Kategori: Jacques Lacan

Lacan ve Foucault Arasındaki Diyalog: Bilinçdışı ve Söylemin Öznellik Üzerindeki Etkileri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Öznelliğin İnşasında Dilin Rolü Jacques Lacan’ın “bilinçdışı dil gibi yapılandırılmıştır” iddiası, öznelliğin oluşumunda dilin merkezi rolünü vurgular. Lacan’a göre, bilinçdışı, dilin simgesel düzeni aracılığıyla işler; bu düzen, bireyin arzularını, kimliğini ve toplumsal varlığını şekillendirir. Bilinçdışı, öznenin kendi içsel gerçekliğini anlamaya çalıştığı bir alan değildir yalnızca; aynı zamanda dilin kodları, imgeleri

OKUMAK İÇİN TIKLA

Lacan’ın “Kadınlar yönetebilecekleri diktatör erkekleri severler” Sözünün Anlamı

tarihinde gönderilmiş tarafından

Jacques Lacan’ın “Kadınlar yönetebilecekleri diktatör erkekleri severler” sözü, onun psikanalitik teorisi ve cinsiyet dinamikleKadınlar yönetebilecekleri diktatör erkekleri severlerrine dair görüşleri bağlamında derinlemesine incelenmeyi gerektirir. Bu söz, Lacan’ın cinsiyet, arzu, otorite ve öznellik üzerine kuramsal çerçevesinde önemli bir tartışma noktasıdır. Aşağıda, bu ifadeyi felsefi ve kuramsal olarak değerlendirirken, ilişkili mitolojik hikayeler

OKUMAK İÇİN TIKLA

Baba Kim? Aileyi Kim Kurar? Travmatik Aidiyetin Psikanalizi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bir ruh sağlığı uzmanı olarak , terapi odalarımızın loş ışıklarında veya gündelik hayatın absürt karmaşasında, dilimize pelesenk olan ama derinliğini pek de sorgulamadığımız bir soruyu cesurca masaya yatıralım: “Baba Kim? Aileyi Kim Kurar? Ve bu kutsal sandığımız aidiyet duygusu, ruhumuzda nasıl travmatik bir zincire dönüşür?” Baba Kimdir?: Biyolojinin Ötesinde Bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bilge Karasu’nun Kahramanlarında Bastırılmış Arzuların ve Korkuların Psikanalitik İzleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bilge Karasu’nun Gece ve Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı adlı eserleri, Türk edebiyatında bireyin iç dünyasına derinlemesine bir yolculuk sunar. Bu eserlerdeki kahramanlar, psikanalitik bir perspektiften incelendiğinde, bastırılmış arzuların ve korkuların karmaşık bir yumağına işaret eder. Karasu’nun anlatısı, insan bilincinin karanlık köşelerinde gezinen, kimlik, özgürlük, aidiyet ve varoluşsal kaygılarla mücadele

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dorian ve Orpheus’un Öyküleri Üzerine Derin Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Dorian’ın Portresinin Özü Oscar Wilde’ın The Picture of Dorian Gray adlı eserinde Dorian’ın portresine hapsolması, bireyin kendi imgesiyle kurduğu ilişkiyi sorgulayan bir anlatı sunar. Guy Debord’un “gösteri toplumu” kavramı, modern bireyin yüzeysel bir görünüşe tapınmasını eleştirir; Dorian’ın portresi, bu bağlamda, bireyin özünü yitirip imajına esir düştüğü bir sembol olarak okunabilir.

OKUMAK İÇİN TIKLA

Aşk ve Arzu Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Emma Bovary’nin Romantik Arayışı Emma Bovary’nin Madame Bovary’deki romantik aşk arayışı, 19. yüzyıl Fransız toplumunun kısıtlayıcı toplumsal cinsiyet normlarıyla şekillenir. Flaubert, Emma’yı, burjuva evliliğinin tekdüzeliği içinde sıkışmış bir kadın olarak resmeder; onun arzuları, romantik edebiyatın idealize edilmiş aşk imgeleriyle beslenir. Lacan’ın “arzu nesnesi” (objet petit a) kavramı, Emma’nın arzusunu anlamak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Gerçek benlik… İçimizde uyuyan bir hazine mi, yoksa zamanla ördüğümüz bir yapboz mu?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bu sorunun cevabı, “doğa mı, kültür mü?”, “öz mü, yapı mı?” gibi kadim felsefi-psikolojik tartışmalarla da derin bağ kursa da benim için ne anlama geldiğini biraz deneyimsel bir yerden açıklamaya çalıştım. 🌱 1. Gerçek Benlik Keşfedilecek Bir Cevher midir? (Jung / Kierkegaard / Platon) Bu yaklaşım, benliği içsel ve doğuştan

