Yazar: simurg

Schopenhauer, Mutluluk ve Istırap: İnsan Deneyiminin Zıt Uçları

Mutluluğun Psikolojik İnşası Psikoloji, mutluluğu genellikle bireyin öznel iyi oluş hali olarak tanımlar ve bu durum, pozitif duygular, yaşam tatmini ve anlam arayışı gibi unsurlarla ilişkilendirilir. Modern psikolojik yaklaşımlar, mutluluğu bir hedef olarak ele alır ve bireyin bilişsel süreçleri, sosyal bağları ve çevresel faktörleri üzerinden bu hedefe ulaşmayı inceler. Pozitif

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dijital Çağda Sanat Eserinin Yeniden Tanımlanması

Mekanik Çoğaltımın Evrimi Sanat eserinin mekanik çoğaltımı, tarihsel olarak orijinal eserin otoritesini ve bağlamsal değerini sorgulamıştır. Endüstriyel teknolojiler, sanat eserlerini seri üretimle kitlelere ulaştırarak, eserin biricikliğini ve ritüel bağlamını zayıflatmıştır. Dijital çağda bu süreç, eserlerin sınırsız kopyalanabilirliği ve erişilebilirliğiyle yeni bir boyut kazanmıştır. Dijital platformlar, eserlerin fiziksel sınırlamalardan bağımsız olarak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Karain Mağarası: Neandertal Döneminin Anadolu İzleri

Jeomorfolojik Konum ve Yapısal Özellikler Karain Mağarası, Antalya il merkezinin 27 kilometre kuzeybatısında, Katran Dağı’nın doğu yamacında, deniz seviyesinden 430-450 metre yükseklikte konumlanır. Yağca mahallesi sınırları içinde yer alan bu doğal oluşum, kireçtaşı tabakalarının erozyonuyla şekillenmiş geniş bir sistemdir; üç ana oda ve dar koridorlardan oluşur, sarkıt ve dikitler gibi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Heraklitos’un Değişim Anlayışının Modern Metafizik Tartışmalardaki Yansımaları

Varlığın Doğası ve Süreç Felsefesi Heraklitos’un değişim anlayışı, varlığın statik değil dinamik bir yapıda olduğunu öne sürer. Modern metafizikte bu fikir, süreç felsefesi olarak bilinen yaklaşımla güçlü bir bağ kurar. Süreç felsefesi, varlığın sabit özler ya da değişmez yapılar yerine, sürekli dönüşüm ve ilişkisellik üzerinden tanımlanması gerektiğini savunur. Örneğin, fizikteki

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mobbing ve Sosyal Dışlanma: İş Yerinde Grup Dinamiklerine Etkileri

Mobbing ve Sosyal Dışlanmanın Tanımı ve Kapsamı Mobbing, bir bireyin iş yerinde sistematik ve kasıtlı olarak psikolojik tacize maruz bırakılmasıdır. Bu, alay, dedikodu, haksız eleştiri, görev engelleme veya izolasyon gibi davranışlarla kendini gösterebilir. Sosyal dışlanma ise bireyin grup tarafından bilinçli veya bilinçdışı olarak sosyal etkileşimlerden dışlanması, yok sayılması veya ilişkisel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Homi Bhabha’nın Melezlik Kavramı: Postkolonyal Kimlik ve Güç Dinamikleri

Kültürel Etkileşimlerin Temeli Melezlik, kolonyal dönemde kolonileştiren ve kolonileştirilen toplumlar arasındaki karşılaşmaların bir sonucu olarak ortaya çıkar. Bu süreç, yalnızca bir kültürün diğerine üstünlük sağlaması ya da asimilasyonu değil, aynı zamanda karşılıklı bir etkileşim ve dönüşüm sürecidir. Kolonyal yönetimler, kültürel hegemonya kurmaya çalışırken, kolonileştirilen toplumlar bu baskıya karşı kendi kültürel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Wagner’in Nibelungen Yüzüğü ve Faşizmle Bağlantısının Sanat-Politik Dinamikleri Üzerindeki Etkileri

Eserin Toplumsal Bağlamdaki Yeri Wagner’in Nibelungen Yüzüğü, 19. yüzyılın ikinci yarısında bestelenmiş bir opera döngüsü olarak, dönemin toplumsal ve ideolojik dinamiklerini yansıtan bir yapıttır. Eser, mitolojiyle iç içe geçmiş bir anlatı sunarken, güç, hırs ve insan doğasının karmaşık yönlerini ele alır. Bu döngü, sadece bir sanat eseri olarak değil, aynı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sayburç: Neolitik Dönemin En Eski Yerleşim İzleri ve Toplumsal Dönüşüm

