorik, sembolik, mitolojik, antropolojik, dilbilimsel, tarihsel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zebercet’in İntiharı: Varoluşsal İsyan mı, Toplumsal Teslimiyet mi?

Yusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli’nde Zebercet’in intiharı, yalnızca bir bireyin trajik sonu değil, aynı zamanda insan varoluşunun karmaşık katmanlarına ve toplumsal yapının birey üzerindeki ezici etkilerine dair bir sorgulamadır. Zebercet’in kendi yaşamına son vermesi, ne salt bir isyan ne de basit bir teslimiyet olarak okunabilir; bu, bireyin kendi boşluğuna, toplumun dayattığı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hades’in Görünmez Tacı: Foucault’nun Panoptikonuyla Yeraltı Otoritesinin Alegorik Dansı

Hades’in yeraltı dünyasının soğuk, mesafeli otoritesi, mitolojik bir figür olmanın ötesinde, modern gözetim toplumlarının psikolojik ve politik dinamiklerini anlamak için derin bir alegori sunar. Foucault’nun panoptikon kavramı, bireylerin sürekli izlendikleri hissiyle kendi davranışlarını disipline etmelerini sağlayan bir güç mekanizması olarak tanımlanır. Hades’in yeraltı krallığı, görünmez ama her yerde hissedilen bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gregor Samsa’nın Böcekleşmesi: İnsanın Özüne Dönüş mü, Nesneleşmenin Tıpkısı mı?

Franz Kafka’nın Metamorfoz adlı eseri, Gregor Samsa’nın bir sabah uyandığında kendini devasa bir böceğe dönüşmesiyle başlar ve bu olay, insan varlığını hem bireysel hem de toplumsal düzeyde sorgulayan bir anlatıya dönüşür. Gregor’un bu grotesk değişimi, insanın hayvansı doğasına bir dönüş mü, yoksa kapitalist toplumun bireyi nesneleştiren mekanizmalarının bir yansıması mı?

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ulysses’te Bilinç Akışı ve Bergson’un Süre Kavramı: Zamanın ve Gerçekliğin Yeniden Tanımlanışı

James Joyce’un Ulysses romanı, modernist edebiyatın doruk noktalarından biri olarak, bilinç akışı tekniğiyle insan zihninin karmaşıklığını ve zamanın öznel doğasını sorgular. Bu teknik, Henri Bergson’un süre (durée) kavramıyla derin bir felsefi akrabalık taşır; her ikisi de zamanın mekanik, saatle ölçülen bir çizgiden ziyade, bireyin içsel algısındaki akışkan, kesintisiz bir deneyim

OKUMAK İÇİN TIKLA

Medusa’nın Bakışı ve Lacan’ın Gaze Kavramı Üzerine Bir İnceleme

Medusa’nın taşa çeviren bakışı, mitolojik bir imge olmanın ötesinde, modern toplumun birey-öteki ilişkisine dair derin soruları açığa çıkarır. Jacques Lacan’ın “bakış” (gaze) kavramıyla kesişen bu mit, bireyin kimlik inşası, ötekileştirme süreçleri ve toplumsal dinamiklerin psişik yansımalarını sorgulamak için güçlü bir metafor sunar. Medusa, hem korkutucu hem de büyüleyici bir figür

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ulysses’in Dil Labirenti: Göstergebilim, Bilinç Akışı ve Anlamın Çoğulluğu

James Joyce’un Ulysses’i, modern edebiyatın en karmaşık ve devrimci eserlerinden biri olarak, dilin sınırlarını zorlar ve anlamı sabitlemekten çok, onu çoğullaştırır. Ferdinand de Saussure’ün göstergebilim kuramıyla ilişkilendirildiğinde, Joyce’un bilinç akışı tekniği, dilin yapısal sınırlarını hem benimser hem de bu sınırları aşar. Bu metin, Ulysses’in dilbilimsel, estetik, felsefi, metaforik, sembolik, mitolojik,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gılgamış ile Sisifos: Ölümsüzlük ve Absürdün Kesişiminde İnsan Varoluşu

