Etiket: Arkeoloji

Antikythera Düzeneği: Antik Dünyanın Teknolojik Bilgeliği

Antik Teknolojinin Öncüsü Antikythera düzeneği, 1901 yılında bir sünger dalıcısı tarafından keşfedildiğinde, bilim dünyasını şaşkınlığa uğrattı. Cihaz, bronz dişlilerden oluşan karmaşık bir yapıya sahiptir ve en az 30 dişli içerir. Bu dişliler, ayın evrelerini, güneş ve ay tutulmalarını, gezegenlerin konumlarını ve hatta olimpiyat oyunlarının döngülerini hesaplamak için kullanılıyordu. Modern X-ışını

OKUMAK İÇİN TIKLA

Homo Luzonensis’in İzole Yaşamı: Adada Evrimin İzleri Neler Bıraktı?

Adanın İzolasyonu ve Evrimsel Uyum Luzon Adası’nın coğrafi izolasyonu, Homo luzonensis’in fiziksel ve kültürel evrimini şekillendiren temel bir faktör olmuştur. Ada ortamları, sınırlı kaynaklar ve dış dünyadan kopukluk nedeniyle evrimsel süreçlerde benzersiz sonuçlar doğurur. Homo luzonensis’in küçük vücut boyutları, “ada cüceleşmesi” (insular dwarfism) olarak bilinen bir fenomene işaret eder. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

İskitler Türk mü? Genetik ve Kültürel Bağların Derin İzleri

Bozkırların İlk Sakinleri: İskitlerin Kökeni İskitler, Avrasya bozkırlarının erken dönem göçebe topluluklarından biri olarak, Karadeniz’in kuzeyinden Altay Dağları’na uzanan geniş bir coğrafyada varlık göstermiştir. Herodotos’un Tarihler adlı eserinde, İskitler hakkında detaylı bilgiler verilmiş; onların atlı göçebe yaşam tarzı, savaş teknikleri ve ritüelleri anlatılmıştır. Genetik çalışmalar, İskitlerin heterojen bir popülasyon olduğunu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Göbeklitepe Boyalı Domuz Heykeli ve Ritüeller Üzerine Derinlemesine Bir İnceleme

Keşfin Arkeolojik Önemi Göbeklitepe, Şanlıurfa’da yer alan ve yaklaşık 12.000 yıllık geçmişiyle insanlık tarihinin en eski anıtsal yapılarından biri olarak kabul edilen bir arkeolojik alandır. 2023 yılında, Göbeklitepe’nin “D yapısı”nda bulunan kireç taşından yapılmış, gerçek boyutlu, boyalı yaban domuzu heykeli, dünya arkeoloji camiasında büyük bir heyecan yaratmıştır. Bu heykel, yüzeyinde

OKUMAK İÇİN TIKLA

Arkeolojiye Yeniden Bakış: Uygarlığın Kökenlerine Derin Bir Yolculuk

Geçmişin İzlerini Okumak İnsanlık, tarih boyunca kendini inşa ederken geçmişin izlerini takip etmiştir. Arkeoloji, bu izlerin yalnızca maddi kalıntılar olmadığını, aynı zamanda insanlığın düşünce yapısını, değerlerini ve toplumsal düzenini şekillendiren bir anlatı sunduğunu ortaya koyar. Bugünkü uygarlık, eski toplumların teknolojik yeniliklerinden, sosyal yapılarından ve kültürel birikimlerinden beslenmiştir. Örneğin, Mezopotamya’daki yazı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Urartuca ve Hurrice Arasındaki Bağlantılar: Dilbilimsel, Antropolojik ve Kültürel Yansımalar

Dilbilimsel Ortaklıklar ve Farklılıklar Urartuca ve Hurrice, Eski Yakın Doğu’da konuşulan ve Hurro-Urartu dil ailesi olarak sınıflandırılan iki dildir. Her ikisi de sondan eklemeli ve ergatif özelliklere sahiptir, bu da fiillerin özne ve nesne ilişkilerini özel eklerle işaretlediği anlamına gelir. Hurrice’de ergatif eki “–š” iken, Urartuca’da bu “–še” şeklindedir. Bu

OKUMAK İÇİN TIKLA

Sapan Taşlarının Çağrısı: Troya’nın Savaş Hafızası

Toprağın Altındaki İzler Troya Antik Kenti’nde 2025 yılında sürdürülen arkeolojik kazılar, 3.500 yıllık sapan taşlarının gün yüzüne çıkarılmasıyla yeni bir boyut kazandı. Bu buluntular, Çanakkale’nin Hisarlık Tepesi’nde, Homeros’un İlyada destanında anlatılan Troya Savaşı’yla ilişkilendirilen Son Tunç Çağı’na, özellikle Troya VIIa katmanına işaret ediyor. Prof. Dr. Rüstem Aslan liderliğindeki kazılar, saray

