Gerizekalı sözü söylenir mi?

“Gerizekalı” sözü, hem dilsel hem de toplumsal açıdan sakıncalı bir ifadedir. Özellikle pedagojik bir bakış açısıyla değerlendirildiğinde, bu tür kelimeler çocukların ve gençlerin duygusal gelişimini olumsuz etkileyebilir.

Neden söylenmemeli?

  1. Aşağılayıcı ve dışlayıcıdır: Bu ifade, bir kişiyi zihinsel yeterliliği üzerinden küçümseyerek damgalamaya yöneliktir. Bu da bireyin özgüvenini zedeleyebilir.
  2. Empati yoksunluğuna yol açar: Bu tür kelimelerle büyüyen çocuklar, farklılıklara karşı anlayışsız olabilir, zorbalığı normalleştirebilir.
  3. Zihinsel engellilikle ilgili olumsuz çağrışımlar içerir: Oysa engelli bireyler, saygıyı ve kapsayıcılığı hak eder. Bu tür ifadeler, toplumsal farkındalık ve kapsayıcılık açısından geri adım olur.
  4. Model olma sorumluluğuyla çelişir: Ebeveynler, öğretmenler ve yetişkinler çocuklara örnek olmalıdır. Kaba ve dışlayıcı bir dil, onların da benzer şekilde konuşmasına neden olabilir.

Ne demeli?

Duygular ifade edilirken daha yapıcı, saygılı bir dil kullanmak mümkündür:

  • “Bu davranışın doğru olduğunu düşünmüyorum.”
  • “Yaptığın şey mantıklı gelmedi, bir daha konuşalım.”
  • “Beni gerçekten üzdü, ne düşündüğünü merak ediyorum.”

Bu tür ifadeler hem iletişimi güçlendirir hem de kişiyi kırmadan geri bildirim verir.


Kısacası, “gerizekalı” kelimesi pedagojik, ahlaki ve toplumsal açıdan kullanılmaması gereken bir sözcüktür. Yerine saygılı, yapıcı bir dil tercih edilmelidir.