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kendim Olmamın Bedeli: Kimlik, Gerçeklik ve Sahicilik Arasında Sıkışmak

tarihinde gönderilmiş tarafından

Kendim olmanın bedeli, sahte-benliğin konforundan vazgeçmek, gerçek-benliğin risklerini göze almak, öz-benliğin yalnızlığını kucaklamak ve postmodern dağılmanın belirsizliğinde yol bulmaktır. Ancak bu bedel, özgürlüğün ve anlamın kapısını aralar. Her birey, bu yolculukta kendi terazisini kurar: Maskelerle yaşamak mı, yoksa bedelini ödeyip kendin olmak mı? 🧠 1. Gerçek Benlik / Sahte Benlik

OKUMAK İÇİN TIKLA

“Kapitalist sistemde sevgi neden hep ikincil kalır?”

tarihinde gönderilmiş tarafından

💸 1. Marxist Bakış Açısı: Sevgi, Değeri Ölçülemeyen Bir “Ürün”dür Kapitalist sistemde temel değer ölçütü: değişim değeridir (exchange value).Sevgi ise üretime doğrudan katkısı ölçülemeyen bir “duygusal emek” biçimidir. Bu nedenle: “Sevgi üretken değildir” → Sistem onu görünmez kılar. ➡️ Sevgi, kapitalist düzlemde bir metaya dönüşmediği sürece (örneğin: romantik hediyeler, düğün

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anna ve Penelope’nin Aşklarının Lacan ve Levinas Bağlamında Karşılaştırılması

tarihinde gönderilmiş tarafından

Aşkın Nesnesi ve Arzunun Kaynağı Tolstoy’un Anna Karenina’sındaki Anna’nın aşkı, Vronsky’ye duyduğu tutkuyla tanımlanırken, Homeros’un Odysseiasındaki Penelope’nin aşkı, Odysseus’a olan bağlılığı ve bekleyişiyle şekillenir. Lacan’ın arzu teorisi, özellikle objet petit a kavramı, bu iki aşkı anlamak için bir çerçeve sunar. Objet petit a, arzunun sürekli kayan, asla tam olarak ele

OKUMAK İÇİN TIKLA

Metaforun Dili ve Düşüncenin Dönüşümleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Anlamın Kaygan Zemininde Metafor Metafor, insan düşüncesinin sınırlarını zorlayan bir araçtır; dilin, zihnin ve kültürün kesişim noktasında durur. Lacan’ın “arzunun kayması”, Derrida’nın “merkezsizleştirme” ve Wittgenstein’ın “dil kullanımı” kavramları, metaforun farklı yüzlerini açığa vurur. Lacan’da metafor, arzunun sürekli yer değiştiren, sabitlenemeyen doğasını ifade eder; bir şeyin yerine başka bir şeyin geçtiği,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Baba’yı Öldürmeden Adam Olunur mu?

tarihinde gönderilmiş tarafından

“Baba’yı öldürmek” metaforu, sadece psikanalizin temelini oluşturan değil, aynı zamanda bireysel gelişim ve toplumsal evrimin anahtarını barındıran güçlü bir kavramdır. Freud, Lacan ve Jung’un bu konudaki yaklaşımları, bireyin olgunlaşma ve kendi öz benliğini inşa etme sürecindeki evreleri ve zorunlulukları farklı derinliklerde açıklasa da, hepsinin ortak paydası sembolik bir ölümü işaret

OKUMAK İÇİN TIKLA

Medusa’nın Bakışı ve Lacan’ın Gaze Kavramı Üzerine Bir İnceleme

tarihinde gönderilmiş tarafından

Medusa’nın taşa çeviren bakışı, mitolojik bir imge olmanın ötesinde, modern toplumun birey-öteki ilişkisine dair derin soruları açığa çıkarır. Jacques Lacan’ın “bakış” (gaze) kavramıyla kesişen bu mit, bireyin kimlik inşası, ötekileştirme süreçleri ve toplumsal dinamiklerin psişik yansımalarını sorgulamak için güçlü bir metafor sunar. Medusa, hem korkutucu hem de büyüleyici bir figür

