Kategori: Jacques Derrida

Derrida’nın Yapıbozumu: Dilin ve Metafiziğin Sınırlarını Sorgulamak

Dilin Yapısını Çözmek Derrida’nın yapıbozumu, Saussure’ün yapısalcı dil teorisini kökten sarsar. Saussure, dilin bir işaretler sistemi olduğunu, anlamın sabit bir yapı içinde üretildiğini savunur. Ancak Derrida, bu sistemin kendi içinde çelişkiler barındırdığını öne sürer. İşaretlerin anlamı, sabit bir merkez yerine, diğer işaretlerle sonsuz bir ilişkiler ağına dayanır. Bu, dilin hiyerarşik

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hafızanın İzleri: W.G. Sebald’ın Austerlitz Romanında Mimari ve Derrida’nın İz Kavramı

W.G. Sebald’ın Austerlitz romanı, hafızanın bireysel ve kolektif boyutlarını mimari yapılar aracılığıyla incelerken, Jacques Derrida’nın “iz” kavramını derin bir şekilde somutlaştırır. Bu metin, istasyonlar ve kütüphaneler gibi mekanların hafızayla kurduğu ilişkiyi, Derrida’nın iz fikri üzerinden çok katmanlı bir şekilde ele alır. Hafızanın süreksiz, parçalı ve her zaman eksik olan doğası,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Derrida, Theseus ve Blockchain: Dijital Orijinalliğin Çelişkileri

Merkezsizlik ve Orijinallik İddiası Jacques Derrida’nın merkezsiz yapı kavramı, anlamın sabit bir merkezden türemediğini, bunun yerine bağlamsal ve ilişkisel bir ağ içinde sürekli yer değiştirdiğini öne sürer. Bu görüş, non-fungible token’ların (NFT’ler) orijinallik iddiasıyla çelişir. NFT’ler, blockchain teknolojisiyle dijital varlıkların benzersizliğini ve sahipliğini garanti altına almayı vaat eder. Ancak, bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Merkezsizliğin Sesleri: Derrida’nın Dekonstrüksiyonu ve Schoenberg’in Atonal Devrimi

Bu metin, Jacques Derrida’nın merkezsizleştirme kavramını, Arnold Schoenberg’in atonal müziğin geleneksel tonal merkezi yıkışıyla ilişkilendirerek, bu iki düşünsel ve sanatsal hareketin kesişimlerini derinlemesine incelemektedir. Derrida’nın dekonstrüksiyon felsefesi, anlamın sabit bir merkez etrafında örgütlenmesini sorgularken, Schoenberg’in atonal müziği, tonalitenin hiyerarşik yapısını reddederek müziğin organizasyonel ilkelerini yeniden tanımlar. Bu bağlamda, metin, bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

3D Sinema ve Hayaletin Yeniden İnşası: Bi Gan’ın Long Day’s Journey Into Night Filminde Luo Hongwu Üzerinden Bir Okuma

Bi Gan’ın Long Day’s Journey Into Night filmi, sinema sanatının 3D teknolojisiyle kurduğu ilişkiyi, Jacques Derrida’nın “hayalet” kavramıyla kesiştirerek, modern sinemada zaman, bellek ve varoluşun sınırlarını sorgular. Film, Luo Hongwu’nun geçmişle hesaplaşmasını ve kayıp bir aşkı arayışını, 3D teknolojisinin sunduğu mekânsal derinlik ve gerçeklik yanılsamasıyla yeniden yapılandırır. Derrida’nın hayalet kavramı,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gaia’nın Merkezsiz Çağrısı: Antroposen İnsanı ve Tanrısal Efendilikten İniş

James Lovelock’un Gaia hipotezi, Dünya’yı canlı bir organizma gibi işleyen, kendi kendini düzenleyen bir sistem olarak tanımlar. Jacques Derrida’nın merkezsizleştirme kavramıyla birleştiğinde, bu hipotez, insanın Antroposen çağındaki konumunu kökten sorgular. İnsan, Yahveh’in “dünya efendisi” olarak yarattığı bir varlık olmaktan çıkar; onun yerine, gezegenin karşılıklı bağımlılık ağında yalnızca bir bileşen haline