Sayburç kazı alanı, Şanlıurfa’da Taş Tepeler Projesi kapsamında yürütülen çalışmalarda ortaya çıkan bir Neolitik yerleşimdir. Bu alan, MÖ 9500 yıllarına tarihlenen bulgularıyla Göbeklitepe’den (MÖ 9600-8000) yaklaşık 500-1000 yıl daha erken bir döneme işaret eder ve insan topluluklarının avcı-toplayıcı aşamadan sabit yapılara geçişini belgeleyen en eski örneklerden birini sunar. Kazılar, yuvarlak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Deleuze’ün Farkın Ontolojisi: Bireysel Varlığın Eşsizliğini Anlamak

Varlığın Çoğulluğu ve Fark Kavramı Deleuze’ün farkın ontolojisi, varlığın sabit bir öz ya da evrensel bir kimlik tarafından tanımlanamayacağını öne sürer. Geleneksel metafizik yaklaşımlar, varlığı genellikle bir birlik ya da özdeşlik çerçevesinde ele alırken, Deleuze bu yaklaşımları reddeder ve varlığın çoğulluğunu vurgular. Fark, onun felsefesinde bir eksiklik ya da sapma

OKUMAK İÇİN TIKLA

Ananke’nin Antik Yunan Kader Anlayışındaki Rolü

Kaderin Zorlayıcı Gücü Olarak Ananke Ananke, antik Yunan düşüncesinde kaçınılmazlığın ve zorunluluğun kişileştirilmiş hali olarak ortaya çıkar. Evrenin düzenini sağlayan ilahi bir güç olarak görülen bu kavram, bireylerin ve tanrıların iradesini aşan bir zorunluluk olarak tanımlanmıştır. İnsan eylemlerinin ve doğa olaylarının ötesinde, evrensel bir yasa gibi işleyen Ananke, kaderin kaçınılmaz

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hall’un Proksemik Teorisi: İnsan Mekânsal Etkileşimlerini Çözümleme

Mekânsal Davranışın Temelleri İnsanların mekânla etkileşimi rastgele değil, kültürel ve toplumsal olarak belirlenmiş kalıplar tarafından yönlendirilir. Edward T. Hall tarafından geliştirilen proksemik teorisi, bireylerin fiziksel mekânı iletişim için nasıl kullandığını inceler ve bu kullanımın sosyal normlar, güç dinamikleri ve kişisel sınırları yansıttığını öne sürer. Teori, mekânsal mesafeleri—samimi, kişisel, sosyal ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yılanı Öldürseler’de İntikamın Poetik ve Gerçekçi Çatışması

İntikamın Çekiciliği ve Simgesel AnlatımıYılanı Öldürseler’de intikam, sadece bir eylem olarak değil, aynı zamanda ruhsal bir arayışın simgesi olarak işlenir. İntikam, karakterlerin iç dünyasında bir kurtuluş vaadi gibi sunulurken, bu vaadin şiirsel betimlemelerle işlenmesi, okuyucuya duygu yoğunluğu yüksek bir deneyim sunar. Örneğin, intikam arzusu, doğanın döngüsel ritimleriyle veya mitolojik bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Beyaz Kale’de Kale: Babil Kulesi ve Hegel Diyalekti Arasında Kimlik Çatışması

Romanın Yapısal Temeli Orhan Pamuk’un Beyaz Kale romanı, 17. yüzyıl Osmanlı İstanbul’unu mekan alarak bir Venedikli kölenin ve onun efendisi olan bir Türk âlimin ilişkisini merkeze alır. Bu ilişki, fiziksel benzerlik üzerinden gelişen bir kimlik sorgulaması olarak işlenir; köle, Batı bilimini temsil ederken, Hoca figürü Doğu bilgisinin sınırlarını zorlar. Romanın

OKUMAK İÇİN TIKLA

Levinas’ın Başkası ve Buber’in Ben-Sen İlişkisi: Etik Sorumluluğun Karşılaştırmalı Analizi

