Tolstoy, ailesinden miras kalan çiftlikte çalışan işçilerin ve hizmetlilerin çocuklarına anlattığı ve okuduğu kısa fablları ve öyküleri, yine çocuklardan gelen eleştiriler ve yorumlar ile yeniden kaleme almış. Kitapta yer alan fabllardan bazıları Tolstoy’un Ezop’tan derlediği, bazıları ise kendi yarattığı öyküler.
Yağdı yağacak derken kar tatilini elde etmiş şanslı insanlardanım ben de. Bu tatili kitaplarla haşır neşir olmaktan daha güzel ne kılabilir acaba? Belki arada izlenebilecek birkaç film. Ama yine de birinci sırada kitaplar yer alıyor bence.
“… Sıkılganlığının sebebi öfkeli olman. Öfken kalbini kemiriyor. Biz sincaplar ise hiç kimseye kötülük yapmadığımız, iyi kalpli olduğumuz için her zaman neşeliyiz…”
Tolstoy’u “Diriliş” isimli kitabı ile tanıdım ben. Ünlü “Savaş ve Barış” ya da “Anna Karenina”yı henüz okuma fırsatı yakalayamadım. Ama Aylak Adam Yayınları’nın sayesinde Tolstoy’u hatırlamış oldum. Tolstoy, romanlarının yanı sıra çok farklı türlerde de ürünler vermiş bir yazar. Çocuklar için yazmayı da ihmal etmemiş. “Seçme Masallar” çocuklar için yazılmış kısa öyküler ve fabllardan oluşuyor.
Kitabın önsözünde yazdığına göre; Tolstoy, ailesinden miras kalan çiftlikte çalışan işçilerin ve hizmetlilerin çocuklarına anlattığı ve okuduğu kısa fablları ve öyküleri, yine çocuklardan gelen eleştiriler ve yorumlar ile yeniden kaleme almış. Kitapta yer alan fabllardan bazıları Tolstoy’un Ezop’tan derlediği, bazıları ise kendi yarattığı öykülermiş. Fabl denince aklımıza gelen ilk isim olan Ezop’un hayranı imiş Tolstoy.
“… Siz, insanların şahinleri pişirdiklerini görmediğiniz için onlardan kaçmazsınız; biz horozlar ise pişirilmiş horozları çok gördük…”
Tolstoy, kendi yazdığı öykülerde dürüstlük, çalışkanlık, adil olmak ve benzeri evrensel doğruları/değerleri vurgulamaya çalışmış ve bazı öykülerinde fıkraya yaklaşan inceden mizahi bir tarz ile çok da güzel anlatmış bence. Üstelik bu değerleri ortaya koyarken didaktik bir hale de bürünmemiş.
“… Çünkü düğünün yapıldığı yerin girişine bir odun parçası yuvarladım. Ama kimse onu oradan kaldırmadı. Bu şekilde sadece koyunlar davranır, insanlar değil. Diğer insanlar takılıp düşmesin diye sadece yaşlı bir kadın oradan odunu kaldırdı. Böyle bir davranışı sadece insan olan yapar. Oradaki tek insan o yaşlı kadındı…”
Kitap bazıları bir, bazıları ise anca iki sayfalık öykülerden oluşuyor. Bu kadar kısa olan öyküleri çocukların okuması gayet rahat olacaktır. İleride çocuklarınızın rus yazarlarla ve tabii ki Tolstoy ile yakınlaşmalarını istiyorsanız, tanışmalarını bu kitap ile sağlayabilirsiniz. Bakarken aklıma gelen bir faaliyet fikrini de paylaşmadan edemeyeceğim. Çocuklarınızın okudukları öykülerden beğendiklerini resimlemeleri evde geçirilecek bu soğuk günlerde okumak kadar hoş bir etkinlik olabilir.
Perge Dündar
http://ilerihaber.org/, 12-01-2015
KÜNYE: Seçme Masallar, Lev Nikolayeviç Tolstoy, Çeviri: Fatih Çelik, Aylak Adam Kültür Sanat Yayıncılık, Ağustos 2014, 6-10 yaş, 73 sayfa