OKUMAK İÇİN TIKLA

Nostaljinin Erteleme Döngüsü: Geçmişin Çekiciliği ve Anlamın Kaçışı

I. Geçmişin Büyüsü ve Arzulanan Kayıp Nostalji, insan ruhunun geçmişe duyduğu derin bir özlemle başlar; bu, yalnızca bir zaman dilimine değil, bir duyguya, bir varoluş haline yöneliktir. Retro trendler, eski plakların cızırtısında, 80’lerin neon ışıklarında ya da analog kameraların karelerinde bu özlemi somutlaştırır. İnsanlar, bu nesneler aracılığıyla bir “orijinal anlam”

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hızlı Trendler ve Merkezsiz Anlam Ağı

Anlamın Sürekli Dönüşümü Hızla değişen trendler, anlamın sabit bir özneye ya da merkeze bağlı olmaksızın sürekli yeniden şekillendiği bir dünyayı işaret eder. Jacques Derrida’nın différance kavramı, anlamın sabit bir noktaya demirlenemeyeceğini, aksine sürekli ertelenen ve farklılaşan bir akış içinde var olduğunu öne sürer. Popüler kültür, bu akışkanlığın en belirgin sahnesi

OKUMAK İÇİN TIKLA

Retro Akımların Diyalektik Oyunu: Farklılık ve Erteleme

Retro akımların popüler kültürdeki yeniden canlanması, Jacques Derrida’nın différance kavramının hem “farklılık” hem de “erteleme” boyutlarını karmaşık bir biçimde yansıtır. Bu akımlar, geçmişin anlamlarını sabit bir şekilde yeniden üretmekten ziyade, onları yeni bağlamlarda dönüştürerek anlamın sürekli kayışını ve çoğulluğunu vurgular. Différance, anlamın asla tam olarak sabitlenemeyeceğini, her zaman bir farklılaşma

OKUMAK İÇİN TIKLA

Différance ve Popüler Kültürün Döngüsel Ritmi

Zamanın Sonsuz Ertelemesi Derrida’nın différance kavramı, anlamın sabitlenemeyen, sürekli ertelenen yapısını işaret eder. Zamansal erteleme boyutu, popüler kültürdeki trendlerin “yeni” ile “eski” arasındaki salınımını bir metinsel yapı gibi düşünmemizi sağlar. Trendler, bir metnin yeniden yorumlanması gibi, sabit bir anlama ulaşmaz; aksine, her döngüde farklı bağlamlarla yeniden şekillenir. Moda, müzik ya

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sessizliğin Dili: Zerê’de İşaret Dili ve Derrida’nın Différance Kavramı

Kazım Öz’ün Zer filmi, dilsiz bir kadın kahramanın işaret diliyle kendini ifade etme çabası üzerinden, insan varoluşunun, kimliğin ve anlamın sınırlarını sorgular. Bu bağlamda, işaret dili, Jacques Derrida’nın différance kavramıyla ilişkilendirilebilir mi? Différance, anlamın sürekli ertelenmesini, kelimeler arasındaki farkların ve izlerin birbiriyle ilişkili bir ağ oluşturmasını ifade eder. Zerê’nin sessiz

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dilin İktidarla Dansı: Derrida, Lacan ve Butler Üzerinden Bir Okuma

  Dilin iktidarla ilişkisi, insan düşüncesinin en karmaşık ve çok katmanlı meselelerinden biridir. Jacques Derrida’nın yapıbozumu, Jacques Lacan’ın simgesel düzeni ve Judith Butler’ın performativite teorisi, bu ilişkiyi farklı açılardan ele alarak, dilin hem özgürleştirici hem de baskıcı potansiyelini sorgular. Bu metin, bu üç düşünürün kavramlarını derinlemesine inceleyerek, dilin birey ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Greta ve Madlen: Kahramanlık ve İkiyüzlülüğün Çok Boyutlu Analizi

Greta’nın Yolculuğunun ÇerçevesiGreta Thunberg’in 2019’da, sıfır emisyonlu Madlen yatıyla Atlantik’i geçerek iklim zirvelerine katılması, çevresel hareketsizliğe karşı cesur bir başkaldırı olarak öne çıkıyor. Havacılığın karbon ayak izini gerekçe göstererek uçmayı reddetmesi, onu kolektif bir dava uğruna kişisel fedakârlıkta bulunan ahlaki bir inancın sembolü haline getiriyor. Ancak Adorno’nun perspektifinden bakıldığında, bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anlamın Döngüsel Serüveni: Popüler Kültür, Retro Akımlar ve Différance