Levinas’ta Etik Sorumluluğun Temelleri Levinas’ın “başkası” kavramı, etik düşüncenin merkezine bireyin ötekiyle karşılaşmasını yerleştirir. Başkası, bireyin kendi benliğinden bağımsız, özerk ve sınırsız bir varlık olarak tanımlanır. Bu karşılaşma, bireyin kendi özneselliğini sorgulamasına yol açar ve etik sorumluluğu doğurur. Levinas’a göre, başkası karşısında birey, kendi varoluşsal önceliklerinden feragat ederek, ötekinin ihtiyaçlarına

OKUMAK İÇİN TIKLA

Frege’nin Anlam ve Gönderge Ayrımının Metafizik Gerçeklik Üzerindeki Etkileri

Kavramların Tanımlanması Frege’nin anlam (Sinn) ve gönderge (Bedeutung) ayrımı, dil felsefesi ve metafizik tartışmalar için temel bir çerçeve sunar. Anlam, bir ifadenin kavramsal içeriğini veya düşünsel temsilini ifade ederken, gönderge, bu ifadenin gerçek dünyada karşılık geldiği nesne ya da olgudur. Örneğin, “Akşam Yıldızı” ve “Sabah Yıldızı” ifadeleri aynı gök cismine

OKUMAK İÇİN TIKLA

Jung’un Senkronizite Kavramı ve Modern Bilimsel Nedensellik: Anlamlı Tesadüflerin Farklı Yönleri

Senkronizitenin Tanımlayıcı Çerçevesi Jung’un senkronizite kavramı, nedensel olmayan bir ilke temelinde anlamlı tesadüfleri ifade eder. Bu kavram, fiziksel olaylar ile bireyin içsel psikolojik durumları arasında, geleneksel nedensellik bağlamından bağımsız bir ilişkiyi tanımlar. Senkronizite, bireyin bilinçdışı süreçleriyle dış dünyanın belirli olaylarının eşzamanlı olarak anlamlı bir şekilde kesişmesini içerir. Örneğin, bir kişinin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Psikiyatrik Tanıların Felsefi ve Eleştirel Sorgusu: Foucault ile Szasz’ın Yaklaşımları

Deliliğin Toplumsal İnşası Foucault’nun delilik üzerine çalışmaları, psikiyatrik tanıları tarihsel ve toplumsal bir olgu olarak ele alır. Ona göre delilik, evrensel bir gerçeklik değil, belirli bir zaman ve mekânda toplumun normlarına göre tanımlanan bir durumdur. 17. yüzyıldan itibaren Avrupa’da deliliğin, akıl dışı bir durum olarak damgalanarak kapatılma pratikleriyle şekillendiğini savunur.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kanserin 3000 Yıllık Serüveni: Bilimsel ve Kültürel Evrimi

Kanserin İlk İzleri Kanserin insanlık tarihindeki varlığı, arkeolojik bulgular ve yazılı kaynaklarla yaklaşık 3000 yıl öncesine, Antik Mısır dönemine kadar izlenebilir. MÖ 1600 civarında yazılmış Edwin Smith Papirüsü, meme tümörlerini tarif eden en eski belgelerden biridir ve cerrahi müdahale girişimlerini içerir. Bu dönemde kanser, doğaüstü güçlerle ilişkilendirilmiş ve tedavi yöntemleri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zamanın Etik Belleği Üzerinde Edebiyatın Kavramsal Birleşimi

Unutulmuş Bağların Yeniden Keşfi Zülfü Livaneli’nin Serenad romanında Profesör Maximilian Wagner’in hikâyesi, bireysel anıların toplumsal travmalarla iç içe geçtiği bir yapı sunar. Wagner’in 1930’lu yıllarda İstanbul Üniversitesi’nde yaşadığı dönemde başlayan ve 60 yıl süren aşkı, Nadia adlı bir Yahudi viyolonselciye duyduğu duygularla şekillenir. Bu ilişki, II. Dünya Savaşı’nın kaotik ortamında,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Spinoza’nın Panteizmi ve Hegel’in Mutlak İdealizmi: Evrenin Birliği Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz

Spinoza’nın Panteist Evren Anlayışı Spinoza’nın felsefesi, evreni tek bir töz olarak tanımlar; bu töz, Tanrı ya da doğa (Deus sive Natura) olarak adlandırılır. Ona göre, her şey bu tek tözün bir modifikasyonudur ve bu töz sonsuz, zorunlu ve kendi kendisinin nedenidir. Evrenin birliği, bu tözün bölünmezliği ve her şeyi kapsayıcı

OKUMAK İÇİN TIKLA