Enheduanna: İlk Feminist Şair mi?

Antik Mezopotamya’da Kadın ve Yazarlık Enheduanna, MÖ 23. yüzyılda Sümer şehir devleti Ur’da yaşamış, Akkad kralı Sargon’un kızı ve yüksek rahibe olarak bilinen bir figürdür. Tarihin ilk bilinen yazarı olarak, onun yazdığı ilahiler ve şiirler, Mezopotamya’nın dini ve edebi dünyasında derin bir etki bırakmıştır. Ancak, feminist bir şair olarak okunup

OKUMAK İÇİN TIKLA

İslam Mimarisindeki Geometrik Desenler ve Hat Sanatının Evrensel Mesajları ile Modern Dijital Sanat Karşılaştırması

Kozmik Düzenin Yansıması İslam mimarisinde, örneğin Selimiye Camii’nde görülen geometrik desenler, evrensel bir düzenin ve ilahi harmoninin görsel temsilleridir. Bu desenler, genellikle yıldız poligonları, sekizgenler ve birbirine geçen dairelerden oluşan karmaşık ağlar içerir. Matematiksel bir kesinlik taşıyan bu yapılar, kainatın düzenli ve ölçülü doğasını yansıtır. İslam düşüncesinde, evrenin yaratılışı bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Tarım Devriminin Biyoçeşitlilik Üzerindeki İzleri

Doğanın Dönüşümüne İlk Adım Tarım devrimi, yaklaşık 12.000 yıl önce insanlığın avcı-toplayıcı yaşam biçiminden yerleşik düzene geçişiyle başladı. Bu süreç, insan topluluklarının bitki ve hayvan türlerini evcilleştirerek doğayı kontrol altına alma çabasının bir yansımasıydı. Ancak bu dönüşüm, biyoçeşitlilik üzerinde derin etkiler bıraktı. İnsanlar, verimli tarım arazileri oluşturmak için ormanları yok

OKUMAK İÇİN TIKLA

Hayvan Sevgisinin Duygusal Telafi Boyutları

Hayvan sevgisinin bir duygusal telafi mekanizması olup olmadığı, insan doğasının karmaşık katmanlarını anlamak için derin bir sorgulama gerektirir. Bu metin, hayvan sevgisini yalnızca yüzeysel bir bağlılık olarak değil, insan psikolojisi, toplumsal dinamikler, tarihsel süreçler, dil, kültür, etik değerler ve gelecek öngörüleri bağlamında ele alıyor. Soru, bireyin içsel boşluklarını doldurma çabasından

OKUMAK İÇİN TIKLA

Dijital Panoptikonun Gönüllü Sakinleri: Byung-Chul Han’ın Psikopolitik Kontrol Eleştirisi

Byung-Chul Han’ın psikopolitik kontrol kavramı, modern insanın dijital çağda kendi iradesiyle boyun eğdiği bir denetim mekanizmasını sorgular. Han, dijital panoptikonun, bireyleri sürekli gözetim altında tutarak değil, onların kendi arzuları ve tercihleriyle sisteme entegre olmalarını sağlayarak işlediğini öne sürer. Bu metin, Han’ın bu iddiasını, bireyin özerkliği, toplumsal dinamikler, etik sorumluluklar, tarihsel

OKUMAK İÇİN TIKLA

Yıkım Bölgesi: Nietzsche’nin Dionysosçu Diyalektiği ve Antroposen’in Ekolojik ÜBERMENSCH Yorumu

Annihilation (2018) filminin “Yıkım Bölgesi” (Shimmer), Nietzsche’nin Dionysosçu yıkım-yaratım diyalektiğini, ekolojik bir übermensch perspektifiyle yeniden yorumlayarak Antroposen çağında insan-doğa ilişkisini sorgular. Film, doğanın kendi özerkliğini yeniden inşa ettiği bir alan sunarken, “tanrıların ölümü”nün ekolojik yansımalarını araştırır. Bu metin, Annihilation’ın Nietzsche’nin felsefesiyle kesişimini, Antroposen’in insan merkezli dünya görüşüne meydan okumasını ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anaksimandros’un Apeiron Kavramı: Varlığın Kökenine Dair Bir İnceleme

