Özgürleşme Pratikleri : Geçmişten Günümüze.
Özgürleşmek artık Mümkün mü ?
“Özgürleşmek” derken artık Jung’un ya da Fromm’un zamanındaki gibi içe dönüp kendi özümü bulayım demek yetmiyor. Çünkü sistem değişti. Bugün mesele sadece “ben kimim?” değil — aynı zamanda:
“Bu sistemde kendim olarak var olabilir miyim?”
O hâlde sorunu seninle birlikte şöyle açalım:
🔓 Eskiden Özgürleşme Neydi?
1. Kendini Tanımak (Jung, Kierkegaard)
- Persona’yı çıkar, gölgeyle yüzleş, içsel sesi duy…
- Bireyleşme = kimliğin dış etkilere karşı bağımsızlaşması
2. Aileden Psikolojik Ayrışma (Bowen, Freud sonrası)
- Anne ve babanın değer sisteminden kop.
- Kendi kararlarını al, kendi seçimlerini yap.
3. Kültürel Normları Sorgulamak (Foucault, Fromm)
- Seni tanımlayan rolleri fark et.
- “Olman gereken” yerine “olmak istediğin” ol.
Bu pratikler hâlâ geçerli… ama tek başına yeterli değil.
🧠 Peki, Bugün Neden Daha Zor?
Çünkü:
| Engeller | Açıklama |
|---|---|
| 💻 Dijital Denetim | Algoritmalar senin yerine ne düşüneceğini söylüyor. |
| 🤝 Sosyal Onay Bağımlılığı | Like’lar, yorumlar özgürleşmeni değil, uyumunu ödüllendiriyor. |
| 🧱 Ekonomik Kısıtlılık | Maddi bağımlılık, psikolojik bağımsızlığı kısıtlıyor. |
| 🏠 Aileye Dönüş Zorunluluğu | Yetişkin birey bile “kirasını ödeyemediği için” ailesine geri dönüyor. |
| 🗣 Kolektif Kimlik Politikaları | Artık birey değil, “temsil ettiğin kimlik grubu” üzerinden var oluyorsun. |
🔑 Özgürleşmenin Yeni Pratikleri Ne Olmalı?
Artık özgürleşmek için sadece “iç dünyana dön” demek yetmez.
Sistemi anlaman, onunla dans edebilmen, hatta bazen kendi oyunun kurallarını koyman gerekir.
🔹 1. Psikolojik Farkındalığın Politikleşmesi
“Bu duygu bana mı ait, yoksa bana dayatılan rolün bir parçası mı?”
🔹 2. Mekân Bağımsız Ruhsal Köklenme
Kiralık evde yaşıyor olsan bile, içsel olarak yerleşik olabilir misin?
🔹 3. Mikro İsyanlar, Sessiz Sapmalar
Aileye rest çekmeden mesafe almak.
İnterneti bırakmadan algoritmaya direnmek.
Anneni sevip onun gibi olmamak.
🔹 4. Kolektif Duygulanımı Tanımak
Artık bireysel travmalar da kolektif.
Bu çağın ruhsal ikliminde bireysel iyileşme, ancak ortak alanlarda mümkün.
💬 Ve Belki En Zoru:
Bugünün özgürleşmesi, artık bir varış değil;
bir devamlı uyanıklık hâlidir.
Jung’un dediği gibi:
“Bilinçliliğin bedeli, sonsuz bir farkındalık zorunluluğudur.”
✨ Sonuç:
Evet, özgürleşmek hâlâ mümkün.
Ama artık “aileden kopup kendi evini kurmak” değil;
“içsel evini, aidiyetini, kimliğini sürekli olarak yeniden kurmak” zorundasın.