OKUMAK İÇİN TIKLA

Caral Uygarlığının Peñico Keşfi: Zamanın Derinliklerinden Yükselen İzler

Antik Bir Şehrin Yeniden Doğuşu Peru’nun Barranca eyaletinde, başkent Lima’nın 200 kilometre kuzeyinde, deniz seviyesinden 600 metre yükseklikte yer alan Peñico antik kenti, 2025 yılında arkeologlar tarafından gün yüzüne çıkarıldı. 3.500 yıllık bu yerleşim, M.Ö. 1800-1500 yılları arasında, Mezopotamya, Çin ve Hindistan’daki erken uygarlıklarla eşzamanlı olarak gelişti. Peñico, Pasifik kıyısı,

OKUMAK İÇİN TIKLA

Toplumsal Hiyerarşi ve Güç Dinamikleri

Yeraltı odalarındaki gizli ayinler, toplumsal hiyerarşinin ve güç dinamiklerinin bir göstergesidir. Bu mekanlara erişim, yalnızca belirli bir sosyal statüye sahip olanlarla sınırlıydı; bu, ritüellerin elitist bir yapıda olduğunu gösterir. Mithraizm’in askerler ve tüccarlar arasında yaygınlığı, bu grupların Roma’daki ekonomik ve askeri gücünü yansıtır. Yeraltı odaları, bu güç yapılarının gizlice pekiştirildiği

OKUMAK İÇİN TIKLA

Anadolu’nun İlk Yerleşimleri ve Mezopotamya ile Kesişen Kökler

Taşların Anlatısı Göbeklitepe ve Karahantepe, Anadolu’nun bilinen en eski yerleşimlerinden, insanlığın anlam arayışının taşlara kazındığı yerler. MÖ 9600-7000 aralığında yükselen bu yapılar, tapınak mı, toplanma alanı mı, yoksa başka bir şey mi sorusunu doğuruyor. Çatalhöyük’ün (MÖ 7500-5700) anıtsal yapılarının olmaması, hiyerarşinin ve dinin ayrışmadığı bir toplumu mu işaret ediyor? Yoksa

OKUMAK İÇİN TIKLA

Göbeklitepe ve Karahan Tepe: İnsanlığın Büyük Dönüşümünün Eşiğinde

Anıtsal Başlangıçlar: Taşların Anlattığı Hikâye Göbeklitepe ve Karahan Tepe, insanlığın avcı-toplayıcı geçmişten tarım toplumuna geçişinin sessiz tanıklarıdır. Bu anıtsal yapılar, yalnızca taş ve emekle değil, aynı zamanda insan bilincinin derin bir dönüşümüyle inşa edilmiştir. T biçimli sütunlar, hayvan figürleri ve soyut semboller, bir topluluğun sadece yiyecek arayışından ibaret olmadığını, aynı

OKUMAK İÇİN TIKLA

Göbeklitepe’nin Gölgesinde: Din, İktidar ve Toplumun Erken Biçimleri

Anadolu’nun Sessiz Tapınakları Anadolu’nun taşlı ovalarında, yaklaşık 12.000 yıl önce, Göbeklitepe’nin dikilitaşları yükselirken, insanlık tarihinin en eski sahnesi kuruluyordu. Bu erken yerleşim, Mezopotamya’nın bereketli hilalindeki Sümer, Akkad veya Babil gibi uygarlıkların hiyerarşik düzenlerinden önce, din ve iktidarın kesişiminde benzersiz bir toplumsal tasavvur sunar. Göbeklitepe, tapınaklarıyla, avcı-toplayıcıların bir araya geldiği bir

OKUMAK İÇİN TIKLA

Din ve İktidarın Diyalektiği: Tarihsel Köklerden Modern Yansımalara

1. Toplumsal Örgütlenmenin Antropolojik Temelleri Erken toplumlarda dinin alternatifsiz görünen rolü aslında insan psikolojisinin derinlerine kök salmıştır: Harappa gibi istisnai örnekler bile aslında “dinsiz” değil, farklı bir kutsallık anlayışına sahipti. Arkeolojik bulgular, bu uygarlığın değişik bir ritüel sistem geliştirdiğini göstermektedir. 2. Meşruiyetin Tarihsel Dönüşümü Weber’in otorite tipleri bağlamında analiz: Ancak

OKUMAK İÇİN TIKLA

Arkeoloji / Anahtar Kavramlar – Colin Renfrew, Paul Bahn

Arkeoloji yalnızca uygulamaya dönük bir disiplin değildir. Özellikle 1960’lardan günümüze arkeolojik kuramı ortaya çıkaran, besleyen ve geliştiren tartışmalarla zenginleşmiş bir literatüre de sahiptir. Arkeoloji: Anahtar Kavramlar, uluslararası uzmanlar tarafından hazırlanmış maddelerle arkeoloji literatüründe önem kazanmış kavramları ele alıyor ve bu kavramların arkeolojik düşünce ile arkeolojik yöntem üzerindeki etkilerini inceliyor. Kitap

OKUMAK İÇİN TIKLA