Gündemin Toksik Ritmi: Bugün Ne Unutacağız? Bölüm 6: Unutmamayı Öğrenmek – Direnişin Hafızası
“Hatırlamak, iyileşmenin ilk adımıdır.”
🛑 Unutmayı Reddetmek: Sessizliğe Karşı Direniş
Hatırlamak bazen acı verir.
Ama hatırlamamak:
- Suçun cezasız kalması,
- Kurbanın bir kez daha kaybolması,
- Geleceğin manipülasyona açık hâle gelmesidir.
İktidarlar unutuldukça büyür.
Direniş, bazen sadece bir ismi hatırlamakla başlar.
🪶 Hannah Arendt: Kötülüğün Sıradanlığı
Arendt, Eichmann davasında şunu gördü:
“Kötülük, canavarlıkla değil, unutmayla mümkün olur.”
Biri görevini yaptı, diğeri sustu, öbürü arkasını döndü…
Ve bir toplumsal felaket “unutarak” sürdürüldü.
Yani hatırlamak sadece geçmişi korumaz,
bugünü sorumlulukla kurmamızı sağlar.
📖 Toplumsal Hafıza Nedir?
Toplumsal hafıza sadece tarih kitaplarında değil,
aynı zamanda:
- Annelerin sessizliğinde,
- Teyzelerin mutfağındaki yas tariflerinde,
- Eylemlerde taşınan eski bir fotoğrafta yaşar.
Bazen bir şiir,
bazen bir mezar taşı,
bazen bir pankarttır hafıza.
Ama en çok, dile getirilen tanıklıktır.
🧠 Jung ve Rüyanın Hafızası
Jung’a göre bireysel hafıza sadece biyografik değil,
kolektif bilinçdışı yoluyla geçmişin imgelerini taşır.
- Unutulmuş travmalar rüyaya döner,
- Bastırılan hikâyeler bedene siner.
Ve eğer hatırlamazsak, rüya kâbusa döner.
Bu hem birey için geçerlidir, hem toplum için.
🔥 Unutmaya Karşı Pratikler
| Hatırlama Eylemi | Direniş Anlamı |
|---|---|
| Anma Törenleri | Kolektif yas |
| Belgeseller & Sanat | Görünmeyeni görünür kılmak |
| Arşivleme – Kayıt Tutma | Hakikatin sürekliliğini sağlamak |
| İsimleri Söylemek | Sessizleri konuşturmak |
| Ritüel – Hafıza Mekânları | Fiziksel olarak yer vermek |
🎯 Kapanış Soruları:
- Senin unutmadığın, ama artık konuşulmayan bir olay var mı?
- Unutmanın seni içten içe öfkelendirdiği anlar nelerdi?
- Kimin adına hatırlıyorsun?
📌 Sonraki Yazı (Final Bölüm):
Bölüm 7 – “Bugün Ne Hatırlayacağız?” https://www.insanokur.org/gundemin-toksik-ritmi-bugun-ne-unutacagiz-bolum-7-bugun-ne-hatirlayacagiz/
Bu bölümde, hatırlamanın bireysel değil kolektif bir sorumluluk olduğunu; küçük eylemlerin nasıl büyük bir hafızaya dönüşebileceğini konuşacağız.