Anaksimandros’un “apeiron” kavramı, antik Yunan düşüncesinde varlığın kökenine dair çığır açan bir açıklama sunar. Bu kavram, evrenin temel ilkesini sınırsız, belirsiz ve her şeyi kapsayan bir öz olarak tanımlar. Apeiron, ne maddi bir elementtir ne de belirli bir forma sahiptir; aksine, tüm varlığın ortaya çıktığı ve geri döndüğü sonsuz bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

İlişkisel Onarımın İki Yolu: Duygu Odaklı Terapi ile Gottman Metodunun Teknik Ayrışımları

Duygu Odaklı Terapi (EFT) ve Gottman Metodu, çift terapisinde ilişkisel dinamikleri iyileştirmek için geliştirilmiş iki önde gelen yaklaşımdır. Her ikisi de bağlanma, iletişim ve duygusal yakınlık gibi temel insan ihtiyaçlarını ele alırken, teknik uygulamaları, odaklandıkları süreçler ve müdahale stratejileri bakımından belirgin farklılıklar gösterir. Bu metin, bu iki yaklaşımın teknik ayrışımlarını

OKUMAK İÇİN TIKLA

Birey, İktidar ve Toplumun Çatışması

Antigone’nin Seçimi: Özerklik ve Devletin Sınırları Antigone’nin ölümü, Sophokles’in tragedyasında bireyin ahlaki özerkliği ile devletin otoritesi arasındaki çatışmayı temsil eder. Antigone, kardeşinin cenaze törenini gerçekleştirmek için Creon’un yasasını çiğnerken, bireysel vicdanın evrensel bir etik ilkeye bağlılığını savunur. Bu, etik bir fedakârlık olarak görülebilir; çünkü Antigone, kendi hayatını, topluma karşı yükümlülüklerini

OKUMAK İÇİN TIKLA

Belleğin Laneti: Borges’in Funes’i ve Hiperthymesia’nın İnsan Deneyimine Yansımaları

Jorge Luis Borges’in Bellek Ustası Funes adlı öyküsü, insan bilincinin sınırlarını sorgulayan bir düşünce deneyi sunar. Öykü, her detayı hatırlama yeteneğine sahip Ireneo Funes’in hikayesi üzerinden, kusursuz belleğin insan deneyimini nasıl dönüştürebileceğini ve hatta yok edebileceğini araştırır. Nörobilimdeki hiperthymesia (aşırı bellek) olgusu, Funes’in kurgusal durumuna bilimsel bir ayna tutar. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Mars’ı Terraform Etme: Hak, Sınır ve Sorumluluk

İnsanlığın Yeni Sınırı Mars, insanlığın uzaydaki bir sonraki adımı olarak görülüyor. Kızıl gezegenin yüzeyini yaşanabilir hale getirme fikri, bilimsel hayal gücünü ateşliyor. Terraform etme, atmosferi kalınlaştırma, su kaynakları oluşturma ve bitki örtüsü geliştirme gibi süreçleri içeriyor. Ancak bu müdahale, gezegenin mevcut doğasını kökten değiştirecek. Mars’ın donmuş su rezervleri ve ince

OKUMAK İÇİN TIKLA

Çatalhöyük’teki Ev İçi Gömüler: Neolitik Toplumun Derinliklerinde Bir İz

Çatalhöyük’teki ev içi gömüler, Neolitik dönemin sosyal, kültürel ve dinsel yapısını anlamak için eşsiz bir pencere sunar. Bu gömüler, bireylerin evlerin tabanları altına ya da yaşam alanlarının içine gömülmesi pratiğini ifade eder ve Çatalhöyük’ün yaklaşık MÖ 7400-5600 yılları arasındaki yaşam biçimini yansıtır. Bu çalışma, gömülerin sosyal organizasyon, inanç sistemleri, cinsiyet

OKUMAK İÇİN TIKLA

Otistik Bireylerin Güçlü Yönlerini Geliştiren Terapilerin Geleceği

Gelecekte terapilerin otistik bireylerin güçlü yönlerini geliştirip geliştirmeyeceği sorusu, bireysel potansiyelin nasıl anlaşılacağı ve destekleneceği üzerine derin bir sorgulamayı gerektirir. Bu metin, otizm spektrum bozukluğuna (OSB) sahip bireylerin yetkinliklerini merkeze alarak, terapilerin gelecekteki yönelimlerini çok katmanlı bir perspektiften ele alır. Bilimsel, sosyolojik, etik, antropolojik, dilbilimsel, sanatsal ve felsefi boyutlar, bireylerin