Popüler kültürün sürekli değişen akımları ve retro dalgalarının geri dönüşü, Jacques Derrida’nın différance kavramıyla anlamın sabitlenememesini çarpıcı bir şekilde açığa vurur. Anlam, sabit bir zemin yerine kaygan bir yüzeyde gezinir; ne tam olarak yakalanabilir ne de nihai bir forma hapsolabilir. Bu döngüsel hareket, bir yandan anlamın sürekli ertelenmesini ve çoğullaşmasını

OKUMAK İÇİN TIKLA

Popüler Kültür ve Différanceın Kesişim Noktaları

Anlamın Sürekli Ertelenişi Popüler kültür, anlamın sabitlenemediği bir alan olarak, différance kavramının zamansal ve anlamsal erteleme boyutunu çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Derrida’nın différanceı, anlamın bir öze ya da merkeze sabitlenemeyeceğini, sürekli farklılaşma ve erteleme yoluyla oluştuğunu savunur. Popüler kültürde bu, trendlerin hızlı döngüleri ve geçmişten ödünç alınan estetiklerin yeniden

OKUMAK İÇİN TIKLA

Söylemin Sınırlarında: Foucault ve Derrida’nın Karşılaşması

İktidarın Üretkenliği ve Söylemin Dokusu Michel Foucault’nun iktidar anlayışı, bireylerin ve toplumların nasıl şekillendiğini anlamak için söylemi merkezine alır. İktidar, ona göre yalnızca baskıcı bir kuvvet değil, aynı zamanda öznellikleri inşa eden, bilgi üreten ve toplumsal ilişkileri düzenleyen bir mekanizmadır. Söylemler, bu bağlamda, tarihsel arşivlerde biriken ve bireylerin kimliklerini, arzularını,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kürasyonun Tiyatrosunda Différance’ın Yönetsel Sorusu

Kürasyon pratikleri, bireyin kimliğini bir tiyatro sahnesi gibi düzenleyip sunarken, différance bu düzenlemenin ardındaki yönetsel iradeyi sorgular. Kimlik, kürasyon yoluyla bir anlatıya dönüşür; birey, seçilmiş imgeler, söylemler ve jestlerle kendini bir performans olarak inşa eder. Ancak Jacques Derrida’nın différance kavramı, bu performansın yönetmeninin kim olduğunu, anlamın nasıl ertelendiğini ve farklılıkların

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kimliğin Kürasyonu: Différance ve Çıkışsızlığın Felsefi İnşası

Popüler kültür, bireyin kimliğini bir tür sonsuz yapıbozum süreci olarak şekillendirir; bu süreç, sabit bir özü reddeder ve anlamın sürekli ertelenmesiyle işler. Jacques Derrida’nın différance kavramı, bu inşanın çıkışsızlığını anlamak için bir anahtar sunar: Anlam, hiçbir zaman tam olarak sabitlenemez, çünkü her işaret, başka işaretlere gönderme yaparak kendi eksikliğini açığa

OKUMAK İÇİN TIKLA

Metaforun Dili ve Düşüncenin Dönüşümleri

Anlamın Kaygan Zemininde Metafor Metafor, insan düşüncesinin sınırlarını zorlayan bir araçtır; dilin, zihnin ve kültürün kesişim noktasında durur. Lacan’ın “arzunun kayması”, Derrida’nın “merkezsizleştirme” ve Wittgenstein’ın “dil kullanımı” kavramları, metaforun farklı yüzlerini açığa vurur. Lacan’da metafor, arzunun sürekli yer değiştiren, sabitlenemeyen doğasını ifade eder; bir şeyin yerine başka bir şeyin geçtiği,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Modern Mitlerin Çözülüşü

Anlamın Kırılganlığı Jacques Derrida’nın dekonstrüksiyon yöntemi, mitlerin “logos”unu, yani anlamın kendisini sorgular. Her anlatı, birbiriyle çelişen anlam katmanlarından oluşur ve bu katmanlar çözüldüğünde, modern toplumun kutsal saydığı yapılar birer mit olarak belirir. Demokrasi, bilim, ilerleme gibi kavramlar, mutlak gerçeklik iddiasıyla kendilerini dayatsalar da, dekonstrüksiyon bu iddiaların altında yatan çelişkileri ve

OKUMAK İÇİN TIKLA