Yaşarken Ölmek
Esasen sanatsal yaratıcılığa bağlı bu ölümcül yara, yine bir me- sel olarak biraz daha uzun bir metinde ortaya serilir. “Açlık Sanatçısı”nda bir cambazın ölümü anlatılır. Mesleği gereği yemek natçısı” yemeyen bu “sanatçı” çeşitli kamusal alanlarda küçük bir kafesin parmaklıkları arasından, yemek yememe becerisini sergiler. Çocuklar da dahil, bütün kalabalık ağzı açık onu seyreder, hatta siska vücuduna dokunmaya çalışırlar. Bu tür şenlik dönemle- rinde, seyirciler günde en az bir kere onu seyretmeye gelir; hatta açlık sanatçısı pek uyumadığı için geceleri de eksik olmazlar. (Kafka da uykusuzluktan muzdariptir.) Gizli gizli yemek yiyip yemediğini kontrol etmek için özel gözlemciler vardır. Açlık sanatçısı aslında kendinin en iyi gözlemcisi ve yargılayıcısıdır; sanatçı olarak onuru tehlikededir. Sergilediği aç kalma oyununun bizzat seyircisi olarak, kendine karşı hemen memnuniyetsizlik duyabiliyordur; çıtayı fazlasıyla yükseltmiştir.
Nihayetinde sadece şamataya meraklı vefasız kalabalık mükemmeliyetçi açlık sanatçısından bıkar. Kafes içindeki sanatçı, sirkin dışında, onur kırıcı bir yere, koca koca çiğ etleri mideye indiren bir panterin yanına yerleştirilir. Tam anlamıyla aşağılayıcı bir durumdadır. Güruhun istediği tek şey sirk gösterisidir. Ama evvelce hayranlık duyan kalabalıklar tarafından terk edilen açlık sanatçısı kendini daha da cendereye sokar. Seyirci kalabalığının anlamamasına aldırmadan, kendini aşıp gelmiş geçmiş en iyi açlık sanatçısı olmayı amaçlar. Bu Selbstverleugnyng, yani “riyazet”, insanın kendini daima böyle cendereye sokma- sı, bile bile yaşarken ölmesi anlamına gelir. Olup bitene anlam veremeyen bir seyirci, niçin yemek yememeyi intihara kadar vardırdığını sorduğunda, açlık sanatçısı “yaşarken ölme”nin ardındaki derin manayı fısıldar: “Çünkü yemek yememem lazım… çünkü sevdiğim yiyeceği bulamıyorum. Eğer bulsaydım, inanın bana, hiç yaygara koparmadan sizler gibi ben de tıka basa karnımı doyururdum.” (Sayfa 60-61)
Fanilik Üzerine Düşünceler,
Victor Brombert,
kolektif kitap
Çeviren: Akın Terzi