OKUMAK İÇİN TIKLA

Akadca’nın Lingua Franca Olarak Emperyal Rolü

Ortak Dilin Kökenleri Akadca, Mezopotamya’nın bereketli topraklarında, MÖ 3. binyılın sonlarında, Akkad İmparatorluğu’nun yükselişiyle birlikte bir iletişim aracı olarak ortaya çıktı. Sami dillerinden biri olan bu dil, farklı toplulukların bir araya geldiği şehir devletlerinde, ticaret, diplomasi ve yönetim için ortak bir zemin sağladı. Akadca’nın lingua franca statüsü, yalnızca dilbilimsel bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Zamanın Ağırlığı: Lav Diaz’ın Norte, The End of History Filminde Filipinler’in Sömürge Sonrası Hafızası

Lav Diaz’ın 2013 yapımı Norte, The End of History filmi, dört saati aşan süresiyle Filipinler’in sömürge sonrası toplumunun derin yaralarını, bireysel ve kolektif hafızanın kırılganlığını ve insan varoluşunun etik sorgulamalarını inceler. Film, Fabian adlı karakterin trajik yolculuğu üzerinden, Filipinler’in tarihsel, toplumsal ve bireysel çelişkilerini uzun plan sekansları ve minimalist bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Aşı Tereddütüne Sağlık İnanç Modeli Işığında Çok Yönlü Bir Bakış

Sağlık İnanç Modeli (Health Belief Model, HBM), bireylerin sağlıkla ilgili davranışlarını, özellikle aşı tereddütünü, anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Bu model, bireylerin sağlık kararlarını algılanan riskler, faydalar, engeller ve harekete geçirici ipuçları gibi faktörler üzerinden nasıl şekillendirdiğini açıklar. Aşı tereddütü, bireylerin aşı olma konusunda kararsızlık, şüphe veya reddetme eğiliminde

OKUMAK İÇİN TIKLA

İnsan İradesinin Çözülüşü: Schopenhauer’ın Karamsarlığı ve Bacon’ın Portreleri

Varlığın Kederli Yüzü Arthur Schopenhauer’ın felsefesi, insan varoluşunu iradenin kör bir dürtüsü olarak tanımlar. Ona göre, yaşam, tatmin edilemeyen arzuların döngüsünde acı çeken bir bilinçtir. Bu karamsar bakış, bireyin kendi arzularına mahkûm olduğunu ve kurtuluşun ancak iradenin reddiyle mümkün olabileceğini öne sürer. Francis Bacon’ın portreleri, bu felsefi duruşu görsel bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Davranış ve Nedensellik: Skinner ile Spinoza Arasındaki Felsefi Buluşma

B.F. Skinner’ın radikal davranışçılığı ile Baruch Spinoza’nın determinizm anlayışı, insan davranışlarının doğasını anlamada kesişen iki derin perspektif sunar. Skinner, davranışların çevresel uyarıcılar ve sonuçlar tarafından şekillendirildiğini savunurken, Spinoza evrendeki her olayın zorunlu bir nedensellik zinciri içinde gerçekleştiğini öne sürer. Bu metin, bu iki düşünürün fikirlerini, insan özgürlüğü, ahlak, toplum ve

OKUMAK İÇİN TIKLA

Bedenin Markası: Kim Kardashian ve Endüstriyel Standardizasyon

Kim Kardashian’ın vücut ölçülerinin endüstri standardı haline gelmesi, modern toplumda biyopolitik markalaşmanın karmaşık bir yansımasıdır. Bu fenomen, bireysel bedenlerin toplumsal, kültürel ve ekonomik güç dinamikleri aracılığıyla nasıl şekillendirildiğini ve standartlaştırıldığını ortaya koyar. Kardashian’ın fiziksel imgesi, medya, moda, kozmetik ve teknoloji endüstrilerinin kesişiminde, bedenlerin hem bir tüketim nesnesi hem de bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Postmodern Roman ve Önde Gelen Yazarları

Postmodern Romanın Tanımı ve Özellikleri Postmodern roman, 20. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan ve modernist edebiyatın katı kurallarına tepki olarak gelişen bir edebiyat akımıdır. Geleneksel anlatı yapılarını reddeden postmodern roman, metinlerarasılık, parodi, pastiş, ironi, gerçeklik ve kurgu arasındaki sınırların bulanıklaşması gibi özelliklerle tanınır. Okuyucuyu metnin bir parçası haline getiren bu

OKUMAK İÇİN TIKLA