Mitik Mirasın İzinde: Gılgamış’ın Ölümsüzlük Serüveni Gılgamış Destanı, insanlığın en eski yazılı anlatılarından biri olarak, Uruk’un yarı tanrı kralı Gılgamış’ın ölümsüzlük arayışını merkeze alır. Enkidu’nun ölümüyle yüzleşen Gılgamış, varoluşsal bir kırılma yaşar; tanrısal kudretine rağmen faniliğin ağırlığı altında ezilir. Bu arayış, mitolojik bir kahramanın insanlaşma sürecidir: Gılgamış, tanrılara kafa tutan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yabancı’nın Sessiz İsyanı: Meursault Üzerinden İnsanlık ve Toplumun Çelişkileri

Albert Camus’nün Yabancı romanı, yalnızca bir bireyin hikâyesini değil, insan varoluşunun en rahatsız edici sorularını da merkeze alır. Meursault’nün kayıtsızlığı, cinayeti ve idama giden yolu, birey ile toplum arasındaki gerilimi, ahlakın sorgulanabilirliğini ve absürd bir evrende anlam arayışını çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Bu metin, Meursault’nün hikâyesini çeşitli boyutlarıyla ele

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kafka’nın Dönüşüm’ü ve Deleuze’ün Düşünce Evreni

Franz Kafka’nın Dönüşüm adlı eseri, Gilles Deleuze ve Félix Guattari’nin felsefi kavramlarıyla okunduğunda, bireyin toplumsal yapılar, arzu dinamikleri ve kimlik sorgulamaları ekseninde karmaşık bir anlam haritası sunar. Gregor Samsa’nın böceğe dönüşümü, yalnızca bireysel bir kriz değil, aynı zamanda modern toplumun dayattığı normlara, üretim mekanizmalarına ve ötekilik deneyimlerine dair bir sorgulamadır.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yabancı’nın Anlatısal ve Simgesel Dünyası

Meursault’nun Kesik Anlatımı ve Varoluşsal Yabancılaşma Albert Camus’nün Yabancı romanında Meursault’nun kısa, kesik ve duygu yoksunu anlatım tarzı, onun iç dünyasını ve absürd dünya görüşünü doğrudan yansıtır. Meursault’nun cümleleri, olayları kronolojik bir sırayla aktarırken, duygusal derinlikten yoksundur; örneğin, annesinin ölümü üzerine “Bugün annem öldü. Ya da belki dün, bilmiyorum” der.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gregor’un Dönüşümü ve Adler’in Bireysel Psikoloji Merceği

Franz Kafka’nın Dönüşüm adlı eseri, bireyin toplum ve aile içindeki yerini sorgulayan bir anlatı sunarken, Alfred Adler’in bireysel psikoloji kuramı, Gregor Samsa’nın hikâyesini anlamak için güçlü bir çerçeve sağlar. Adler’in aşağılık kompleksi, üstünlük çabası ve toplumsal rollerin yeniden inşası gibi kavramları, Gregor’un böceğe dönüşümünü, ailesinin ona yönelik tutumlarını ve Grete’nin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yabancı’nın Sessiz İsyanı: Meursault Üzerinden Anlam, Özgürlük ve Toplum

Absürdün Yüzü: Meursault’nun Varoluşsal Portresi Albert Camus’nün Yabancı romanında Meursault, absürdizmin somut bir yansıması olarak belirir. Absürdizm, insan yaşamının anlamsızlığı ile bireyin anlam arayışı arasındaki çatışmayı merkeze alır. Meursault, bu çatışmayı ne reddeder ne de çözmeye çalışır; yalnızca kayıtsızca kabul eder. Annesinin ölümü karşısında duygusal bir tepki göstermemesi, toplumsal beklentilere

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gregor’un Dönüşümü ve Huxley’nin Distopik Dünyası

Bireyin Makineleşmiş Toplumdaki Yitimi Franz Kafka’nın Dönüşüm adlı eserinde Gregor Samsa’nın bir sabah böceğe dönüşmesi, yalnızca fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda bireyin modern toplumun çarkları arasında ezilişinin güçlü bir sembolüdür. Aldous Huxley’nin Cesur Yeni Dünya’sında ise birey, teknolojik ve tüketim odaklı bir düzenin içinde kimliğini yitirir; ancak bu yitim,

OKUMAK İÇİN TIKLA