OKUMAK İÇİN TIKLA

Kadın ve Fallus: Lacan ile Derrida Arasında Bir Çatışma

tarihinde gönderilmiş tarafından

Jacques Lacan’ın “kadın” kavramını fallus merkezli tanımlaması ile Jacques Derrida’nın ikili karşıtlıkları yapısökümüne uğratma projesi, felsefi düşüncenin derinliklerinde bir gerilim yaratır. Bu gerilim, yalnızca dil ve anlamın sınırlarını değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyetin, kimliğin ve öznelliğin nasıl inşa edildiğini sorgular. Lacan’ın fallus odaklı sembolik düzeni, anlamın hiyerarşik bir yapıda sabitlenmesini

OKUMAK İÇİN TIKLA

Cinsiyet Kimliklerinin Simgesel ve Anlamsal Uçurumları: Lacan, Derrida ve Butler’ın Tartışmaları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Cinsiyet kimlikleri, insan varoluşunun en karmaşık ve çok katmanlı meselelerinden biridir. Jacques Lacan’ın simgesel düzen anlayışı, Jacques Derrida’nın anlamın ertelenmesi fikri ve Judith Butler’ın performatif cinsiyet teorisi, bu konuyu farklı düzlemlerde ele alarak hem bireysel hem de toplumsal boyutlarını sorgular. Bu metin, Lacan’ın sabitlik arayışını, Derrida’nın anlamın sürekli kaçışını ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsanlığın Aynasında: Özgürlüğün ve Esaretin Kesişim Noktaları

tarihinde gönderilmiş tarafından

1. Öznenin Sahnesi: Kimlik ve İradeİnsan, kendi varlığını bir sahne gibi kurgular; burada hem oyuncu hem yönetmendir. Ancak bu sahne, özgür iradenin mi yoksa toplumsal kodların mı ürünüdür? Foucault’nun iktidar ağları, bireyin her hareketini bir gözetim mekanizmasına bağlarken, Deleuze’ün arzunun akışkanlığı, bireyi bu ağlardan sıyrılmaya çağırır. Matrix (1999), Neo’nun “gerçek”

OKUMAK İÇİN TIKLA

Winnicott ve Lacan’a Göre, Benliğin Oluşum Sürecinde “Ayna” İşlevi

tarihinde gönderilmiş tarafından

🪞 1. Lacan’ın Ayna Evresi (1949) Lacan’a göre: Ama burada kritik olan şudur: Aynadaki yansıma, çocuğun “gerçekte olduğu” değil, “olmak istediği” benliği temsil eder. Yani Lacan’a göre benlik temelde bir yanılsama üzerine kurulur. “Gerçek ben” ile “görünen ben” hiçbir zaman tam örtüşmez. Bu yüzden, benlik daima bölünmüş, eksik ve ötekiyle

OKUMAK İÇİN TIKLA

Algının Kavrayışın Yerini Alması Mesesi

tarihinde gönderilmiş tarafından

Bu ifade — “Algı, kavrayışın yerini alır” — hem felsefi hem de psikanalitik açıdan çok katmanlı ve rahatsız edici bir gerçeğe işaret eder. 🔍 1. İfade Ne Demek? Algı: Duyusal deneyime dayalı yüzeysel görme, işitme, hissetme gibi tepkisel farkındalıktır. Kavrayış (comprehension): Derinlemesine anlama, bağlam kurma, içselleştirme ve anlamlandırma eylemidir. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Derrida, Žižek ve Lacan Bakışıyla Kızgın Damdaki Kedi Filmi ve Aile Mitinin Tartışılması

tarihinde gönderilmiş tarafından

İKızgın Damdaki Kedi (Cat on a Hot Tin Roof) filmini Derrida, Žižek ve Lacan üçlüsünün kavramları üzerinden bir analiz denemesini yaptık. Bu yorum, daha önce aynı filme yaptığımız Jungiyen arketip okumasını farklı bir perspektiften post-yapısalcı, psikanalitik ve ideolojik eleştiri düzlemine taşıyor. Umarım anlaşılır diyerek başlayalım. 🧨 Kızgın Damdaki Kedi: Derrida,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Arzu, Gözlem ve Yüceltme: İnsanın Dünya ile Teması

tarihinde gönderilmiş tarafından

İnsan, dünyaya bir arzu yumağı olarak fırlatılmış bir varlıktır. En temel düzeyde, psikanalitik kuramın kurucusu Sigmund Freud’un belirttiği gibi, bizi harekete geçiren ilksel bir enerji, bir libido vardır. Bu enerji, varoluşumuzun ham motorudur. Ancak bu ham ve kaotik arzu, dünya ile temasımızı tek başına tanımlayamaz. İnsanın dünya ile kurduğu karmaşık,

OKUMAK İÇİN TIKLA